« بررسی استعاره های شعر سهراب سپهری در ترجمه ی داریوش شایگان »

با توجه به جایگاه ویژه ی استعاره در شعر سپهری، چگونگی عملکرد داریوش شایگان در برگرداندن استعاره ها و انتقال تصاویر نوین شعر سهراب به زبان فرانسه، مورد بررسی قرار گرفته است. در این پایان نامه تلاش بر این بوده است که به سوالات زیر پاسخ داده شود: - داریوش شایگان چه رویکردی را برای ترجمه ی استعاره در شعر سهراب برگزیده است؟ - با توجه به یکسان نبودن گستره ی تعریف استعاره در زبانهای فارسی و فرانسه، داریوش شایگان با چه مشکلاتی روبرو بوده است و چگونه با این مشکلات روبرو شده است. - آیا تسلط بر زبان فارسی و فرانسه برای ترجمه ی اشعار سهراب کافی است و یا شناخت زمینه های فکری و رویکردهای عرفانی شاعر امری ضروری است؟ برای بررسی انواع استعاره، در فارسی کتاب "بیان" اثر دکتر سیروس شمیسا، و در فرانسه کتاب “versification française et genres poetiques” نوشته ی دکتر شهناز شاهین و دکتر مهوش قویمی، به عنوان منابع استفاده شده است. این پایان نامه به دو بخش اصلی تقسیم شده است که در بخش نخست به معرفی کلی سهراب سپری و ویژگی شعر او، و نیز داریوش شایگان در فصل نخست پرداخته شده است، فصل دوم شامل نظریه های ترجمه ی مرتبط به ترجمه ی داریوش شایگان از اشعار سهراب می باشد و در فصل سوم به بررسی و مقایسه ی انواع استعاره در فارسی و فرانسه پرداخته شده است. در بخش دوم به بررسی استعاره های شعر سهراب و ترجمه ی آن در سه فصل شامل تشخیص، استعاره مصرحه، و استعاره مکنیه پرداخته شده است. داریوش شایگان با توجه به شناختی که از سهراب و افکارش داشته است و با توجه به تسلط بر زبان فرانسه، در اکثر موارد توانسته است تصاویر استعاری را به مخاطب فرانسوی زبان انتقال دهد. با توجه به استعاری بودن زبان فارسی، در ترجمه ی آثار ادبی توجه ویژه به استعاره ها ضروری می نماید، با این حال از دست دادن و یا کاهش کیفیت مفاهیم پس از ترجمه گاهی اجتناب ناپذیر می شود. برای دستیابی به بهترین ترجمه ی ممکن علاوه بر تسلط زبانی، شناخت زمینه های فکری و رویکردهای نویسنده/ شاعر می تواند تا حد بسیاری موثر باشد.