استفاده از نانو زئولیت تولید ایران در کاهش آفلاتوکسین خوراک جوجه های گوشتی

به منظور بررسی میزان کاهش آفلاتوکسین b1 توسط نانوزئولیت (نانوذرات نقره + زئولیت)، نانوذرات نقره (نانوسید)، زئولیت طبیعی و دو افزودنی تجاری (میلبوند-tx و پلی سورب) آزمایشی در شرایط in vitro و in vivo طراحی شد. جهت تولید آفلاتوکسین b1 از یک ویال استاندارد aspergillus parasiticus ptcc-5286 (تهیه شده از گنجینه میکروبی سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران) استفاده شد. تعیین میزان کاهش آفلاتوکسین در شرایط in vitro با روش tlc انجام شد. برای انجام آزمایش در مزرعه از 280 قطعه جوجه گوشتی آرین (386) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 7 تیمار و 4 تکرار (10 پرنده برای هر تکرار) استفاده شد. گروه های آزمایشی عبارت بودند از: گروه a یا شاهد منفی (جیره بر پایه ذرت و کنجاله سویا)، گروه b یا شاهد مثبت (جیره پایه + یک میلی گرم در کیلوگرم آفلاتوکسین b1)، گروه c (جیره پایه + یک میلی گرم در کیلوگرم آفلاتوکسین b1 + ppm 250 نانوسید) و گروه های d، e، f و g که به ترتیب با افزودن 25 گرم در کیلوگرم از افزودنی های میلبوند-tx، نانوزئولیت، زئولیت طبیعی و پلی سورب به جیره b تهیه شدند. در آزمایش in vitro افزودنی های نانوزئولیت، زئولیت طبیعی، میلبوند-tx و پلی سورب آفلاتوکسین موجود در محلول pbs را به میزان 100% کاهش دادند، اما افزودنی نانوسید فقط 5/22 درصد سم را کاهش داد. نتایج حاصل از آزمایش در شرایط in vivo نشان داد که وجود آفلاتوکسین در خوراک جوجه-های گوشتی باعث کاهش افزایش وزن و افزایش ضریب تبدیل غذایی شد. مواد افزودنی بویژه زئولیت طبیعی باعث بهبود افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی در مقایسه با گروه شاهد مثبت شدند. میزان مصرف خوراک در بین گروه های مختلف تفاوت معنی داری نداشت. آنزیم های کبدی سرم (alt، ast و ldh) در گروه شاهد مثبت به طور معنی داری بیشتر از گروه های دیگر بود (05/0p<). مواد افزودنی باعث کاهش معنی دار این آنزیم ها در مقایسه با گروه شاهد مثبت شدند (05/0p<). میزان پروتئین تام، آلبومین، اسید اوریک، کراتینین سرم و شاخص های خون شناسی (هماتوکریت، تعداد گلبول های قرمز و شکنندگی غشای اریتروسایت ها) تحت تاثیر وجود آفلاتوکسین در خوراک قرار گرفت. مواد افزودنی باعث بهبود این پارامتر ها در مقایسه با گروه شاهد مثبت شدند. عیار پادتن تولید شده علیه واکسن نیوکاسل در 21 روزگی در گروه شاهد مثبت کمتر از سایر گروه ها بود و بیشترین پادتن در گروه c (نانوسید) بود، اما در سن 35 روزگی عیار پادتن تولید شده علیه واکسن نیوکاسل تحت تاثیر آفلاتوکسین قرار نگرفت. عیار پادتن تولید شده بر علیه گلبول قرمز گوسفند در 21 روزگی تفاوت معنی داری در بین گروه ها نداشت اما در 35 روزگی بیشترین پادتن در گروه شاهد منفی بود. از لحاظ حساسیت پوست به دی نیتروکلروبنزن (dncb) گروه شاهد مثبت به طور معنی داری بالاتر از گروه-های دیگر بود (05/0p<). میزان اکسیداسیون چربی در گوشت سینه و ران در نمونه هایی که یک هفته در یخچال نگه داشته شده بودند تحت تاثیر آفلاتوکسین و افزودنی ها قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که وجود آفلاتوکسین b1 در جیره جوجه های گوشتی باعث افت عملکرد، تضعیف سیستم ایمنی، تغییر شاخص های بیوشیمیایی و خون شناسی و کاهش ماندگاری گوشت سینه و ران می شود. همه افزودنی ها به جز نانوزئولیت باعث بهبود عملکرد شدند. همچنین مواد افزودنی مانع تغییر شاخص های بیوشیمیایی و خون شناسی در اثر مصرف آفلاتوکسین شدند. مواد افزودنی مانع تضعیف سیستم ایمنی پرنده در سنین پایین شدند. در ارزیابی عملکرد بهترین افزودنی زئولیت و در ارزیابی سیستم ایمنی بهترین افزودنی نانوسید بود.