عنصر اصلی در جوامع انسانی, به خصوص جوامع شهری، جمعیت آن جوامع است. جمعیت ساکن، نیازمند خدمات گوناگونی است و دسترسی به این خدمات از مهمترین مسایل جوامع شهری به شمار می آید. بانک ها، یکی از انواع خدماتی هستند که در ردیف خدمات دفتری طبقه بندی می شوند. تعداد شعب مورد نیاز از یک طرف و مکان استقرار شعب و میزان دسترسی مردم به آن از طرف دیگر، مهمترین دغدغه مسوولان و برنامه ریزان، در جهت تأسیس و مکان گزینی شعب است. هدف این پژوهش، مطالعه نحوه استقرار شعب بانک ها با تأکید بر جمعیت، نحوه استقرار شعب بانک ها در ارتباط با کاربری های مجاور از نظر میزان سازگاری یا ناسازگاری و ارایه پیشنهادهایی جهت بهبود فضایی شعب بانک های منطقه سه شهر اصفهان، به صورت نقشه، است. مکان مورد مطالعه در این پژوهش، منطقه سه شهر اصفهان می باشد که یکی از مناطق چهارده گانه شهرداری است و جامعه آماری شعب بانک های این منطقه می باشد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی تحلیلی ـ قیاسی و توصیفی است. به منظور گردآوری مطالب و داده ها از روش میدانی به صورت پیمایشی و روش کتابخانه ای ـ اسنادی استفاده شده است. در بخش تحلیل فضایی، نحوه استقرار شعب بانک ها در ارتباط با جمعیت ساکن بررسی شده و تعداد شعب در ارتباط با تراکم جمعیت و همچنین میزان دسترسی جمعیت ساکن به شعب موجود در محیط نرم افزار arc map، مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه با استفاده از ماتریس سازگاری و وضعیت استقرار شعب و تحلیل آن با کاربری های مجاور، میزان سازگاری شعب بانک ها با کاربری های مجاور با استفاده از نرم افزار arc gis، تعیین شده است. در بخش بعد عوامل موثر در تصمیم گیری برای استقرار شعب بانک، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و با استفاده از نظر متخصصین تصمیم گیرنده در این مورد، تعداد 7 شاخص مهم از میان شاخص های مختلف انتخاب شده و با نظر متخصصین و استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp)، امتیاز بندی گردیده است. در ادامه نقشه های مرتبط با شاخص های منتخب تهیه شده و پس از تجزیه و تحلیل در محیط arc map، و ترکیب نقشه شاخص ها با توجه به امتیاز هر یک از آنها، نقشه نهایی پیشنهادی تهیه گردید که در آن، قسمت های مختلف منطقه مورد مطالعه، جهت استقرار شعب بانک، امتیاز دهی شده است. در نهایت این نتیجه حاصل شد که استقرار شعب بانک های منطقه سه در ارتباط با جمعیت ساکن و تراکم آنها مناسب نمی باشد و دسترسی در برخی قسمت های منطقه نسبتاً ضعیف تر می باشد. همچنین از نظر میزان سازگاری کاربری های مجاور بانک در منطقه، ناسازگاری نسبتاً بالایی مشاهده گردید. واژه های کلیدی: تحلیل فضایی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، بانک، منطقه سه شهر اصفهان، مکان یابی، gis.

