نشان های فراگفتمانی و خواندن و درک مفاهیم زبان آموزان ایرانی: بررسی تاثیر نوع متن وبسندگی زبانی

بر خلاف این که دیدگاه های قبلی مهارت خواندن را فرآیندی منفعل می پندارند، امروزه مشخص شده که این مهارت فرآیندی فعال و تعاملی است. بنابراین، تعاملات بین خواننده و نویسنده مورد توجه بیش از پیش قرار گرفت. این تعاملات که شامل انتقال نگرش ها و فرضیات نویسنده استاز طریق نشان های فراگفتمانیدر متن متجلی می شود (هایلند، 2005). در واقع، فرآیند نوشتن در 2 سطح صورت می گیرد: در سطح اول، توجه نویسنده معطوف به محتواست در حالیکه در سطح دوم نویسنده به چگونگی انتقال محتوا به خواننده توجه می کند. سطح دوم، سطح فراگفتمانی است و نویسنده در این سطح می کوشد تا خواننده را در طول متن راهنمایی کند. به بیان دیگر، نویسنده به خواننده نشان می دهد که چگونه متن را بخواند و محتوای آن را ارزیابی کند (کریسمور، 1989). بنابراین، نشان های فراگفتمانی هم به نویسنده در سازماندهی متن و انتقال نگرش ها و هم به خواننده در بازآفرینی منظور نویسنده کمک می کند. مطالعه کنونی به بــــــررسی تاثیر نشان های فراگفتمانی و برجسته کردن آن ها در متن بر روی خواندن و درک مفاهیم متون توضیحی و مناظره ای می پردازد. به کمک آزمون 50 سوالی تعیین سطح نلسون، 90 زبان آموز شرکت کننده در مطالعه به 2 گروه تقسیم شدند: گروه سطح بالا و گروه سطح پایین. سپس، زبان آموزان در هر گروه به 3 دسته تقسیم شدند و زبان آموزان در هر دسته به پاسخگویی نسخه ی متفاوتی— فاقد نشان های فرا گفتمانی، دارای نشان های فرا گفتمانی، و دارای نشان های فرا گفتمانی برجسته شده در متن—از 1 آزمون خواندن و درک مفاهیم پرداختند. به علاوه، همه زبان آموزان یک نمونه متن توضیحی و یک نمونه متن مناظره ای را خوانده و به سوالات درک مفاهیم آن ها پاسخ دادند. نتایج به دست آمده تفاوت آشکاری را بین درک مفاهیم زبان آموزان از 3 نسخه ی به کار رفته نشان داد. در واقع، همه زبان آموزان درک بهتری از نسخه ی دارای نشان های فراگفتمانی برجسته شده داشند. همچنین، در هر 3 نسخه، همه زبان آموزان در گروه سطحبالا عملکرد بهتری نسبت به زبان آموزان در گروه سطح پایین داشتند. این در حالی است که نوع متن تاثیر قابل توجهی بر روی درک مفاهیم زبان آموزان نداشت. این مطالعه کاربردهایی در راستای آموزش و تحقیق در زمینه زبان دوم داردکه در پایان نامه به آن پرداخته می شود.