مقایسه ی مفهوم تنهایی و عوامل آن بین جبران خلیل جبران و سهراب سپهری

جبران خلیل جبران و سهراب سپهری، دو ادیب برخاسته از دو فرهنگ متفاوت عربی و ایرانی بودند که در شرایط و محیط هایی مختلف با یکدیگر پرورش یافتند. این دو ادیب به رغم تفاوت های بسیار و برخورداری از ویژگی های روحی و روانی غیریکسان، مشترکات بسیاری نیز داشته اند که قابل تأمّل و بررسی دقیق است. از جنبه های مشترک بین آن ها می-توان به موارد ذیل اشاره کرد: گرایش به مکتب رمانتیسم، طبیعت گرایی، تأثیرپذیری از آیین بودایی، آرمان گرایی و میل به تنهایی و خلوت گزینی. عوامل ایجاد و تشدید این میل را در دو ادیب می توان چنین خلاصه کرد: تأثیر خانواده، جامعه، آرمان گرایی، تأثیرپذیری از شخصیّت های فکری و ادبی، تأثیر از برخی مکتب های ادبی و فلسفی، شکست در عشق. برخی از این عوامل باعث شده بود تا دو نویسنده حتّی از دوران کودکی نیز به تنهایی و خلوت روی آورند و عزلت را بر حضور در جمع ترجیح دهند. این دسته از عوامل، در حیطه ی علم روان شناسی و جامعه شناسی قرار می گیرد. مانند: فقر در خانواده، محرومیّت از محبّت پدر و یا مادر، محرومیت از حمایت معنوی پدر به عنوان تکیه گاه و رکن خانواده، کیفیّت ارتباط و تعامل افراد خانواده با یکدیگر و دیگر افراد، شرایط سیاسی و اقتصادی نامناسب در جامعه، مهاجرت و...که فرد را از دوران کودکی و حتّی از پیش از تولّد تحت تأثیر قرار می دهد و زندگی او را گاه تا پایان عمر دچار تغییر و تحوّل می سازد. موارد یاد شده، از دوران قبل از بلوغ و بعد از آن است که تأثیر خود را بر جای می گذارد و میل به عزلت نشینی و گوشه گیری را در فرد ایجاد و یا تقویّت می کند. پژوهش حاضر از نوع تحلیلی و تاریخی است که شالوده ی آن بر زندگی نامه های جبران و سپهری، آثار شعری و نثری آن ها و همچنین کتاب هایی که می توانند در زمینه های روان شناسی، جامعه شناسی، آشنایی با مکتب های ادبی، فلسفی و دینی موثر باشد، نهاده شده است. واژگان کلیدی: جبران خلیل جبران، سهراب سپهری، تنهایی، رمانتیسم، آرمان گرایی.