بررسی عوارض جانبی داروهای گیاهی در دوران بارداری در زنان ایرانی

پیش زمینه و اهداف: مصرف فرآورده های گیاهی، علی رغم کمبود شواهد علمی در خصوص ایمنی و اثربخشی آنها در دوران بارداری، افزایش یافته است. اهداف این مطالعه ی مقطعی، بررسی میزان مصرف فرآورده های گیاهی در دوران بارداری در میان زنان ایرانی بر اساس مشخصات دموگرافیکی آنها، عوارض جانبی آنها در مادر، و نهایتاً اثرات احتمالی آنها بر نوزاد می باشد. روش کار: در کل، 400 زن ایرانی بعد از زایمان، و نوزادان آنها در طی اولین روزهای دوره ی بستری پس از زایمان مادر در بیمارستان آرش تهران، ایران، وارد مطالعه شدند. اطلاعات از طریق مصاحبه های شفاهی رو در رو توسط یک دکتر داروساز (دانشجو)، و تکمیل یک پرسشنامه حاوی ویژگی های دموگرافیکی مادر، تاریخچه ی پزشکی، مشکلات مربوط به بارداری، و تمامی داروهای مصرف شده در دوران بارداری جمع آوری شد. سوألات جهت جمع آوری اطلاعات مربوطه تا یک ماه قبل از بارداری بود. گزارشات پزشکی در مورد ویژگی های نوزاد مورد بررسی دقیق قرار گرفت. نتایج: از 409 زن واجد شرایط ورود به مطالعه، 400 نفر (97/8%) جهت شرکت در مطالعه موافقت کردند. حداقل یک داروی گیاهی توسط 325 نفر (2/81%) از افراد مصاحبه شده استفاده شده بود. مصرف داروهای گیاهی به طور معنی داری (p < 0.05) در میان زنان با تحصیلات بالاتر، شاغل، و فرزند-اول بیشتر بود. نعنا، کندر، خاکشی، و روغن زیتون پرمصرف ترین فرآورده های گیاهی بودند. ویتامین ها و مواد معدنی، داروهای ضدعفونت، و داروهای گوارشی در صدر لیست داروهای غیرگیاهی قرار داشتند. تهوع، استفراغ، و سوزش سردل بیشترین عوارض جانبی گزارش شده با فرآورده های گیاهی بودند. در مورد نوزادان، زردی و دیسترس های تنفسی شایع ترین مشکلات شناخته شده بودند. نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که مصرف داروهای گیاهی و غیرگیاهی در دوران بارداری در میان زنان ایرانی شایع است. هرچند که داروهای گیاهی همیشه ایمن نیستند، عمدتاً بر اساس تصمیم گیری های شخصی و بدون مشورت با کادر درمان مصرف می شوند. پرسنل درمانی باید در مورد خطرات احتمالی و فواید داروهای گیاهی پرمصرف توسط زنان باردار آگاه باشد.