ظرفیت راههای دو خطه دو طرفه برون شهری ایران، روش کار پرداخت و تعیین همسنگ سواری

بخش عمده ای از راه های کشور به صورت دو خطه دو طرفه است، که امکان سبقت گیری در جهت مقابل حرکت فراهم می گردد. ظرفیت این راه ها یک پارامتر مهم در طراحی و بهره برداری آنهاست. ابعاد بزرگ وسایل نقلیه سنگین و عملکرد ضعیف تر آن ها باعث ایجاد تغییرات شدیدی در ظرفیت و سطح سرویس راه ها، خصوصا در شیب می شود. برای اعمال تاثیر این قبیل وسایل نقلیه بر کیفیت سرویس و ظرفیت راه از مفهوم همسنگ سواری استفاده می شود. در این تحقیق با بررسی روش های متفاوت تعیین ضریب همسنگ سواری از دو روش اختلاف سرعت و روش سرفاصله استفاده شده است. برای انجام عملیات آمارگیری، 9 محور در شرایط جغرافیایی، آب و هوایی، توپوگرافی و حجمی متفاوت انتخاب گردیدند. پارامترهای برداشت شده از این محورهای شامل متغیرهای حجم، سرعت، درصد حضور وسایل نقلیه سنگین و پلان و پروفیل طولی مسیر می باشد. برای برداشت متغیرهای ترافیکی از روش اتومبیل شناور استفاده شد و متغیرهای هندسی نیز به وسیله دستگاه gps برداشت شدند. در این تحقیق، علاوه بر استفاده از گروه بندی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، وسایل نقلیه در یک گروه بندی پیشنهادی طبقه بندی شدند. سپس، ضریب همسنگ سواری به دو روش محاسبه و نتایج با یکدیگر مقایسه می شوند. نتایج نشان می دهد، که ضرایب کشور ایران به صورت کلی از ضرایب پیشنهادی آیین نامه ظرفیت راه ها کمتر است. این تفاوت با افزایش شیب، افزایش می یابد. تفاوت در میزان تناژ بارگیری، حرکت وسایل نقلیه سنگین به صورت یکسر بار، ابعاد کوچکتر وسایل نقلیه سنگین در ایران نسبت به آمریکا و مواردی از این قبیل باعث تفاوت های اساسی در عملکرد و خصوصاً سرعت وسایل نقلیه در ایران و ایالات متحده می باشد. از طرف دیگر، ویژگی های رفتاری رانندگان وسایل نقلیه سواری و سنگین در رانندگی در سرعت های بالا، عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و حقوق سایر رانندگان، پذیرفتن سرفاصله های کمتر و همچنین، پارامترهایی چون نرخ سبقت، از علل اصلی این تفاوت میان ضرایب می باشد.