جداسازی و شناسایی باکتری های مقاوم به شوری و بررسی تأثیر آنها بر رشد گیاه جو در خاک های شور

شوری یکی از مهم ترین تنش های غیرزیستی محدود کننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد که از رشد و بهره وری گیاهان جلوگیری می کند. استفاده از باکتری های ریزوسفری مقاوم به شوری یک راهبرد موثر برای تسهیل رشد گیاهان در خاک های شور می باشد. هدف از این مطالعه جداسازی و شناسایی باکتری های مقاوم به شوری و بررسی تأثیر آنها بر ارتقاء رشد جو در خاک های شور می باشد. تعدادی جدایه از خاک های ریزوسفری با شوری بیش از 10 دسی زیمنس بر متر جدا شده و توانایی رشد آنها در غلظت 0 تا 600 میلی مولار نمک ارزیابی شد. 14 جدایه به عنوان باکتری مقاوم به شوری شناخته شدند که شامل جنس های باسیلوس، کورینه باکتریوم، میکروکوکوس، اکتینومیست، کورتیا و هالوموناس بودند. طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل بود که با دو فاکتور شوری در 4 سطح (2، 4، 8 و 12 دسی زیمنس برمتر) و باکتری در سه سطح ( بدون تلقیح، تلقیح شده با باسیلوس سابتیلیس و تلقیح شده با کورینه باکتریوم گلوتامیکوم) در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه اجرا شد. سطوح مختلف شوری در خاک با اضافه کردن مخلوطی از نمک های کلریدسدیم، کلرید کلسیم و کلرید منیزیم ایجاد گردید. پس از 8 هفته میزان جذب عناصر غذایی و نیز میزان رشد جو و برخی پارامترهای بیولوژیک خاک تعیین شدند. نتایج تجزیه آماری نشان داد که تأثیر سطوح شوری بر تمام پارامترها معنی دار شد. تلقیح باکتری در سطوح مختلف شوری به طور معنی داری باعث افزایش وزن خشک، تر و ارتفاع اندام هوایی و میزان کلروفیل برگ گردید. در تمام سطوح شوری در گیاهان تلقیح شده با باکتری میزان فسفر، پتاسیم و نسبت k/na و ‍ca/na به طور معنی داری بالاتر از گیاهان تلقیح نشده در شرایط تنش شوری بود. تأثیر شوری و تلقیح باکتری بر شاخص های میکروبی خاک نیز معنی دار شد. نتایج این تحقیق تأثیرات بهبودبخشنده باکتری های ریزوسفری مقاوم به شوری را بر کاهش اثرات منفی ناشی از تنش شوری در جو نشان می دهد.