تصحیح بخش دوم نسخه خطی قسطاس الاطبا از صفحه136 تا 271

نورالدّین محمّد عبدالله شیرازی، از دانشمندان و پزشکان معروف قرن یازدهم هجری است. پدر او، حکیم عین الملک شیرازی از جمله پزشکانی است که در عهد صفویه، به هند مهاجرت کرد. نورالدّین در هندوستان و در یک خانواده ی اهل علم و دانش متولّد شد و در خدمت دانشمندان عصر، به تحصیل علوم پرداخت و یکی از برجسته ترین چهره های علمی و ادبی زمان خود شد. از حکیم نورالدّین، آثار ارزشمندی، در زمینه های مختلف برجای مانده است که یکی از آن ها، قسطاس الاطبا می باشد و در سال 1040 یا 1050 قمری با موضوع اصلی طب نوشته شده امّا در آن، جستارهایی، خارج از این حیطه مثل نام دانشمندان، حکما، شهرها، کشورها، مقیاس و اوزان، خوراک ها و غیره هم دیده می شود. مقدمه ی کتاب به نثر مسجع و فنی نوشته شده و در ادامه، نویسنده، سعی کرده است اصطلاحات طبی و پزشکی را به زبانی ساده بیان کند. کتاب بر محور ضبط تلفظ واژه ها تألیف شده و معادل بسیاری از کلمات، به هندی، ترکی، یونانی، عربی و فارسی ضبط شده است. از این کتاب، سه نسخه در ایران موجود می باشد؛ نسخه ی آستان قدس رضوی، دانشگاه تهران و مدرسه ی خان یزد. نسخه ی آستان به عنوان نسخه ی معتبر انتخاب و تصحیح بر اساس آن صورت گرفت و افتادگی، نقص و اشتباهات محرز آن با کمک دو نسخه ی دیگر که تلخیصی از نسخه ی آستان هستند، فرهنگ های معتبر و کتاب های پزشکی مشهور رفع گردید. مصحّح امیدوار است این خدمت ناچیز برای دوستداران علم و دانش، سودمند باشد.