زمین شناسی افیولیت اللهیارلو با تکیه بر ژئوشیمی واحد بازیک، شمال شرق مشکین شهر، شمال غرب ایران

منطقه مورد مطالعه در شمال شرق مشکین شهر به صورت تاقدیسی با روند غرب شمال غرب - شرق جنوب شرق، بین طول های جغرافیایی? 30 ? 47 و? 50 ? 47 و عرض های جغرافیایی ?00 ? 39 و ?50 ? 38 قرار داشته و جزو بلوکی می-باشد که حد جنوبی آن گسل های راست گرد گرمی چای و تبریز، حد شرقی آن گسل راست گرد آستارا، حد غربی آن گسل چپ گرد ارس و حد شمالی آن زمین درز اللهیارلو و گسل اللهیارلو - هوای می باشد. ما این بلوک را که در خلاف جهت عقربه های ساعت در حال چرخش می باشد را اهر - مشکین شهر نامیدیم. مهمترین مجموعه در تاقدیس اللهیارلو، افیولیت ملانژ می باشد. افیولیت اللهیارلو بخشی از زمین درز پالئوتتیس دوم می باشد که پس از عبور از نوار شمالی ایران با عملکرد گسل های راست گرد آستارا و چپ گرد ارس به عرض های جغرافیایی بالاتری رانده شده اند. ادامه غربی این زمین درز بعلت عملکرد گسل ارس در عرض جغرافیایی پایین تری باید قرار داشته باشد. بنابراین افیولیت خوی بهترین گزینه برای ادامه غربی پالئوتتیس دوم می باشد. افیولیت ملانژ مذکور از پریدوتیت، گابروی سوسوریتی، دیاباز و متادیاباز، اسپیلیت های با ساخت بالشی و رسوبات پلاژیک تشکیل شده است. با تجزیه دو نمونه پریدوتیتی و کانی سازی نورماتیو، دونیت و هارزبورژیت تشکیل شد. هارزبورژیتی شدن این پریدوتیت ها با ویژگی گسترش سریع و نرخ ذوب بخشی بالای گوشته مربوط به پالئوتتیس دوم سازگار می باشد. علاوه بر دو نمونه پریدوتیتی، پنج نمونه بازالتی نیز مورد تجزیه قرار گرفت. با استفاده از نمودارهای ژئوتکتونیک، دو نمونه از پنج نمونه بازالتی، بازالت های آلکالن حوضه ریفتی و سه نمونه دیگر بازالت های پشته میان اقیانوسی هستند. همچنین نمودارهای عنکبوتی نشان می دهند که ماگمای بوجود آورنده این بازالت ها، از گوشته لرزولیتی غنی شده بوجود آمده اند و ماگمای حاصل نیز در هنگام صعود از میان پوسته قاره ای دچار آلایش با مواد پوسته ای شده اند. این بازالت ها همزمان با بازشدن حوضه ریفتی و گسترش پوسته اقیانوسی فوران یافته اند. حوضه کافتی اللهیارلو که در ائوسن باز شده است، به علت وجود سنگ آهک پلاژیک، حوضه ای عمیق بوده است. این حوضه کششی تا اواخر ائوسن برقرار بوده و در این زمان بر اثر فاز کوهزایی پیرنه بسته می شود. بنابراین رسوبات فلیشی در طی فاز پیرنه و در ائوسن فوقانی در این حوضه ته نشین شده است. در هسته تاقدیس اللهیارلو علاوه بر افیولیت ملانژ، سنگ های دگرگونی و بازالت – آندزیت-ها، سنگ های آهکی پلاژیکی وجود دارند که در حوضه کششی فوق بهمراه بازالت ها، تشکیل شده اند. با شناسایی فسیل های این سنگ آهک، سن آن ائوسن میانی تعیین شد. بنابراین سن تشکیل کافت حوضه اللهیارلو ، ائوسن زیرین - میانی می باشد.