بررسی مقام و جایگاه حضرت علی (ع) در فرهنگ عامه و بازتاب آن در نقاشی ایران. مطالعه ای بر نقاشی عامیانه ی دوران قاجار- پروژه عملی: اجرای یک اثر نگارگری با موضوع حضرت علی (ع)

یکی از مهم ترین موضوعاتی که در فرهنگ و هنر هر قوم و کشوری با نمادهای متعدد بازتاب می یابد، جلوه های اعتقادی و دینی آن سرزمین است. از شاخصه های هنر اسلامی ایران، ارتباط بین هنر و اعتقادات، باورها وآدابی است که ریشه در مذهب شیعه دارد و در متون ادبی و مذهبی و هنر های مختلف به طور گسترده بازتاب یافته است. در قلمرو هنر اسلامی و در قلب هنر شیعی حضرت علی(ع) جایگاه ویژه ای دارد. فرهنگ و ادبیات رسمی و عامه ی مردم آکنده از اشارات و تعبیرات و نقل و حدیث از مولاعلی(ع) است. نقاشی های عامه نیز به عنوان جلوه ای از فرهنگ و هنر عامه سرشار از تصاویر با مضمون حضرت علی(ع) می باشد. این پژوهش به معرفی تصاویر حضرت علی (ع) در نقاشی های عامه و نقش فرهنگ و ادبیات عامه در شکل بخشی به این نوع از نقاشی ها می پردازد و درصدد است با روش انجام تحقیق تاریخی، تحلیلی و توصیفی بررسی کند آیا همانطور که بین ادبیات رسمی و نگارگری پیوند وجود دارد بین فرهنگ و ادبیات عامه ی مذهبی و نقاشی های عامه ی مذهبی نیز این پیوند وجود دارد؟ اگر این چنین است جایگاه حضرت علی(ع) در میراث مکتوب و تصویری عامه چیست؟ و آیا می توان ویژگی های مشترکی بین آثار نقاشی با مضمون حضرت علی(ع) پیدا کرد که قواعد زیبایی شناسانه ای منطبق بر فرهنگ عامه ی مذهبی داشته باشد؟ نقاشیهای عامه به ویژه در دوران قاجار از آن جهت که توسط نقاشانی پدید آمده که از درون عامه ی مردم بوده اند بیشترین تأثیرات را از فرهنگ و ادبیات عامه و شفاهی به ویژه در انتخاب مضامین داشته است. در این میان مضامین مربوط به حضرت علی(ع) جایگاه ویژه ای دارند؛ این آثار از نظر زیبایی شناسانه دارای ویژگیهای مشترکی است که نشان دهنده ی خاستگاه مشترک آنها یعنی باورها و اعتقادات مذهبی است.