بررسی تاثیر اندام ها، اکوتیپ ها و حلال های مختلف بر میزان نارنجین و هسپریدین در درخت نارنج citrus aurantium

میوه های مرکبات تقریبا جز گسترده ترین میوه هایی هستند که در سراسر دنیا تولید می شود. میوه های مرکبات غنی از ترکیبات فلاونوئیدی می باشند که فلاونوئیدها خصوصا هسپریدین و نارنجین برای سلامتی انسان موثر هستند. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر نوع اندام، نوع حلال و منطقه برداشت برروی برخی فلاونوئیدها (هسپریدین و نارنجین) می باشد. این مطالعه در قالب بلوک های کامل تصادفی و تیمارهایی شامل نوع اندام (برگ و میوه نارس)، نوع حلال (متانول، دی متیل سولفوکساید و ترکیبی از این دو حلال) در سه منطقه (بهشهر، گرگان، نوشهر) در سه تکرار انجام گرفت. متغیرهای اندازه گیری شده شامل وزن تر، وزن خشک، سطح برگ، کلروفیل برگ و مقدار هسپریدین و نارنجین موچود در اندام های مختلف درخت می باشد. استخراج مواد با استفاده از این سه حلال و اندازه گیری فلاونوئیدها با دستگاه hplc انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که وزن تر و وزن خشک اندام ها و همچنین مقدار هسپریدین و نارنجین به شدت تحت تاثیر منطقه برداشت بوده است ولی بر میزان سطح برگ و کلروفیل برگ اثری نداشته است واختلاف معنی داری بین مناطق مشاهده نشد. بیشترین میزان وزن تر برگ و میوه در منطقه گرگان به ترتیب (290/56، 306/09 گرم) وکمترین ان در نوشهر به ترتیب (187/76 و 155/29 گرم) بوده است.بیشترین میزان وزن خشک برگ و میوه در گرگان به ترتیب (196/90 و 169/90گرم) مشاهده شد. نتایج نشان داد که نارنجین، فلاونوئید غالب در اندام های مورد مطالعه بود. بر اساس آزمون مقایسه میانگین ها بیشترین میزان هسپریدین (7567/35 میلی گرم در لیتر) مربوط به منطقه نوشهر در اندام میوه و با استفاده از حلال دی متیل سولفوکساید و کمترین میزان ان (23/80میلی گرم در لیتر) در منطقه گرگان در اندام برگ و با استفاده از ترکیبی از حلال متانول و دی متیل سولفوکساید بوده است. بیشترین میزان نارنجین (90844/39 میلی گرم در لیتر) مربوط به منطقه نوشهر و با استفاده از حلال دی متیل سولفوکساید در اندام میوه و کمترین میزان آن (5/82 میلی گرم در لیتر) در منطقه گرگان و در اندام برگ و با استفاده از حلال متانول بوده است. بنابراین بیشترین میزان فلاونوئیدها در اندام میوه، منطقه نوشهر و حلال دی متیل سولفوکساید بوده است.