مقایسه و بررسی مشکلات دستوری در کودکان زبان پریش از دیدگاه عصب شناختی

چکیده هدف پژوهش حاضر آن است که با بررسی اختلالات دستوری کودکان زبان پریش فارسی زبان، میزان ‏آسیب پذیری ساختارهای صرفی و نحوی این کودکان را مشخص کرده و عملکرد آنان را با عملکرد گروه ‏طبیعی کنترل بر پایه اصول زبان شناختی مقایسه نماید. با مقایسه عملکرد کودکان زبان پریش با یکدیگر و ‏همچنین با کودکان طبیعی، نه تنها نحوه بروز اختلالات دستوری و میزان و ابعاد آن روشن می گردد، بلکه ‏می توان اطلاعات سودمندی نیز درباره مراحل رشد و چگونگی شکل گیری اطلاعات زبانی در ذهن ‏به دست آورد. به این منظور، سه آزمون گفتار خودانگیخته، نامیدن افعال و نقل داستان، طراحی گردید و ‏روی سه کودک زبان پریش راست دست و تک زبانه که در اثر آسیب به لوب پیشانی یا آهیانه ای نیمکره ‏چپ دچار زبان پریشی بروکا شده اند، به اجرا درآمد. بررسی داده های حاصل نشان داد که کودکان ‏زبان پریش نسبت به گروه کنترل در تمام آزمون ها عملکرد ضعیف تری را نشان دادند. طبق نتایج آزمون ‏گفتار خودانگیخته، اسم بیشترین کاربرد را در تولید این بیماران داشت و آنان در تولیدات خود دچار ‏اشکالات صرفی و نحوی، از قبیل کاربرد نادرست و حذف تکواژهای آزاد دستوری و واژگانی، مانند ‏حرف اضافه، پس اضافه "را"، ضمایر منفصل شخصی، اسم، قید و صفت بودند. همچنین در آزمون ‏نامیدن افعال، نتایج به دست آمده نشان داد که این بیماران افعال یک موضوعی را بیشتر از افعال دوموضوعی ‏استفاده می کردند که این می تواند به پیچیدگیهای نحوی و ساختار موضوعی فعل های دوموضوعی مربوط ‏‏ باشد. در بررسی داده ها در آزمون نقل داستان مشاهده شد که عملکرد آنان اگرچه در سطح طبیعی نبود اما ‏نسبتا منسجم و منطقی بود. برپایه یافته های حاصل می توان نتیجه گرفت که عارضه زبان پریشی می تواند به ‏درجات متفاوت سطوح مختلف توانایی های دستوری، به ویژه نحوی، را دچار اختلال نماید.‏ واژگان کلیدی : زبان پریشی، آزمون گفتار خودانگیخته، آزمون نامیدن فعل، آزمون نقل داستان.‏