ژنز کانی زایی مس و سرب در کانسار عباس آباد، طارم سفلی، استان قزوین

کانسار سرب و مس عباس آباد در ??? کیلومتری شمال باختری قزوین در زون طارم از البرز باختری واقع شده است. زمین شناسی منطقه شامل توالی ضخیمی از سنگ های آتشفشانی و آذراواری ائوسن است. از تمام واحدهای سنگی منطقه نمونه برداشت شد و از نظر پتروگرافی و ژئوشیمی مورد مطالعه قرار گرفت. این سنگها شامل الیوین بازلت، بازالت، بازالت آندزیتی و انواع توف ها است. گدازه ها عمدتا دارای پلاژیوکلاز، الیوین و پیروکسن می باشند. سنگ های آتشفشانی از لحاظ زمین شیمی متعلق به سری های ماگمایی آلکالن و کالک-آلکالن بوده که حاکی از جایگاه تکتونیکی حاشیه قاره ای می باشند. کانی زایی در بازالت و بازالت آندزیتی به دو شکل رگه ای و حفره ای رخ داده است. اگرچه اکثر سنگ های ناحیه عباس آباد دچار دگرسانی پروپلیتیک، و سرپانتینی شده اند ولی دگرسانی در اطراف رگه ها شدیدتر و به طور فراگیر دچار دگرسانی های سیلیسی، سریستیی و آر‍ژیلیک گردیده اند. رگه ا های معدنی در ناحیه عباس آباد متعدد بوده و طول آنها از ?? تا ??? متر و ضخامت از ?/? تا ? متر متغیر است. این رگه ها دارای امتداد باختری- خاوری و دارای شیب نزدیک به قائم است. نمونه های برداشت شده از این رگه ها با میکروسکوپ نوری پلاریزه، xrd، epma، و icp مورد بررسی واقع شده است.کانی سازی در رگه ها عمدتا اولیه بوده و شامل پیریت، کالکوپیریت، اسفالریت، گالن و به طور فرعی تنانتیت است. در اثر فرآیند سوپرژن، کولیت، گوتیت، سروسیت، لیناریت و مالاکیت، در بخش های سطحی تشکیل شده اند. نسبت sb/bi، درکانی های کالکوپیریت، گالن و اسفالریت برابر با ???? برآورد می شود که نشان دهنده منشا گرمابی است. fes در اسفالریت ها برابر با ?/? درصد است، که نشان دهنده تشکیل اسفالریت در دمای پایین است. همچنین با استفاده از دیاگرام های پایداری و مقدار آهن اسفالریت، دمای ??? درجه سانتیگراد به دست آمد. ازپاراژنز کانی زایی رگه ای و مقایسه ‍ترکیب شیمیایی کانی های سولفیدی در ناحیه عباس آباد با کانسارهای مشابه در سایر مناطق ایران و جهان نتیجه گرفته می شود که کانی زایی رگه ای در ناحیه عباس آباد دارای منشاء گرمابی کم دما و از نوع سولفیداسیون پایین می باشد. کانی زایی حفره ای نیز در سنگ های بازالتی و آندزیتی ائوسن صورت گرفته است. این سنگ ها دچار دگرسانی های پروپیلیتیک و سریسیتی شده اند. علاوه بر این، بلورهایی از زئولیت (لومونتیت، ناترولیت) نیز در حفره های سنگ های بازالتی تشکیل شده است. در کانی زایی حفره ای مس خالص همراه با مالاکیت، کوپریت و کریزوکوولا و گاهی آزوریت تشکیل شده است. این کانی زائی احتمالا بعد از کانی زائی رگه ای رخ داده است. این احتمال وجود دارد که مس آزاد شده از سنگ های میزبان و رگه های معدنی به وسیله آبهای بالارونده به سنگ های متخلخل و حفره دار رسیده با شند و به علت تغییر فشار در فضاهای خالی رسوب کرده باشند.