بررسی و تدوین سرفصل ها و محتوایی مناسب جهت آموزش نجوم برای دوره های تحصیلی ‏پیش از دانشگاه

چکیده ‏ امروزه آموزش علوم می کوشد تا مبانی آن طوری به فراگیران ارائه گردد که علوم را جزئی از زندگی ‏خود بدانند. به بیان دیگر متخصصان آموزش در تلاشند تا با ارائه ی روش های نوین به منظور نزدیک ‏‏- ترکردن علوم به محیط طبیعی پیرامون و زندگی دانش آموزان، به هر چه عینی تر ساختن علوم برای ‏آنها دست یابند. یکی از این روش ها بهره گیری از آموزش نجوم می باشد. زیرا امروزه نجوم از شاخه ‏‏- های فعال علوم تجربی محسوب می شود که بر مبنای متوازن نظریه ها و مشاهده های علمی ‏پایه ریزی شده و به صورت یک زمینه ی بین رشته ای، علوم مختلف را به خدمت می گیرد. همچنین ‏به دلیل داشتن جاذبه های فراوان برای همگان خصوصاً دانش آموزان سبب رشد نگرش علمی در میان ‏آنها می شود؛ به طوری که ابتکار و تخیل و حس کاوشگری را در آنها فراهم می سازد. بنابراین آموزش ‏نجوم باعث می شود فرایند یادگیری علوم برای دانش آموزان عمیق و در عین حال لذت بخش انجام ‏پذیرد. از طرف دیگر دانش آموزان وقتی مفاهیم علمی را در بافت های دنیای واقعی لمس کنند و ‏ببینند، آنها را بهتر یاد خواهند گرفت و یکی از این بافت ها مباحث جذاب نجوم می باشد. از طرف دیگر ‏یک فرد به عنوان یک شهروند به حداقلی از دانش نجوم نیاز دارد. بنابراین به نظر می رسد آموزش نجوم ‏در مدارس بسیار حائز اهمیت است. ‏ ‏ حال سوالی که پیش می آید این است که در دوره های آموزش عمومی تا چه میزان به مبانی نجوم ‏پرداخته شده است و جهت غنا بخشیدن به مواد آموزشی از جمله کتاب های درسی و کمک درسی در ‏این زمینه چه محتوایی مورد نیاز است.‏ ‏ در این تحقیق که به صورت کتابخانه ای و آماری انجام پذیرفته است، ابتدا به بررسی اسناد و ‏مطالعات داخلی و خارجی انجام شده در زمینه ی آموزش نجوم پرداخته و ضمن مطالعه و بهره گیری از ‏نظرات خبرگان نجوم همچنین اهداف تعیین شده ی مجمع بین اللملی نجوم و نیز بررسی نتایج آزمون ‏اولیه ای که بر روی تعدادی از دانش آموزان سال سوم متوسطه انجام شد، سرفصل های مناسب و ‏جذاب نجوم را استخراج نمودیم. سپس با مطالعه ی برنامه ی آموزش نجوم در کشور های موفق و نیز ‏تحقیقات انجام شده در این زمینه، به تدوین محتوای مناسب نجوم منطبق بر سرفصل های تعیین شده ‏در قالب جداول هدف- محتوا- مقطع تحصیلی پرداختیم. همچنین با در نظر گرفتن محتوای مناسب ‏برای هر مقطع تحصیلی در دوره های آموزش عمومی، ریز اهداف را برای هر جزء از محتوا تدوین ‏نمودیم. در نهایت با نظر سنجی از 50 دبیر دروس مرتبط با مباحث نجوم، به رضایتمندی چشمگیر ‏دبیران از این محتوای ارائه شده رسیدیم.‏ کلمات کلیدی: علوم تجربی، آموزش نجوم، نگرش،کاوشگری ، بافت، کتاب های درسی