راهکارهای دین در مواجهه با لغزش های قلب و اندیشه

قلب همان روح و نفس انسانی است که بر اساس آثار نسبت داده شده در آیات قرآن شامل سه بعد ادراک، عواطف و عمل است. اندیشه و عقل در قرآن، ابزاری برای دستیابی به شناخت خدا، معارف و حقایق دینی، علوم و همچنین شناخت خود انسان برای وصول به قرب الهی می باشد. قلب ادراکات حصولی خود را به وسیله تعقل و تفقه و تدبر انجام می دهد. به دلیل رابطه نزدیک این دو ابزار، علاوه بر اینکه به لغزش های هر دو اشاره شده، لغزش هایی بین آن ها مشترک است. انواع لغزش های قلب با قرار دادن پوشش بر دیدگان آن، مانع از ادراک حقیقت در انسان می شود و همین مانع باعث ایجاد کفر، نفاق و نقض پیمان با خدا، اعراض از حق و ... می شود. انواع لغزش های اندیشه نیز سبب می شود که اندیشه انسان از مسیر کمال منحرف شود. شرک، تعصب، هوای نفس، تقلید کورکورانه و ... با ایجاد حجاب بر قلب آدمی، قدرت عقل و درک و فهم آن را تضعیف می کند. در جهت شستشوی روح و اندیشه انسان، دین اسلام راهکارهایی کلی ارائه داده است. با ارزیابی یافته ها و مشورت با بزرگان و افزایش تجربه ها و ... اندیشه و خرد رشد یافته و نورانی می گردد. نگرش صحیح به دنیا سبب استفاده صحیح از مادیات در جهت ساختن سعادت اخروی می شود. با توجه داشتن به حضور دائمی خدا و با ذکر و یاد او و یاد مرگ و جهاد با نفس و پرورش تقوا، می توان بر حب دنیا و هوای نفس غلبه کرد و ریشه های غفلت زایل می شود و آتش حرص فرو می نشیند.