با گسترش روزافزون تکنولوژی در شهرها، پرداختن به فعالیت های جسمانی، کاهش یافته و فعالیت های فکری و اشتغالات ذهنی افراد افزایش یافته است که خود، عامل تنش های عصبی و بیماری های روانی بسیاری است. بهترین درمان برای این مسأله، ورزش است که شاید مانند گذشته، نه به عنوان یک تفریح، بلکه، در کنار مشکلات زندگی در عصر صنعت و تکنولوژی، به مثابه یک نیاز مطرح می شود. برای به فعل درآمدن نیاز بالقوه انسان به ورزش، یکی از مهمترین اقدامات، توسعه و گسترش مراکز ورزشی است. از بزرگ ترین مشکلات کلان شهرهایی مانند تهران، اصفهان و تبریز، کمبود فضاهای تفریحی ـ ورزشی و توزیع صحیح آن با توجه به وسعت و جمعیت مناطق شهری است. از این رو، توجه به ساخت و توسعه فضاهای ورزشی به عنوان یکی از مهم ترین کاربری های شهری ضروری است. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل فضایی و مکان یابی فضاهای ورزشی در شهر اصفهان است و اهداف فرعی آن شامل، شناسایی اماکن ورزشی موجود، تحلیل فضایی پراکنش مجموعه های ورزشی، ارایه راهکارهای گسترش فضاهای ورزشی در شهر به منظور همگانی سازی ورزش و تحلیل چگونگی توزیع امکانات ورزشی در سطح مناطق شهری اصفهان از نظر سطح بندی توسعه آن می باشد. جامعه آماری در این تحقیق، شهر اصفهان و نمونه گیری انجام شده، به این صورت بوده است که در بخش تحلیل فضایی، تعداد نمونه ها متناسب با حجم جامعه آماری یعنی، مناطق 14 گانه شهرداری اصفهان و در بخش مکان یابی، مناطق 1 و 3 شهرداری (بخش مرکزی شهر اصفهان) انتخاب شده است. روش تحقیق حـاضر، توصیفی، اســتقرایی و تحلیلی است که اطلاعـات آن به صورت میدانی، اسنادی و کتابخـانه ای جمع آوری شده است. روش گردآوری داده هـای مورد نیاز این پـژوهش، از طرق مختلفی چون مراجعه مکرر به سازمان تربیت بدنی، شهرداری، گروه تربیت بدنی و تندرستی سازمان آموزش و پرورش و سالن ها و مراکز ورزشی شهر اصفهان برای به دست آوردن اطلاعات جدید، همچنین، مصاحبه با مسوولان و کارکنـان و استفـاده از آمارنامه ها و طرح های جامع و تفصیلی شهر اصفهان به منظور تهیه نقشه های پراکندگی اماکن ورزشی بوده است. ابـزار تـجزیه و تحلیل در این پـژوهش، نـرم افزارهایarc gis ، arc view، excel، auto cad و autodesk map است. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان می دهد، مناطق شهرداری اصفهان از نظر بهره مندی از فضاهای ورزشی شرایط یکسانی ندارند؛ مناطق 7، 8 و 13 محروم، 10 و 14 نسبتاً محروم، 3، 9 و 11 متوسط، 1، 2، 4 و 12 نسبتاً برخوردار و مناطق 5 و 6 برخوردار هستند. از نظر پراکندگی فضاهای ورزشی عمومی در سطح مناطق، چهار منطقه 5، 4، 6 و 10 به تنهایی 60 درصد مراکز ورزشی را در اختیار دارند و منطقه 14 با یک درصد، دارای کمترین بهره مندی از ورزشگاه های عمومی است که نشان می دهد، توزیع فضاهای ورزشی عمومی در سطح شهر اصفهان، عادلانه نیست و همه افراد به طور یکسان و مساوی به آنها دسترسی ندارند و در بعضی مناطق، بیشترین تمرکز اماکن ورزشی وجود دارد و مناطق دیگر، دچار کمبود شدید در این زمینه هستند. همچنین، در بخش مکان یابی مراکز ورزشی، با استفاده از معیارهای مختلف و تلفیق ahp و gis، مکان های مطلوب و نامطلوب برای ساخت فضاهای ورزشی در بخش مرکزی شهر اصفهان مشخص شده است.

