بررسی دیدگاه های اخلاقی در میان آراء طرفداران دو مکتب بازار آزاد(لیبرالیسم) و دولت رفاه

اخلاق در مباحث رفاهی موضوعی است که علی رغم اهمیت آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، کاوشی در مفهوم اخلاق رفاه، بررسی، مقایسه و تحلیلِ سه مفهوم اخلاقیِ آزادی، مسئولیت و نوع دوستی در بین آراء اندیشمندانِ دو مکتب لیبرالیسم و دولت رفاه می باشد. در این پژوهش، نظریه ی آمارتیا کومارسن به عنوان نمونه ای آرمانی در مقوله ی اخلاق رفاه در نظر گرفته شده است، به همین منظور در فصل دوم و پس از درآمدی به مقوله ی اخلاق، نظریه ی آمارتیاسن به طور مفصل مورد بررسی و تدقیق قرار داده شده است. در فصل سوم نیز به صورت مجزا به بررسی آراء اندیشمندان هر دو مکتب لیبرالیسم و رفاه درارتباط با سه مفهوم اخلاقی فوق-الذکر پرداخته شده، فصل چهارم نیز به مقایسه و تحلیل این سه مفهوم اخلاقی بین هر دو مکتب لیبرالیسم و دولت رفاه اختصاص یافته است. در این فصل، شکاف های نظری، نقاط ضعف و قوت هر یک از نظریات، مورد تحلیل قرار گرفته و هم چنین جایگاه هر کدام از دو نحله نیز با نظریه ی سن مورد بررسی و تدقیق قرار گرفت. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر، روش کیفی و مطالعه اسنادی می باشد. در مجموع، چند نتیجه ی کلی از این مطالعه حاصل شده است که عبارتند از: الف) هر دو مکتب لیبرالیسم و رفاه به دلیل نگاه تک بعدی و بنیادگرایی نسبت به ارزش های پذیرفته شده شان نتوانسته اند خود را با واقعیت های جامعه مدرن، نیازها و ارزش های انسانی تطبیق دهند. ب) لیبرال ها با تکیه بر انتزاعیات و تفردگرایی خام بازار از برخی مسائل اجتماعی مانند نابرابری، فقر و بی عدالتی غافل مانده اند. ج) اصحاب رفاه نیز به دلیل توجه به نیازهای رفاهی و مادی، برخی ارزش های انسانی مانند آزادی را به فراموشی سپرده اند. د) سن با تکیه بر واقعیات و درک نیازهای انسانی، بر آشتی اخلاق و اقتصاد رفاه تاکید دارد، نظریه ی وی با اهمیتِ بر قابلیت، آزادی، عاملیت و تعهد، قابلیت کاربست و الگو شدن در مقوله ی اخلاق رفاه را دارد