اثر اسهال در دوره نوزادی بر آینده تولیدی و تولید مثلی گاوهای شیری هلشتاین

اسهال گوساله ها رایج ترین بیماری گله های شیری ایران است. جهت ارزیابی آثار اسهال گوساله ها بر عملکرد تولیدی و تولیدمثلی ناشی از آن رکوردهای 700 راس گاو شیری (350 راس دارای سابقه اسهال طی اولین ماه زندگی آن ها و 350 راس بدون این تاریخچه) که در گله از بدو تولد حضور داشته اند بدست آمدند. برای هر گاو فصل تولد، وزن تولد (زیر 35، بین 35 تا 40، بین 40 تا 45 و بیشتر از 45 کیلوگرم)، وضعیت تولد (نرمال، سخت زایی ملایم و سخت زایی شدید)، وضعیت ابتلا به بیماریها طی اولین ماه زندگی آن ها (اسهال، پنومونی و سایر بیماری ها)، وضعیت ابتلا به بیماریها در فاصله اولین ماه تولد تا اولین زایش، فاصله بین تولد تا اولین تلقیح (روز)، فاصله تولد تا گیرایی (روز)، فاصله بین تولد تا اولین زایش (روز)، وضعیت زایمان (نرمال، سقط، سخت زایی خفیف و سخت زایی شدید) و میزان تولید شیر 305 روزه در اولین دوره شیرواری ثبت گردیدند. مدل خطرات متناسب کاکس نشان داد که گاوهای با سابقه اسهال در اولین ماه زندگی خود، دارای فاصله تولد تا گیرایی بیشتری هستند [hazard ratio: 0.85 (95% ci: 0.73 –0.99)] و همچنین فاصله تولد تا اولین زایمان [hazard ratio: 0.84 (95% ci: 0.72 –0.98)] بیشتری نسبت به آن هایی که به اسهال مبتلا نشده بودند داشتند .(p<0.04)همچنین گاوهایی که در تابستان متولد شده بودند و آن هایی که سخت زایی داشتند فاصله تولد تا گیرایی و فاصله تولد تا اولین زایمان کوتاهتری به ترتیب، نسبت به آن هایی که در بهار متولد شده بودند و نیز آن هایی که بصورت نرمال به دنیا آمده بودند، داشتند .(p<0.05) ارزیابی فاکتورهایی که میزان تولید شیر را در اولین دوره شیرواری تحت تاثیر قرار می دهند با استفاده ازgeneral linear model نشان داد که گاوهایی که با وزن کم (کمتر از 35 کیلوگرم) متولد می شوند، بطور معنی دار در اولین دوره شیرواری خود میزان شیر 305 روزه کمتری نسبت به آن هایی که با وزن 40 تا 45 کیلوگرم و بیشتر از 45 کیلوگرم متولد شده بودند، تولید می کنند(p<0.05). این یافته ها نشان دادند که وقوع اسهال گوساله ها و برخی شاخص های فردی تلیسه ها می توانند عملکرد تولیدمثلی متعاقب آن و نیز تولید در اولین شیرواری گاوهای شیری را تحت تاثیر قرار دهند که به لحاظ اقتصادی بسیار با اهمیت است.