پایایی توسعه در یک جامعه به معنی تأمین حد مطلوبی از خدمات شهری، رفاه اجتماعی و محیطی سالم و کارا می باشد. دانش جغرافیای شهری با تأکید بر داده های جغرافیایی (مکانی _ فضایی) می تواند با تبیین اصول و مفاهیم خود با استفاده از داده های مکانی، اثرات نامتعادل شهری را تا حد زیادی تقلیل دهد و مدیران شهری می توانند با استفاده از این داده ها، اصول مدیریتی لازم جهت کاهش آسیب پذیری شهرها در برابر حوادث را به اجرا درآورند. ایجاد سیستم خدمات فوریت های پزشکی در شبک? شهری به منظور برآوردن نیاز، رفاه و آسایش شهرنشینان امری ضروری می باشد. از آن جایی که در ایران، رشد شتابان شهرنشینی به گونه ای بوده است که متناسب با تغییر و تحولات در شهر، تجهیز فضاها، مکان یابی و پراکنش مناسبی از تأسیسات و خدمات شهری صورت نگرفته است؛ در این میان، عمده ترین اثر رشد سریع شهرها، به هم ریختگی نظام توزیع و پراکنش خدمات و نارسایی سیستم خدمات رسانی است. روش تحقیق در این مطالعه با رویکرد سیستماتیک بر اساس روش های علمی به ویژه تحلیل شبکه استوار می باشد. در جهت تحلیل نهایی در این تحقیق از روشهای تحقیق توصیفی، تحلیلی و میدانی استفاده شده و بخش عمده ای از اطلاعات مورد نظر از روش میدانی به دست آمده است. نوع پژوهش در این تحقیق، کاربردی است. روش نمونه برداری به صورت نمونه برداری احتمالی طبقه بندی شده می باشد، در این روش افراد جامعه با توجه به صفات درون گروهی خود به طبقات مختلفی تقسیم می شوند و افراد نمونه به تناسب از بین تمام طبقات انتخاب می گردند. جامع? آماری در این تحقیق، اورژانس 115 شهر اصفهان می باشد. که با مراجعه به آن و دریافت فرم های مأموریت سال 1385 پایگاه های 12 گان? اورژانس شهر اصفهان، اطلاعات مورد نیاز گردآوری شده است. در این میان، تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوچران محاسبه شده است، که با محاسب? آن، تعداد 300 n= نمونه به صورت نمونه برداری احتمالی منظم استخراج و سپس این اطلاعات با استفاده از نرم افزار های مربوط به spss، gis (سیستم اطلاعات جغرافیایی) از جملهarc map وarcview ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. پژوهش حاضر می کوشد که ضمن ارزیابی وضعیت فعلی نظام خدمات اورژانس شهر اصفهان، عملکرد این سیستم را نیز در سطح شهر اصفهان از جنبه های جغرافیایی مورد سنجش قرار دهد و برای خدمات رسانی اورژانس شهر اصفهان با توجه به جنبه های جغرافیایی( مکانی- فضایی) و عملکردی ، الگوی بهینه ای را ارایه دهد. نتایج پژوهش، نشان دهند? این مطلب است که با توجه به رشد و توسع? کالبدی شهر اصفهان و تراکم جمعیتی بالا به خصوص در مناطق هشت، پنج و شش، و قدیمی بودن بافت مرکزی شهر و رشد ارگانیک مناطق یک و سه، مسایل و مشکلات فراوانی را برای این شهر از نظر خدمات دهی سیستم اورژانس و عدم پراکنش مناسب آن به وجود آورده است. پس به منظور فراهم آوردن این خدمات برای عموم شهروندان، توزیع مکانی مناسب در سطح شهر ضرورت دارد. بدین سبب این تحقیق می تواند راهبردهای مطلوبی را جهت توزیع فضایی و پراکندگی مناسب شبک? فوریت های پزشکی در شهر اصفهان فراهم آورد. به طور کلی پس از بررسی وضعیت پایگاه های شهری اصفهان، با توجه به جمعیت و مساحت مناطق شهری تعداد 16 پایگاه شهری جدید برای سال 1385 جهت سرویس دهی به جمعیت موجود پیشنهاد گردید و مکان آنها بر روی نقشه تعیین شده است و در نهایت، برای افق 10 ساله، یعنی سال 1395 از طریق فرمول استخراجی در این پژوهش به ارای? راهکار هایی جهت مکان یابی خدمات اورژانس پرداخته شده است. واژگان کلیدی: تحلیل شبکه، اورژانس، سامانه اطلاعات جغرافیایی(g.i.s) ، خدمات درمانی، مدیریت بحران شهر.

