اثر بخشی آموزش سخت رویی به شیوه گروهی برافزایش خود کارآمدی و راهبرد های مقابله ای کارآمد در دانشجویان پر استرس

در سالهای اخیر، توجه زیادی به سخت رویی به عنوان عامل تعدیل کننده اثر استرس بر روی سلامتی شده است. مهارت های مقابله ای و خودکارآمدی نیز به عنوان متغیر واسطه‎ای مهم در تحقیقات مربوط به استرس و سخت رویی بررسی می شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش سخت رویی بر افزایش باور های خودکارآمدی و مهارت های مقابله‎ای کارآمد و در نتیجه کاهش میزان استرس در دانشجویان انجام شده است. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه برداری چند مرحله‎ای 32 نفر (n=32) انتخاب گردید که این تعداد به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. در طی 12 جلسه 90 دقیقه ای به آزمودنی‎های گروه آزمایش شیوه‎های مقابله با استرس و مهارت‎های سخت‎رویی بر اساس پروتکل آموزشی کوشابا و مدی (1998) آموزش داده شد. با استفاده از پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن و همکاران (1983) و پرسشنامه خودکارآمدی بندورا (1997) و پرسشنامه ی شیوه های مقابله ای لازاروس و فلکمن(1985) میزان استرس و خودکارآمدی و مهارت های مقابله ای آزمودنی ها قبل و بعد از آموزش اندازه گیری شد. در نهایت داده ها بوسیله آزمون تحلیل واریانس یکراهه (anova) مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفت. نتایج آزمون تحلیل واریانس یکراهه برای آزمون تفاوت میانگین نمرات آزمودنی های دو گروه آزمایش و کنترل در مقیاس استرس ادراک شده بیانگر آن است که میانگین نمرات استرس گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش معنادار داشته است. معناداری تفاوت میانگین های نمرات آزمودنی های دو گروه آزمایش و گواه بیانگر افزایش میزان خودکارآمدی و کلیه زیرمقیاس‎های آن در آزمودنی های گروه آزمایش نسبت به گروه گواه است و نیز، معناداری تفاوت میانگین های نمرات آزمودنی های دو گروه آزمایش و گواه بیانگر افزایش میزان مهارت‎های مقابله‎ای کارآمد و کاهش مهارت های مقابله‎ای ناکارآمد در آزمودنی های گروه آزمایش نسبت به گروه گواه پس از آموزش سخت رویی می‎باشد. بنابراین می توان گفت با آموزش مولفه های سخت رویی، توان مهارگری، چالش و تعهد آزمودنی ها تغییر کرده است، که منجر به تغییر در باورهای خودکارآمدی فرد و تغییر در ارزیابی فرد از موقعیت پراسترس می شود که در نتیجه فرد استرس کمتری را تجربه می کنند. همچنین با افزایش مهارت های مقابله‎ای کارآمد فرد توانایی بیشتری در مواجهه با استرس و اثرات سوء آن بدست می‎آورد. کلید واژه: استرس ، سخت رویی ، خودکارآمدی ، مهارت های مقابله ای