رهیافتی از تکرار به فرم در ردیف موسیقی ایرانی

مطالعه ای که پیش روست "رهیافتی از تکرار به فرم در ردیف موسیقی ایرانی" نام دارد و با نگاهی از زاویه ی تکرار به مقوله ی فرم در موسیقی ردیف می پردازد. فصل اول(ردیف و دستگاه) موضوع جبر و آزادی در ردیف و موسیقی دستگاهی را مطرح می کند و به بیان این مساله میگذرد که ملودی هایی که در ردیف منجمد و متعین نمود یافته اند، در دستگاه به صورتی مجرد عرضه می شوند. فصل دوم (فرم) تعریف واحدی از مقوله ی فرم به خوانندگان رساله ارائه می کند و پس از آن به تعریف اجزای تشکیل دهنده ی ملودی که منجر به فرم در موسیقی می شوند، می پردازد. این اجزا عبارتند از: هسته ی مرکزی، فیگور ملودی، جمله، پریود و گروه جملات. در فصل سوم(فرم در موسیقی سازی) انواع روش های بسط ملودی در موسیقی سازی تشریح می شوند و پس از آن با شناسایی قسمت های سه گانه ی گوشه، انواع فرم های رایج در ردیف موسیقی دستگاهی ایران( از دیدگاه دکتر مسعودیه) معرفی میشوند. فصل چهارم (تاثیرات غزل فارس بر سیستم تفکر دستگاهی) تاثیرات و ارتباط راز آمیز ردیف را با فرم غنایی غزل تشریح می کند و به چگونگی تاثیر پذیری ردیف از فرم غزل اشاراتی می کند. فصل پنجم (از تکرار به فرم) پس از معرفی دلایل تکرار در ردیف موسیقی دستگاهی و انواع تکرار از زاویه ی فرم، روشی عملی برای مطالعه ی فرم از زاویه ی تکرار به دست می دهد. در فصل ششم دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفته است و فرم گوشه های این دستگاه بطور خلاصه و تصویری تحلیل شده اند. هدف از این طرح پرداختن به نقاط تاریک فرم در موسیقی ردیف از نقطه نظر تکرار و نزدیک شدن به پاسخ سوالاتی است که کشف پاسخ آنها هویت فرم در موسیقی ردیف را روشن خواهد ساخت. این سوالات را می توان به این ترتیب مطرح کرد: آیا از ردیف موسیقی دستگاهی می توان فرم استنتاج کرد؟ آیا نگاه به مقوله ی فرم در ردیف از زاویه ی هسته ی مرکزی می تواند نتیجه ی واقعی در پی داشته باشد؟ آنالیز فرم در ردیف از زاویه ی "ملودی مدل" و "تکرار" کدامیک به برداشت صحیح تری از فرم در این موسیقی خواهد انجامید؟ این رساله تلاشی برای پاسخگویی به سوالات فوق و آزمودن یکی از روش های یاد شده ی آنالیز فرم در ردیف است.