بررسی الگوی نظام روایی در داستان های کوتاه مدرن ایرانی دهه 1380: رویکرد نشانه- معناشناسی

چکیده تحقیق حاضر به بررسی و تحلیل سه نمونه ی شاخصِ داستان کوتاه مدرن ایرانی، دهه ی1380 می پردازد و نظام روایی در رویکرد نشانه - معنا شناختی نوین را در تحلیل متون در نظر دارد. در این تحقیق بعد از ارائه ی پیکره ی آن، که شامل سئوالات و فرضیه ها است، به تعاریف و توضیحاتی از نظر زبان شناسان از جمله، پیرس، گرمس، پراپ، بارت و تولان پرداخته می شود و سپس پیشینه ای از روایت شناسی در ایران ارائه می گردد. همچنین پس از معرفی رویکرد روایت از منظر نشانه- معناشناسی و اصطلاحات کلیدی آن به تحلیل متن سه داستان «کابوس بیداری»، «وسوسه های اردیبهشت»، و «یک دسته موی سیاه» می پردازیم. در مجموع، هدف اصلی این تحقیق، بررسی کارکردهای نشانه-معنایی روایت در داستان های کوتاه مدرن، جهت کشف شرایط تولید و دریافت معنا در آن ها و بررسی مقایسه ای روایت مدرن و روایت کلاسیک و از سویی شناسایی عناصر شکل گیری روایت مدرن در راستای پاسخ به این پرسش اصلی است که تفاوت های اصلی نظام روایی در داستان های کوتاه مدرن با نظام روایی داستان های کوتاه کلاسیک در چیست؟ این بررسی نشان می دهد که چگونه روایت در داستان های کوتاه مدرن، متفاوت از داستان های کلاسیک است؛به این ترتیب که زمان سیال شده؛ مکان ها بسیار متنوع گشته؛ کنش جای خود را به شوش می دهد و آنچه داستان را پیش می برد؛ شوش است، زاویه ی دید، زاویه ی دید تک گویی -درونی شده؛ روایت دیگر خطی نیست و احساسات، ادراکات حسی و افکار ناخودآگاه راوی که یک شوش گر است، پیرنگ داستان های کوتاه مدرن را ساخته و نقطه ی عطف داستان می شود. در این مطالعه، مباحثی مانند کنش، تنش، شوش، مربع معنا، محور تنشی معنا و عناصر روایت ما را در تحلیل متن کمک می نمایند.