مطالعه تنوع ژنتیکی جدایه های xanthomonas arboricola pv. pruni جدا شده از درختان میوه هسته دار در استان گیلان با استفاده از نشانگرهای aflp

تنوع ژنتیکی 31 جدایه باکتری xanthomonas arboricola pv. pruni جدا شده از درختان میوه هسته دار که طی سال های 1383-1382 از استان گیلان نمونه برداری و شناسایی شده بودند، با استفاده از نشانگرهای aflp تغییر یافته مورد ارزیابی قرار گرفتند. این کار به منظور بررسی ساختاری جمعیت این باکتری، تنوع ژنتیکی آن و مقایسه پروفایل ژنتیکی این باکتری با سایر باکتری ها صورت گرفت. یک جدایه از باکتری pseudomonas syringae pv. syringae جدا شده از گندم و 2 جدایه x. axonopodis pv. citri وx. arboricola pv. juglandis به عنوان جدایه های خارج از گروه (outgroup) درنظرگرفته شدند. استخراج dna به روش ون ایس و همکاران(1989) صورت گرفت. تهیه و هضم آداپتور، هضم dna واتصال آن به آداپتور هضم شده صورت گرفت. دوازده آغازگر اختصاصی برای تکثیر dna به کارگرفته شد. جدا سازی قطعات حاصل از تکثیر روی ژل آگاروز 5/1 درصد صورت گرفت. دوازده آغازگر به کار گرفته شده، درمجموع 285 نوار چند شکل ایجاد کردند. آغازگر 35 و36 با 30 باند و آغازگر 4 و 18 با 19 باند بیشترین و کمترین قطعات تکثیری را به خود اختصاص دادند. آغازگر12 و 18 به ترتیب با 30/0 و 15/0 بیشترین و کمترین مقدار تنوع ژنی نی (h)، آغازگر12 و 18 به ترتیب با 30/0 و 15/0 بیشترین و کمترین مقدار محتوای اطلاعات چند شکلی (pic) و آغازگر 12 و 18 به ترتیب با 47/0 و 27/0 بیشترین و کمترین میزان شاخص شانون را به خود اختصاص دادند. ماتریس تشابه بین ژنوتیپ ها با استفاده از ضریب تطابق ساده ترسیم و تجزیه خوشه ای به روش upgma انجام شد. نتایج نشان داد که با سطح تشابه 77 درصد جدایه ها در 6 گروه مجزا قرار گرفتند. جدایه p. s. pv. syringae و x. ax. pv. citri هر کدام به طور جداگانه درگروه های مجزا و تمام جدایه های x. arboricola در 4 گروه دیگر قرار گرفتند. نشانگرهایaflp تنوع ژنتیکی بین جدایه های این باکتری را نشان دادند. ارتباطی بین گروه بندی جدایه ها با استفاده از الگوهای باندیaflp و گونه گیاه میزبان و منطقه جغرافیایی وجود نداشت. اما نشانگرaflp جدایه های باکتری سایرگونه های جدا شده از میزبان های غیر هسته دار را به خوبی از جدایه های x. arboricola pv. pruni - جدا شده از درختان میوه هسته دار- متمایز کرد. تنوع بین جمعیتی از تنوع درون جمعیتی بیشتر است. بیشترین فاصله ژنتیکی بر اساس شاخص nei بدون احتساب اریبی و با احتساب اریبی بین جمعیت گوجه سبز و گروه خارجی وجود دارد و بیشترین تشابه ژنتیکی بر اساس شاخص nei بدون احتساب اریبی و با احتساب اریبی بین جمعیت های آلو و گیلاس دیده می شود. بالا بودن میزان تشابه ژنتیکی بین جمعیت های باکتری جدا شده از گونه های مختلف هسته داران را می توان به یکسان بودن منطقه جغرافیایی و اقلیمی جدایه ها و نیز تشابه بسیار زیاد گونه گیاهان میزبان (درختان میوه هسته دار) نسبت داد.