بررسی و مقایسه پاس های زمانی در شعر نظامی گنجوی و منوچهری دامغانی

یکی از اصلی¬ترین هنر شاعران تصویرآفرینی در شعر است که از قوه تخیل آنان نشأت می¬گیرد. از میان تصویر-سازی¬های مختلف از طبیعت، پاس¬های زمانی در اشعار شاعران، تصاویر و توصیفات زیادی را به خود اختصاص داده است. نظامی و منوچهری از آن گروه شاعران¬اند که تصاویر و توصیفات روز، شب، آسمان، ماه و ستارگان، طلوع و غروب خورشید در اشعار آنان جایگاه ویژه¬ای دارد. بنابراین در این پایان¬نامه کوشش شده است تا ظرایف خیال این دو شاعر در این خصوص با تکیه بر علم بیان و استناد به شعر آنان، تعبیر، تفسیر و مقایسه شود. نتایج به دست آمده از پژوهش بیانگر این است که تصاویر مربوط به شب در شعر منوچهری بالاترین بسامد را دارد و در مقابل در شعر نظامی طلوع خورشید و دمیدن صبح بیش¬ترین بسامد را به خود اختصاص داده است. از میان صور¬خیال تشبیه اصلی¬ترین عنصر خیال در تصاویر منوچهری به شمار می¬رود و استعاره (مصرّحه و مکنیه) نیز اساس شیوه نظامی در تصویرآفرینی است. عنصر رنگ و صبغه اشرافی در تصاویر هر دو شاعر مورد توجه است.