عیوب موجب فسخ نکاح

ازدواج از مسایل مورد توجه اسلام است، اما اگر زن و مرد واجد شرایط لازم برای ادامه زندگی مشترک نباشند، آسایش و آرامش جسمی و روحی، که هدف اصلی ازدواج است، تأمین نخواهد شد. اسلام برای حل این مشکل، قواعدی را ارائه نموده که یکی از آن ها، فسخ عقد نکاح است. برای فسخ نکاح، صیغه مخصوصی انشا نمی شود و قبل از دخول، مهریه ای هم به زوجه تعلق نمی گیرد. شرایط خاصی مانند عدم مواقعه در طهر و یا حضور شاهد نیز برای فسخ لازم نیست. در فقه اسلامی، 10 عیب ذکر شده که وجود آن سبب جواز فسخ نکاح می گردد. جنون زوج، چه قبل از عقد بوده باشد و یا بعد از آن، و چه قبل از دخول باشد و یا بعد از آن، موجب حق خیار فسخ برای زوجه خواهد بود. "خصاء" و "عنن" هم موجب فسخ نکاح می شود. عنن به معنای ضعف آلت رجولیت از انتشار است. و چون این عیب، یک مرض مخفی است، فقها راه هایی را برای اثبات آن ذکر کرده اند. آخرین عیب اختصاصی مرد، "جب" است یعنی قطع آلت تناسلی به گونه ای که به اندازه حشفه باقی نمانده باشد. جذام عیبی است که موجب خیار فسخ برای مرد می شود به شرط این که در بدن آشکار باشد یا دو نفر عادل بر آن شهادت بدهند. برص یا پیسی هم موجب خیار فسخ خواهد بود. فقهای امامیه "رتق" و "قرن" را هم که مانع نزدیکی با زوجه می شود موجب خیار فسخ می دانند. "افضاء"، به معنای یکی شدن دو مسلک بول و حیض، و همچنین لنگی زیاد، زمین گیری و کوری هر دو چشم هم از موجبات خیار فسخ نکاح است. از نظر اکثر فقها، خیار فسخ به سبب عیب، فوری است و در صورت تأخیر، ساقط می شود. همچنین اگر تدلیس صورت گرفته باشد مدلس تعزیر می شود. از سوی دیگر، چون فسخ برخلاف مقتضای اصل است، به قدر متیقن اکتفا می شود و قابل تعمیم به بیماری های دیگر مانند ایدز نمی باشد