شناسایی و تشخیص روابط هیدرولوژیک دریاچه های بختگان با طشک به کمک تکنیک سنجش از دور و gis

آشکار سازی تغییرات وتهیه نقشه تغییرات ساحلی، یکی از نیاز های اساسی مطالعات و طرحها برای برنامه ریزان محیطی ومنطقه ای به شمار می رود. در این راستا دریاچه ها به عنوان اکوسیستم های بسته در روی کره زمین دارای الگو و فرم هیدرولوژیک خاص خود می باشند که شناخت این الگوها و روابط هیدرولوژیکی دریاچه ها با یکدیگر می تواند علاوه بر مشخص کردن روند گسترش یا کاهش مرزهای دریاچه ای، اتصال یا انقطاع بین آن ها نوسانات و تغییرات رژیم و بیلان آبی دریاچه ها را در طی زمان مشخص کند.از سوی دیگر در جهت مدیریت بهینه سواحل و حفاظت از محیط زیست در جهت توسعه پایدار نیازمند استخراج خطوط ساحلی و تعیین حریم و محدوده دریاچه ها هستیم. در واقع با مطالعه و پایش ترازهای آبی دریاچه ها علاوه بر آگاهی از تغییرات خطوط ساحلی می توان میزان نوسانات حجم آب دریاچه ها را مشخص کرده و سرنوشت آینده دریاچه ها را مستند سازی نمود که آیا این محیط های بسته آبی به سمت خشک شدن و اضمحلال می روند و یا اینکه آب به سمت خشکی در حال پیشروی است. دریاچه های طشک و بختگان بعنوان دومین دریاچه های بزرگ کشور از این امر مستثنی نبوده و طی سال های اخیر شاهد تغییرات مکرر در تراز آبی این دریاچه ها بوده ایم. لذا هدف اصلی این تحقیق بررسی تغییرات سطح آب دریاچه های طشک و بختگان با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم های اطلاعات جغرافیایی در یک بازه زمانی 37 ساله می باشد. بدین منظور از ابزار فیزیکی تحقیق شامل نقشه های توپوگرافی 1/25000، 1/50000 ، 1/250000 ، نقشه های زمین شناسی،dem ، تصاویر ماهواره ایmss ،etm ،etm+ ، (oli)landsat8 و irs استفاده گردید. پس از تصحیح و پردازش تصاویر ماهواره ای، نوسانهای سطح آب دریاچه در دوره های زمانی مختلف استخراج شد، مدلسازی نهایی نشان دهنده تغییرات گسترده دوره ای و پسروی دریاچه های طشک و بختگان بویژه در سال های اخیر می باشد. در مقایسه دو دریاچه مذکور دریاچه بختگان کاهش مساحت بیشتری نسبت به دریاچه طشک داشته است بطوری که دریاچه طشک 42% کاهش مساحت داشته این در حالی است که دریاچه بختگان در بازه زمانی مشخص 62% کاهش وسعت داشته است. به بیانی دیگر مساحت دو دریاچه در سال مبنا یعنی1976م. معادل 1252.2 کیلومتر مربع بوده و 37 سال بعد، این پهنه آبی به کمتر از 563.46 کیلومتر مربع کاهش یافته است. در نهایت همگام با کاهش سریع مساحت دریاچه ها روند تبدیل زمین های آبی به زمین های لم یزرع و املاح نمکی نیز تسریع یافته است.