برآورد انتقال رسوب در شبکه آبیاری و زهکشی دشت قزوین بااستفاده از نرم افزار شارک

بررسی رسوب در شبکه های آبیاری و زهکشی در جهت اطمینان از بهره برداری مناسب و انتقال آب مورد نیاز به مزارع با توجه به راندمان نامطلوب آبیاری در کشورمان امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. ورود رسوبات به شبکه در کارایی اجزاء شبکه نظیر کانالها و دریچه ها اختلال ایجاد کرده و لایروبی رسوبات را ضروری می کند. از جمله پارامترهایی که به شناخت رفتار رسوب در کانالها کمک می کند، راندمان رسوب می باشد. در این تحقیق راندمان رسوب در کانال اصلی شبکه آبیاری دشت قزوین به دو صورت راندمان رسوب ته نشین شده و راندمان رسوب وارد شده به آبگیرهای ثانویه در سالهای مختلف آبی توسط نرم افزار شارک مورد بررسی قرار گرفت. با جمع آوری اطلاعات مربوط به رسوب، دبی آب ورودی و مشخصات هیدرولیکی شبکه، مدل ریاضی شبکه آبیاری ساخته شد. با دریافت خروجی های نرم افزار متوسط مقادیر حجم کل رسوب وارد شده به شبکه، حجم رسوب ته نشین شده و مقدار حجم رسوب وارد شده به آبگیرهای ثانویه در سالهای مورد مطالعه به ترتیب برابر 79490، 27074 و 52417 متر مکعب برآورد گردید. در نهایت از نسبت حجم های رسوب به دست آمده، متوسط بازده رسوب ته نشین شده و وارد شده به آبگیرهای ثانویه در سالهای مورد مطالعه به ترتیب برابر 33% و 67% به دست آمد. در همین راستا نمونه برداری بار بستر و بار معلق نیز در کانالهای درجه دو صورت گرفت و نتایج حاصل از آن نشان داد، مشکلات فنی و اجتماعی موجود در شبکه، از عوامل مهمی است که موجب ته نشینی مقدار قابل توجهی از رسوبات ریزدانه می شود. با استفاده از امکانات نرم افزار در مدل ساخته شده، کنترل رسوب به وسیله تجهیزاتی مانند حوضچه آرامش و لوله رسوب گیر انجام شد و نتایج حاصل از به کار گیری و صرفه اقتصادی آنها نیز مشاهده گردید.