مقایسه تطبیقی ابعاد نابرابری بین مناطق روستایی مرزی و مرکزی ایران

نفوذ فقر به تمام سطح جامعه تهدیدی جدی است که برای مبارزه با آن مسئولین امر، عدالت اجتماعی و بازتوزیع عادلانه را در دستور کار خود قرار داده اند. گسترش محرومیت، مهاجرت، حاشیه نشینی، افزایش جرم و کج روی و ... همگی ناشی از فقر و نابرابری است و این موارد ادله ای محکم در باب ضرورت پرداختن به این مهم می باشد. نابرابری به عنوان معضلی است که در قرن حاضر بیشترین نگاه ها را معطوف خود ساخته است. گسترش روز افزون محرومیت ها و افزوده شدن به جامعه فقرا بی شک ریشه در نابرابری دارد. این پژوهش ضمن پرداختن به نابرابری توسعه در ابعاد محرومیت، آسیب پذیری و نیازهای اساسی به عنوان یک پدیده عینی در مناطق روستایی مرزی و مرکزی ایران با استفاده از متون علمی و کتب و اسناد مرتبط با حوزه های تحقیق با روشی توصیفی- تحلیلی می پردازد. دراین پژوهش پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات مربوط به 224 دهستان که به عنوان نمونه و با روش تصادفی سیستماتیک از استان های سیستان و بلوچستان، کردستان، هرمزگان، خراسان شمالی، گلستان، تهران، قزوین، همدان، یزد و چهارمحال و بختیاری انتخاب شده اند، به تجزیه و تحلیل اطلاعات آن ها و مقایسه آن با هم در طی سه مقطع 65، 75 و 1385 و تعیین روند تغییرات با استفاده از نرم افزار excel و مدل های ضریب پراکندگی و ضریب جینی پرداخته شده است. یافته های پ‍ژوهش حاکی از آن است که ابعاد اجتماعی بیشترین نابرابری را در روستاهای مناطق مرزی و مرکزی به خود اختصاص داده است و افزایش دسترسی در مناطق مرکزی منجر به خلق فرصت های بیشتر در این مناطق گردیده است. نتایج پ‍‍‍ژوهش همچنین نشان می دهد که نابرابری در مناطق مرکزی در شاخص آسیب پذیری و بویژه دسترسی به نیازهای اساسی بیش از مناطق مرزی مشهود است و اوج این نابرابری در سال 1385 دیده می شود.