بررسی تاثیر کود سبزجو و?خلر بر کنترل علف های هرز، کاهش مصرف کود نیتروژن، عملکرد و اجزا عملکرد سیب زمینی با تراکم تجاری

به منظور بررسی تأثیر کود سبز جو و خلر بر کنترل علف?های هرز، کاهش مصرف نیتروژن، عملکرد، اجزاء عملکرد و خصوصیات رشدی سیب زمینی رقم آگریا با تراکم تجاری(3/5 بوته در متر مربع)، آزمایشی در سال زراعی 1388 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا به اجرا در آمد. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و 12 تیمار انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از شاهد (بدون گیاه پوششی و بدون کنترل علف های هرز)، شاهد با کنترل شیمیایی علف های هرز(بدون گیاه پوششی)، جو و خلر به عنوان کود سبز در کرت های اصلی و سطوح کودی 100، 75 و 50 درصد توصیه شده بر حسب آزمون خاک در کرت های فرعی. وزن خشک کود سبز و وزن خشک، تراکم و تنوع علف های هرز قبل از برگرداندن کود سبز به خاک، تعیین شد. نمونه برداری از علف های هرز در کلیه ی تیمارها طی سه مرحله (15، 45 و 75 روز پس از سبز شدن سیب-زمینی) انجام شد. نمونه برداری از خاک جهت تعیین درصد ماده آلی و وزن مخصوص ظاهری خاک طی قبل از برداشت سیب زمینی انجام شد. به منظور بررسی شاخص های رشد گیاه زراعی، نمونه-برداری از 15 روز پس از سبز شدن سیب زمینی با فاصله 15 روز یک بار صورت گرفت. نتایج نشان داد که در بین تیمارهای آزمایشی، جو ماده خشک بیشتری را در طول دوره رشد تولید کرد و آلودگی کمتری به علف?هرز را نسبت به تیمار خلر نشان داد. کود سبز بر تعداد بوته و وزن خشک علف های هرز به طور معنی دار اثر گذار بودند، طی 3 مرحله نمونه برداری، وزن خشک و تراکم بوته علف های هرز تیمارهای جو در سه سطح کود توصیه شده در کمترین میزان خود بود، که در این بین بیشترین درصد کنترل مربوط به تیمار جو در سطح 100 درصد کود توصیه شده بود. تیمار خلر و جو در سطح اول کودی (100 درصد میزان توصیه شده) حداکثر ماده آلی و حداقل وزن مخصوص ظاهری خاک را دارا بودند. از نظر ویژگی های رشدی گیاه زراعی، تیمار خلر در سطح 100 و 75 درصد دارای حداکثر شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک کل، سرعت رشد محصول و بیشترین عملکرد نهایی غده بود. تیمارها از نظر تعداد غده در متر مربع نیز اختلاف معنی داری را نشان دادند . تیمارهای خلر در سطح 100 و 75درصد نیتروژن و کنترل شیمیایی در 100 درصد کود توصیه شده بیشترین میانگین وزن غده را دارا بودند. این پژوهش نشان داد در صورتی که هدف از کاربرد کود سبز بهبود شرایط خاک باشد خلر مطلوب تر است. اما هنگامی که هدف کنترل علف های هرز باشد، استفاده از جو گزینه مناسب تری است. باتوجه به عدم وجود اختلاف معنی دار بین تیمار خلر و تیمار کنترل شیمیایی ،زمانی?که هدف افزایش عملکرد و کاهش مصرف کود نیتروژن باشد خلر در سطح دوم نسبت به بقیه تیمارها برتری دارد. در کل می توان گفت در میان تیمارها خلر در سطح کودی دوم گزینه مناسب تری به عنوان کشت گیاه پوششی قبل از سیب زمینی به منظور کاهش مصرف علف کش و کاهش مصرف کود نیتروژن می باشد.