برآورد سیلاب حوضه بااستفاده از مدل هیدرولوژیکی hec-hms ( مطالعه موردی: حوضه های آبریز رودخانه های شاندیز، حصار گلستان و مایان )

برنامه ریزی و اولویت بندی در حوزه های آبخیز نیاز به داده های مختلفی از جمله برآورد رواناب دارد. نادیده انگاشتن سیلاب تولیدی و محاسبات دقیق مربوط به آن سبب برآورده های زیاد و یا کم از این پدیده می شود که خود موجب افزایش هزینه ها در طرح های عمرانیو یا عدم موفقیت طرح های مهار سیلاب می شود.این تحقیق با به کارگیرینرم افزارhec-hms و داده¬های سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) در حوزهآبخیز شاندیز، حصارگلستان و مایان در محدوده طرقبه شاندیز شهرستان مشهد در استان خراسان رضوی صورت گرفت. در ابتدا با توجه به پیشرفت نرم افزارها در سال های اخیر استخراج دقیق پارامترهای فیزیوگرافی حوزه به صورت خودکار و با دقت بسیار بالا انجام پذیرفت. مطالعات سیلاب حوزه های موردبررسی با استفاده از آمار دبی لحظه ای ایستگاه های در محدوده ی مورد مطالعه و اطراف آن و با استفاده از تحلیل آماری توسط نرم افزارhyfa انجام گرفت وبهترین تابعی که داده های دبی لحظه ای ایستگاه ها برازش می یابد تعیین و ارائه نمود.سپس جهت بررسی به دو روش تحلیل منطقه ای و نیز روابط شدت- مدت- فراوانی بارندگی و روش تجربی scs اقدام به تعیین سیلاب دوره بازگشت های مختلف شده است. در پایان با مقایسه بین روش آماری مربوط به هیدروگراف سیل های شاخص حوزه های مورد بررسی و روش تجربی scs به تحلیل و نتیجه گیری پرداخته شد.برای نمونه در حوزه آبخیز زشک مقدار رواناب مشاهداتی با دوره بازگشت دوساله6.52 مترمکعب بر ثانیه است ومقدار دست آمده از نرم افزار 7.9 مترمکعب بر ثانیه می باشد؛که باتوجهبهدرصداختلافکمتربیندبی هایمشاهده ایوهمچنینبررسی هیدروگراف ها،درنهایتروشscs، در منطقه قابل قبول است. باتوجهبهاینکهاختلافحجمناشیازروانابدرهیدروگرافمشاهداتیومحاسباتیشدهکمتراز15درصدبود،بنابرایندرارزیابیمدلموردپذیرشقرارگرفت و نشان می دهد که این نرم افزار توانایی بالایی در شبیه سازی فرایندهای بارش- رواناب دارد.