بررسی کارایی علف کش اگزادیارژیل در کنترل علف های هرز مزارع سیب زمینی (solanum tuberosum l.) در مراحل مختلف رشدی

به منظور بررسی اثر علف¬کش اگزادیارژیل (تاپ استار®) به¬صورت پس¬رویشی در کنترل علف¬های هرز سیب¬زمینی، آزمایشی مزرعه¬ای در سال 1392 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آلاروق اردبیل انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با 3 تکرار و با استفاده از رقم سیب¬زمینی مرسوم منطقه (آگریا) انجام شد. علف¬کش اگزادیارژیل در 7 دز به¬صورت دزهای کاهش یافته تا دزهای افزایشی نسبت به دز توصیه شده استفاده شد. 7 دز استفاده شده عبارت بودند از: صفر، 05/0 ، 1/0 ، 2/0 ، 4/0 ، 6/0 و 8/0 لیتر ماده موثره در هکتار. سمپاشی در 3 مرحله سبز شدن سیب-زمینی، استولون¬زایی و حجیم¬شدن غده انجام شد. تجزیه¬های آماری نشان داد اعمال دزهای مختلف تاثیر معنی¬داری بر تراکم، وزن خشک علف¬های هرز و هم¬چنین بر عملکرد و اجزای عملکرد سیب¬زمینی داشت. نتایج نشان داد که کمترین تراکم و وزن خشک کل علف¬های هرز و علف¬های هرز سلمه¬تره، تاح¬خروس و تاج¬خروس رونده، در دز 8/0 لیتر ماده موثره در هکتار حاصل شد. دز 8/0 لیتر ماده موثره در هکتار، وزن خشک کل علف¬های هرز، سلمه¬تره، تاج¬خروس و تاج¬خروس رونده را نسبت به شاهد به ترتیب، 99/64، 34/76، 56/83 و 88/84 درصد کاهش داد. زمان مصرف اگزادیارژیل در مراحل مختلف رشدی نیز بر تراکم و وزن خشک سلمه¬تره، تاج¬خروس و تاج¬خروس رونده تاثیر معنی¬داری در سطح احتمال 1 درصد ایجاد کرد، ولی بر تراکم تاج خروس رونده تاثیر معنی¬داری نداشت. وزن خشک کل علف¬های هرز، وزن خشک علف¬هرز سلمه¬تره، تاج خروس و تاج¬خروس رونده در مرحله سبز شدن پایین¬ترین بود که نسبت به مرحله حجیم شده غده توانست به ترتیب 36/57، 50/66، 33/60 و 16/27 درصد کاهش را نشان دهد. نتایج این پژوهش نشان داد که دزهای مختلف اگزادیارژیل بر صفات ارتفاع بوته سیب¬زمینی، قطر ساقه اصلی سیب¬زمینی، وزن متوسط غده در هر بوته، عملکرد تک بوته، تعداد غده¬های به قطر کوچکتر از 35، تعداد غده-های به قطر بین 35-55، تعداد غده¬های به قطر بزرگتر از 55 میلی¬متر و عملکرد کل تاثیر معنی¬داری داشت، ولی بر تعداد غده سیب¬زمینی تاثیر معنی¬داری نداشت. دز 8/0 لیتر بیشترین قطر ساقه اصلی سیب¬زمینی، وزن متوسط غده در هر بوته، عملکرد تک بوته، تعداد غده¬های به قطر بین 35-55، تعداد غده¬های به قطر بزرگتر از 55 میلی¬متر، عملکرد کل را حاصل کرد و کمترین آن¬ها بعد از تیمار عدم کنترل در دز 05/0 لیتر ماده موثره در هکتار بود. زمان مصرف اگزادیارژیل در مراحل مختلف رشدی سیب¬رمینی نیز تاثیر معنی¬داری بر قطر ساقه اصلی سیب¬زمینی، ارتفاع بوته، وزن متوسط غده در هر بوته، عملکرد تک بوته، تعداد غده¬های به قطر بین 35-55، تعداد غده¬های به قطر بزرگتر از 55 میلی¬متر، عملکرد کل، ایجاد کرد. از بین زمان مصرف، مرحله سبز شدن به¬عنوان بهترین تیمار این صفات ارزیابی شد.