پایش تغییرات در روند بیابان زایی با استفاده از تصاویر ماهواره ای(rs,gis)

در حال حاضر، تغییرات بدون برنامه کاربری اراضی، به یک مشکل عمده تبدیل گردیده است. اکثر تغییرات کاربری اراضی، بدون برنامه ریزی روشن و منطقی با توجه اندک به اثرات زیست-محیطی آنها صورت می گیرد. از آنجا که تغییرات در کاربری اراضی در سطوح وسیع و گسترده صورت می گیرد، لذا تکنولوژی سنجش از راه دور یک ابزار ضروری و با ارزش جهت پایش تغییرات می باشد. در این مطالعه تصاویر سنجنده tm , 1975 mss سال 1990، سنجنده etm+ سال 2001 و 2005 با استفاده از تکنیک های پایش تغییر در منطقه مورد مطالعه با مساحت 95590 هکتار آنالیز شده و تغییرات رخ داده بررسی گردید. تکنیک های پایش تغییر مورد استفاده در این مطالعه شامل تفاضل تصویر، تفاضل ndvi، تفاضل nrvi، تفاضل تجزیه مولفه اصلی و تفاضل تجریه مولفه اصلی استاندارد شده و مقایسه پس از طبقه بندی بوده اند. در این مطالعه، جهت تعیین آستانه در روش هایی که نیازمند تعیین آستانه هستند از روش آماری استفاده شده است و بر این اساس مشخص شده است که آستانه تغییر در منطقه مورد مطالعه با 25/1± انحراف از میانگین قرار داشته است پس از تعیین آستانه تغییر، مناطق دارای تغییرات کاهشی، افزایشی و بدون تغییر مشخص گردیده است. جهت ارزیابی دقت تکنیک های پایش تغییر پس از برداشت واقعیات زمینی که از طریق بازدید میدانی، تصاویر ماهوره ای google earth و عکس های هوایی به دست آمد، از دقت کل و ضریب کاپا استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص گردید روش تفاضل تجریه مولفه اصلی استاندارد شده بیشترین دقت کل و ضریب کاپا را داشته است مقادیر این دو پارامتر به ترتیب برابر با 71/99% و 99% بوده است در حالی که روش تفاضل شاخص پوشش گیاهی ndvi با دقت کل و ضریب کاپای برابر با 94/31% و 082/0% از کمترین دقت کل و ضریب کاپا نسبت به سایر روش ها برخوردار بوده اند. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده از روش مقایسه پس از طیقه بندی مشخص گردید در طی سال های 1975 تا 2005 بیشترین تغییرات مثبت (افزایش) به ترتیب در کلاس زراعت آبی و باغات، جنگل دست کاشت و مناطق مسکونی و بیشترین تغییرات منفی (کاهش) در کلاس مرتع کم تراکم، اراضی شور و نمکزار و تپه های ماسه ای بوده است.