امکان سنجی تولید رادیوداروی زیرکونیوم-89 از طریق واکنش 89y(p,n)89zr

چکیده: زیرکونیوم-89 یکی از رادیوایزوتوپ های مهم گسیلنده ی پوزیترون است که در پزشکی هسته ای برای تشخیص و درمان تومور و همچنین در بررسی فعالیت عناصر موثر در حیات جانداران (bio-kinetic) کاربرد فراوان دارد. در این پروژه، تابع برانگیختگی زیرکونیوم-89 توسط دو کد محاسباتی آلیس و تالیس برای واکنش های هسته ای 89y(p, n)89zr، 89y(d, 2n)89zr، natzr(p, pxn)89zr ، natsr(?, xn)89zr و 90zr(n, 2n)89zr بررسی شد. پارامترهای تولید زیرکونیوم-89 (ضخامت هدف مورد نیاز و بازده تولید زیرکونیوم-89) برای واکنش های هسته ای ذکر شده، تعیین شد. بهترین واکنش با توجه به شرایط موجود و پارامترهای تولید محاسبه شده، انتخاب شد. طراحی هدف با استفاده از روش sedimentation و از طریق رسوب دهی اکسید ایتریم بر روی زیرلایه ی مسی انجام شد. برای آماده کردن هدف از 435 میلی گرم اکسید ایتریم، 25/152 میلی گرم اتیل سلولز و 4 میلی لیتر استون استفاده شد. تمامی لایه های تهیه شده از نظر کیفیت چسبندگی، یکنواختی، تست شوک حرارتی و در پاره ای از موارد ریخت شناسی لایه ها مورد بررسی قرار گرفتند. هدف حاوی اکسید ایتریم، به مدت 20 دقیقه در برابر تابش پروتون با انرژی mev 15 و جریان ?a 20 قرار گرفت. میزان پرتوزایی و بهره ی تولید رادیوایزوتوپ های موجود در نمونه ی تابش دهی شده با استفاده از طیف سنج گامای hpge اندازه گیری شد. روشهای مختلف جدا سازی زیرکونیوم از ایتریم مطالعه شد و در نهایت روش تبادل یونی انتخاب شد. واکنش 89y(p, n)89zr با بهره ی تولید mbq/?ah 77/69 در بازه ی انرژی mev 15 mev? 5ep= به عنوان مناسب ترین فرایند برای تولید انتخاب شد.