مطالعات بافتی- فیزیولوژیک برهمکنش متیل فنیدات هیدروکلراید (ریتالین) و لیتیم کلراید بر هورمون های محور هیپوفیز- بیضه در موش صحرایی.

متیل فنیدات هیدروکلراید با نام تجاری "ریتالین" به طور گسترده برای کودکان مبتلا به اختلالات کمبود توجه و بیش فعالی تجویز می شود. ریتالین محرک سیستم عصبی مرکزی بوده از لحاظ ساختاری مشابه آمفتامین و از لحاظ عملکرد مشابه کوکایین می باشد. سوء مصرف داروهای محرک به ویژه ریتالین در میان افراد عادی و به خصوص دانشجویان برای افزایش تمرکز به طور مکرر گزارش شده است. لیتیم به دلیل داشتن اثر محافظتی روی نورون ها برای درمان بیماری های عصبی تجویز می شود. بادر نظر گرفتن این که مصرف ریتالین در دهه گذشته بطور چشمگیری افزایش یافته است، تشخیص نتایج ناشی از مصرف دراز مدت این دارو برای جلوگیری از پتانسیل سوء مصرف آن در تکامل افراد و جوامع منطقی به نظر می رسد. هدف از این مطالعه برهمکنش طولانی مدت ریتالین با لیتیم برساختار و عملکرد دستگاه تولیدمثلی در موش صحرایی نر می باشد. موش های صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی در 8گروه 6 تایی به مدت 30 روز گنجانده شدند: سالین، لیتیم ،3 گروه ریتالین با غلظت های ( 5،1.25،2.5) میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن ، 3 گروه ریتالین با غلظت های( 5،1.25،2.5) میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن + لیتیم. وزن بدن، وزن بیضه، نسبت وزن بیضه / وزن بدن و پارامترهای حیاتی اسپرم طبق روش who اندازه گیری شدند، علاوه برآن مطالعات بافت شناسی توسط میکروسکوپ نوری به منظور ارزیابی هیستو پاتولوژی وآنالیز های کمی سیکل اسپرماتوژنز انجام شد. در نهایت هورمون های تستوسترون، fsh وlh ،کورتیزول و پرولاکتین توسط روش کمی لومینسانس اندازه گیری شدند. نتایج حاصل از این آزمایش یک کاهش معنادار را برای وزن بدن، وزن بیضه، پارامترهای حیاتی اسپرم (تحرک ،بقا و غلظت اسپرم )، سیکل اسپرماتوژنز (مراحل 2،5و 12) و میزان هورمون تستوسترون در تیمار با ریتالین نسبت به سالین ، همچنین تفاوت قابل توجهی را برای برهمکنش ریتالین با لیتیم نسبت به گروه کنترل ریتالین آنها نشان داد (p<0.05). بر طبق این یافته ها یک دوز پایین لیتیم ،اثر محافظتی در برابر اثرات منفی ریتالین دارد.