بررسی حباب سفته بازی عقلایی در بورس اوراق بهادار تهران و صنایع منتخب با استفاده از مدل مارکوف-سوئیچینگ

در تاریخ بازارهای مالی ، بازار سهام همواره با نوسانات سوداگرانه مواجه بوده است. نوسانات قیمت ها جزء ذات بازار است اما گاهی این نوسانات از شکل عادی خود خارج و جای خود را به صعود های افسار گسیخته و سقوط های ناگهانی می دهند و ضربات جبران ناپذیری به بورس وارد می کنند. با نگاهی به تاریخ مشاهده می شود که بسیاری از نوسانات غیر عادی بازار اوراق بهادار، نشان دهنده وجود یک دوره حبابی می باشد. حباب قیمتی در واقع به انحراف ارزش سهام از ارزش تعادلی بلندمدت آن گفته می شود و زمانی اتفاق خواهد افتاد که قیمت یک دارایی به طور ناگهانی و به دلایل غیر عقلایی افزایش یافته و سپس سقوط کند. طرح واژه حباب از آن رو است که قیمت ها همچون حباب صابون رشد می کند و سرانجام به نقطه ای می رسد که می ترکد و با شدت سقوط می کند. در این تحقیق سعی شده است وجود و یا عدم وجود حباب سفته بازی عقلایی در بورس اوراق بهادار تهران و صنایع منتخب]1) استخراج کانه های فلزی2) بانک ها ،موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی3) خودرو و ساخت قطعات4) سیمان،آهک و گچ 5) فلزات اساسی 6) محصولات شیمیایی 7) صنعت قند و شکر[ در دوره زمانی 1390-1383 با استفاده از روش مارکوف-سوئیچینگ، مورد بررسی قرار گیرد. نتایج بررسی ها نشان دادند که بازده بورس اوراق بهادار تهران و 6 صنعت از بین صنایع منتخب از فرایند تغییر رژیم مارکوف پیروی می کند. همچنین مشاهده شد که فرایند تغییر رژیم 3 صنعت از بین صنایع منتخب ناشی از وجود حباب می باشد به عبارت دیگر وجود حباب سفته بازی عقلایی در صنایع استخراج کانه های فلزی، بانک ها و موسسات اعتباری و محصولات شیمیایی مورد تایید قرار گرفت.