بررسی مشتقات گیاهی ضد mycobacterium و مسیرهای متابولیکی مربوطه با استفاده از روش‏های بیوانفورماتیک

سل (tb )، شایع‏ترین عامل مرگ و میر ناشی از بیماری‏های عفونی در جهان است. هراس از پخش سوش‏های مقاوم به دارو و کاهش گزینه‏های درمانی موثر، نیاز به ایجاد داروهای ضدسل کارآمد و جدید را تقویت می‏کند. در این میان محصولات طبیعی بخاطر تنوع شیمیایی متحیر کننده‏ای که دارند، منابع حیاتی برای تولید آنتی‏بیوتیک‏های جدید محسوب می‏شوند. گیاهان یکی از این منابع طبیعی هستند که به دلیل ماهیت طبیعی خود و وجود همولوگ‏های دارویی، سازگاری بهتری با بدن نشان داده و معمولاً فاقد عوارض ناخواسته داروهای شیمیایی هستند. عواملی از این دست سبب می‏شود تا از این منابع طبیعی جهت رسیدن به ترکیبات زیست‏فعال جدید استفاده گردد. اما از آنجا که بررسی تمام ترکیبات گیاهی موجود کاری پرهزینه و زمان‏بر است، استفاده از ابزارهای کمو/بیوانفورماتیکی می‏تواند راهکار مناسبی برای رسیدن به ترکیبات جدید محسوب شود. بدنبال تحقق اهداف فوق، ترکیبات گیاهی که فعالیت زیستی مناسبی در برابر.mycobacteruim sp نشان داده‏اند از منابع اطلاعاتی مختلف جمع‏آوری گردیده و با استفاده از آن‏ها بانک اطلاعاتی از مواد گیاهی ضدسل ساخته شد. سپس با استفاده از تنوع موجود در این ترکیبات و جستجوی ساختارهای مشابه آن‏ها و نیز حذف ترکیبات نامطلوب با استفاده از فیلترهای کمو/بیوانفورماتیکی؛ ترکیبات جدیدی یافت شدند. در میان ترکیبات یافت شده، برخی از آن‏ها با موفقت در برابر سوش های سل آزمایش گردیده و mic مناسبی از خود نشان داده‏اند و لذا احتمال این می‏رود که سایر ترکیبات نیز دارای فعالیت ضدسل مطلوبی باشند. در نهایت مسیرهای متابولیکی ترکیبات نهایی با استفاده از ابزارهای بیوانفورماتیکی مورد بررسی قرار گرفت. خاصیت ضدسل ترکیبات بدست آمده را می‏توان از طریق آزمایشات آزمایشگاهی تأیید نموده و بعنوان ترکیبات زیست‏فعال جدید معرفی کرد. روش استفاده شده در این پایان‏نامه می تواند بعنوان مسیری سریع و ارزان برای دستیابی به ترکیبات زیست‏فعال مطلوب جهت کنترل سایر بیماری‏ها مورد استفاده قرار گیرد.