تاثیر استفاده از سطوح مختلف ویتامین e و سلنیوم آلی بر عملکرد تولیدی، سیستم ایمنی، صفات خونی و پایداری اکسیداتیو ماهیچه اسکلتی جوجه های گوشتی در شرایط تنش گرمایی

این مطالعه جهت بررسی اثرات سطوح مختلف ویتامین e و سلنیوم بر عملکرد تولیدی و ایمنی، فراسنجه های خونی و پایداری اکسیداتیو ماهیچه اسکلتی جوجه های گوشتی در شرایط تنش گرمایی انجام گرفت. جوجه ها که در شرایط عادی (9/23 درجه سانتی گراد) یا تنش گرمایی (9/23 تا 37 درجه سانتی گراد) قرار داشتند، از یک تا 49 روزگی جیره های پایه ذرت-سویا حاوی سه سطح ویتامین e (0، 125 و 250 میلی گرم بر کیلوگرم) و سه سطح سلنیوم (0، 5/0 و 0/1 میلی گرم بر کیلوگرم) یا ترکیبی از آنها را دریافت کردند. پاسخ ایمنی هومورال با تزریق وریدی محلول 7 درصد گلبول قرمز گوسفندی (srbc) و تعیین تیتر آنتی بادی در پاسخ های اولیه و ثانویه اندازه گیری گردید. نسبت هتروفیل به لنفوسیت نیز به عنوان یک شاخص تنش تعیین شد. به علاوه در پایان دوره آزمایش خونگیری جهت تعیین غلظت آهن، روی، مس و فراسنجه های خونی از قبیل گلوکز، آلبومین، اسید اوریک، کلسترول، تری گلیسرید، hdl-کلسترول و ldl-کلسترول انجام شد. همچنین بخش سطحی ماهیچه سینه جوجه های 49 روزه برای اندازه گیری غلظت مالون آلدهید و فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز مورد استفاده قرار گرفت. تنش گرمایی موجب کاهش مصرف خوراک، وزن بدن و افزایش ضریب تبدیل غذایی شد (01/0p>). مصرف خوراک و وزن بدن تحت تاثیر ویتامین e و سلنیوم جیره قرار نگرفت (05/0p>)، اما ضریب تبدیل غذایی در گروه دریافت کننده سطح 125 میلی گرم بر کیلوگرم ویتامین e بهبود یافت (05/0p<). قرار گرفتن جوجه ها در شرایط تنش گرمایی موجب کاهش پاسخ ایمنی در مقایسه با گروه شاهد گردید، اما کاهش در پاسخ ثانویه ایمنی از نظر آماری معنی دار نبود (05/0p>). این در حالی است که استفاده از مکمل های ویتامین e و سلنیوم موجب بهبود پاسخ ایمنی در هر دو گروه نگهداری شده در شرایط عادی پرورش و تنش گرمایی شد (01/0p<). همچنین قرار گرفتن در شرایط تنش گرمایی موجب افزایش نسبت هتروفیل به لنفوسیت گردید (01/0p<)، در حالی که استفاده از 125 میلی گرم بر کیلوگرم ویتامین e موجب کاهش این نسبت در جوجه های نگهداری شده در شرایط تنش گرمایی شد (01/0p<). سطوح مختلف ویتامین e موجب افزایش غلظت آهن و روی و کاهش غلظت مس در سرم شد (01/0p<)، در حالی که تنش گرمایی موجب کاهش غلطت آهن و روی و افزایش غلظت مس گردید (01/0p<). همچنین نتایج این بررسی نشان داد که استفاده از سطوح مختلف ویتامین e و سلنیوم موجب کاهش غلظت گلوکز، اسید اوریک، تری گلیسرید، کلسترول، ldl-کلسترول و افزایش غلظت hdl-کلسترول در جوجه های نگهداری شده در شرایط تنش گرمایی گردید (01/0p<). قرار گرفتن در شرایط تنش گرمایی بر فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز در ماهیچه سینه بی تاثیر بود (05/0p>)، اما موجب افزایش فعالیت سوپراکسید دیسموتاز و غلظت مالون آلدهید شد (01/0p<). در حالی که استفاده از سطوح مختلف ویتامین e و سلنیوم موجب کاهش غلظت مالون آلدهید در ماهیچه سینه گردید (01/0p<). این نتایج نشان داد که قرار گرفتن در شرایط تنش گرمایی موجب کاهش عملکرد رشد و پاسخ ایمنی و نیز برهم خوردن الگوی فراسنجه های خونی و تضعیف پایداری اکسیداتیو جوجه های گوشتی می شود، اما استفاده از مکمل های ویتامین e و سلنیوم به ویژه در شرایط تنش گرمایی می تواند موجب بهبود این شرایط گردد.