اعتبار سنجی روایات جمع و تدوین قرآن کریم در زمان خلفای سه گانه

پایان نامه
چکیده

مسئله جمع و تدوین قرآن کریم و اصول حاکم بر آن، از مسائل مهّم علوم قرآنی و اسلامی است. به این موضوع از نظرگاه های مختلف نگریسته شده است. این مسئله در همه ی ادوار تاریخی، محققان و اندیشمندان اسلامی و حتی در قرن معاصر مستشرقین را به تکاپو در این رابطه وادار نموده است. البّته در آغاز باید توجه نمود که این بحث صرفاً یک بحث علوم قرآنی مستقل نیست، بلکه بحث های علوم قرآنی دیگری مانند مسئله توقیفیت آیات و سوره-ها و مسئله تحریف و... را تحت الشعاع خویش قرار داده است. به جرأت می توان گفت از اهّم مباحث علوم قرآنی است که در بین فریقین درباره آن نظرات ضد و نقیضی وجود دارد. عده ای معتقد به جمع قرآن در زمان رسول(ص) و عده ای دیگر بر این باورند که قرآن در زمان خلفا جمع گردیده است؛ البته، هر کدام از طرفین جهت اثبات مدعای مورد نظرشان، ابزارها و شیوه های متفاوتی را به یاری می طلبند. افق نگاه محقق در این پژوهش، تکیه بر روایات جمع قرآن در زمان خلفای سه گانه دارد. بر این اساس که این روایت ها را از جوامع روایی، به ویژه اهل سنت گرد آورده و با استناد به شواهد و قرائن مستند بین فریقین و علی الخصوص اهل سنت به تحلیل و اعتبار سنجی این روایت ها پرداخته است. از تحلیل و اعتبارسنجی روایات دوران خلافت ابوبکر و عمر این چنین برداشت می شود، که این روایات در اصل، در برگیرنده معنایی مشترکی از جمع قرآن کریم می باشد؛ که به تبع آن ضوابط و معیارهای سنجش مشترکی برای تحلیل این روایات بهره گرفته شده است. اما، با توجه به ویژگی های خاص زمان عثمان و ضوابط و معیارهای فقه الحدیثی، روایات جمع قرآن در این دوره مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته که در پی آن، معنای متفاوتی از جمع قرآن در زمان ایشان استنباط می گردد؛که آن را از سایر دوره ها متمایز می نماید. به این ترتیب علاوه بر اعتبار سنجی روایات این دوره، تحلیلی بر اقدام بدیع عثمان نیز در فصل آخر صورت گرفته است تا ابعاد متفاوت این اقدام، اعم از زمان، تعداد، منابع، واکنش ها و... مورد کنکاش و واکاوی قرار دهد. این پژوهش با شیوه کتابخانه ای- اسنادی به استخراج احادیث جمع آوری قرآن در زمان خلفای سه گانه از منابع اصلی حدیثی اهل سنت پرداخته و سپس با روش توصیفی تحلیلی، با استفاده از ابزارهای نقد حدیث (نقد سندی و متنی) درصدد نقد و اعتبار سنجی این روایت ها است.

منابع مشابه

اعتبارسنجی روایات جمع و تدوین قرآن کریم در زمان ابوبکر و عمر

مسأله جمع و تدوین قرآن کریم و اصول حاکم بر آن، از مسائل مهّم علوم قرآنی و اسلامی است. به این موضوع از نظرگاه‌های مختلف نگریسته شده است. این مسأله در همه ادوار تاریخی، محققان و اندیشمندان اسلامی و حتی در قرن معاصر مستشرقین را به تکاپو در این رابطه وادار نموده است. افق نگاه در این پژوهش، تکیه بر روایات‌ جمع قرآن در زمان خلیفه اول و دوم دارد؛ بر این اساس که این روایت‌ها را از جوامع روایی، به ویژه ا...

متن کامل

اعتبارسنجی روایات جمع و تدوین قرآن کریم در زمان ابوبکر و عمر

مسأله جمع و تدوین قرآن کریم و اصول حاکم بر آن، از مسائل مهّم علوم قرآنی و اسلامی است. به این موضوع از نظرگاه های مختلف نگریسته شده است. این مسأله در همه ادوار تاریخی، محققان و اندیشمندان اسلامی و حتی در قرن معاصر مستشرقین را به تکاپو در این رابطه وادار نموده است. افق نگاه در این پژوهش، تکیه بر روایات جمع قرآن در زمان خلیفه اول و دوم دارد؛ بر این اساس که این روایت ها را از جوامع روایی، به ویژه اه...

متن کامل

جمع و تدوین قرآن

قرآن کریم به دو نزول دفعی و تدریجی در مدت بیست و سه سال رسالت پیغمبر اکرم (ص) به وسیلۀجبرئیل بر آن حضرت نازل شد . رسول خدا (ص) پس از دریافت وحی آیات نازل شده را به مسلمانان ابلاغنموده سپس به کاتبان وحی املاء می فرمود تا هر آیه و سور ه ای را زیر نظر آن گرامی در محل خود قراردهند. پرسش تحقیق این است که قرآنی که هم اکنون در دست مسلمانان است، در چه زمانی بدین شکلتدوین و جمع آوری شده است؟ نویسنده با ...

متن کامل

موضوعیت یا طریقیت امارات در اعتبار اجتهاد با نگاهی اجمالی به قرآن کریم و روایات

در میان فقها بحثی وجود دارد که آیا علم قاضی به واقعه از بیرون تأثیری در حکم او می‌تواند داشته باشد یا خیر به این معنا که حتی اگر از رخداد فیمابین دو طرف دعوا به هر نحوی مطلع است باز آنچه برای او حجت است تا بتواند بر اساس آن حکم کند صرفاً امارات تعیین شده از ناحیه شارع است که همانا بینه و اقرار می‌باشد، یا علم قاضی بدون امارات معینه نیز برای صدور حکم حجیت دارد. ثمره این بحث در اعتبار اجتهاد و یا ...

متن کامل

جمع و تدوین قرآن

قرآن کریم به دو نزول دفعی و تدریجی در مدت بیست و سه سال رسالت پیغمبر اکرم (ص) به وسیلۀجبرئیل بر آن حضرت نازل شد . رسول خدا (ص) پس از دریافت وحی آیات نازل شده را به مسلمانان ابلاغنموده سپس به کاتبان وحی املاء می فرمود تا هر آیه و سور ه ای را زیر نظر آن گرامی در محل خود قراردهند. پرسش تحقیق این است که قرآنی که هم اکنون در دست مسلمانان است، در چه زمانی بدین شکلتدوین و جمع آوری شده است؟ نویسنده با ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023