تصحیح انتقادی معدن المعانی (24 باب نخست) به همراه مقدمه و تعلیقات

عناصر علم و فرهنگ و تمدن از مهم ترین شاخصه های هویت یک ملت است. برای نشان دادن موقعیت تمدن و فرهنگ یک ملت، باید به تاریخ علم، تمدن و فرهنگ در گستره حیات آن از آغاز تا کنون توجّه شود. بخشی از میراث فرهنگی در قالب نسخ خطی، علاوه بر ارزش ادبی، حاوی اطلاعات ارزنده ای در حوزه های اجتماعی، سیاسی، تاریخی و دینی است. ما در این رساله بر آن شده ایم تا به احیا و معرفی یکی از متون مهم عرفانی قرن هشتم در شبه قاره هند بپردازیم.معدن المعانی از متون منثور عرفانی قرن هشتم در شبه قاره هند است. این کتاب نخستین و مهم ترین مجموعه ملفوظات شرف الدین احمدبن یحیی منیری است که یکی از شاگردان مستقیم او، زین بدر عربی، آن را گردآوری کرده است. معدن المعانی دارای 63 باب است. مصحح در این رساله، 24 باب نخست آن را با استفاده از دو نسخه در دسترس و بر مبنای نسخه متعلق به آکادمی علوم شوروی تصحیح کرده است. افزون بر این، در مقدمه به شرح حال مولف و آثار او، به ویژه معرفی معدن المعانی، ویژگی های نسخ و شیوه کار خود پرداخته است و در تعلیقات توضیح موارد لازم را آورده است. مهم ترین دستاورد این پژوهش، احیای یکی از متون مهم عرفانی قرن هشتم در شبه قاره هند است. این اثر با ارائه طرح جامعی از مباحث مهم دینی و عرفانی روزگار مولف، گویای آن است که دین اسلام در آن روزگار و در آن خطه به خوبی گسترش یافته است. ازدیگر یافته های این تحقیق، شناخت و استخراج تازگی های زبانی متن مصحح است. همچنین ارائه مباحث مهم دینی و عرفانی در قالب زبان فارسی توسط یکی از بزرگ ترین عرفای قرن هشتم در شبه قاره هند، نشانگر اهمیّت و رواج زبان فارسی در آن ناحیه است.