گردشگری به عنوان یکی از پویاترین فعالیت های اقتصادی عصر حاضر، نقش مهمی در توسعه پایدار محلی ایفا می کند. این صنعت از طریق ترکیب همزمان منابع داخلی و خارجی، منافع اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی زیادی را برای فضاهای جغرافیایی به همراه دارد. امروزه نهادهای متولی صنعت گردشگری در سراسر دنیا، به امور گردشگری در طبیعت ودر ورای آن به لزوم حفظ محیط زیست بیش از هر زمان دیگر اذعان دارند، همچنین گردشگری صنعتی است که توسعه آن نیازمند آگاهی و شناخت کافی از مسایل و عوامل موثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است و بدون آگاهی از امکانات موجود در هر منطقه، امکان برنامه ریزی و پیش بینی علمی و اصولی وجود نخواهد داشت. در واقع شناخت توان های طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و غیره در هر منطقه، به برنامه ریز این امکان را می دهد تا براساس وضع موجود و توان های منطقه، توسعه و جهت آن را شناسایی کند. استان کردستان به علت قرار گرفتن در یک اقلیم خاص و منحصر به فرد و برخورداری از آثار و بناهای تاریخی، مناظر بکر و دست نخورده طبیعی، آداب و رسوم و فرهنگهای بومی و باستانی ، همچنین توانمندی های ویژه در راستای جذب گردشگر تجاری، دارای قابلیت های فراوان در راستای توسعه گردشگری می باشد. هدف از این تحقیق شناخت ویژگی ها و پتانسیل های گردشگری استان کردستان در زمینه های گردشگری طبیعی(اکوتوریسم)، آثار و بناهای تاریخی و فرهنگی و همچنین توانمندی های گردشگری تجاری استان کردستان می باشد، همچنین به بررسی موانع و محدودیت های موثر در دستیابی به توسعه پایدار گردشگری در استان کردستان پرداخته و میزان رضایت گردشگران وارد شده به استان از امکانات و خدمات مناطق گردشگری ارزیابی شده و در پایان پیشنهاداتی برای استفاده بهینه از قابلیت ها و امکانات موجود گردشگری در راستای توسعه پایدار ارایه شده است. روش انجام این پژوهش، توصیفی – تحلیلی است که ضمن مطالعات میدانی و کتابخانه ای، با استفاده از نرم افزارهای spss، arc view و excel تجزیه و تحلیل های مورد نیاز صورت گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده توسعه گردشگری در توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی استان کردستان موثر بوده، توسعه گردشگری بر محیط زیست استان و مکان های گردشگری تأثیر گذار بوده است، و همچنین در بررسی ها مشخص گردید استان کردستان در اغلب زمینه ها فاقد امکانات و تسهیلات لازم برای جذب گردشگران میباشد و نیازمند برنامه ریزی اصولی برای دستیابی به توسعه همگون و پایدار در جهت جذب گردشگر می باشد، تا در این راستا، بتواند آثار زیانبار گردشگری بر محیط زیست و فرهنگ جامعه کاهش دهد .در پایان نیز پیشنهاداتی برای توسعه گردشگری استان ارایه شده است.

سیاست توسعه پایدار گردشگری، امروزه یک رویکرد عمومی است که از طریق دولت مورد توجه قرار گرفته است تا گردشگری از لحاظ بوم شناسی در طولانی مدت قابل قبول و از لحاظ مالی خودکفا و از نظر دیدگاه های اجتماعی و اخلاقی برای جوامع محلی مفید و نویدبخش باشد. بنابراین، گردشگری باید بخشی از محیط طبیعی، فرهنگی و انسانی باشد تا تعادل بین آن ها را حفظ کند. روش توسعه پایدار در برنامه ریزی گردشگری حائز اهمیت است چرا که بیشترین توسعه گردشگری متکی بر جاذبه ها و فعالیت هایی است که به محیط طبیعی، میراث تاریخی و الگوهای مناطق فرهنگی مربوط می شوند. در این پژوهش سعی بر این است تا وضعیت توسعه گردشگری در منطقه3 شهر اصفهان بررسی و همچنین، راهکارهایی برای توسعه پایدار گردشگری در این منطقه ارایه شود تا ضمن افزایش منفعت و سود اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی توسعه گردشگری، بتوان تأثیرات منفی حاصل از آن را به حداقل کاهش داد. هدف کلی این پژوهش، شناخت وضعیت و برنامه ریزی برای توسعه پایدار گردشگری در منطقه3 که بافت قدیم شهر نیز در این بخش است می باشد. این پژوهش با توجه به نوع هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی، تحلیلی- میدانی و همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان و متخصصان سازمان های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر اصفهان و شهرداری منطقه3 و گردشگرانی که در6 ماه اول سال 1389 از این منطقه دیدن کرده اند. در این پژوهش برای انتخاب نمونه در جامعه آماری گردشگران، از روش نمونه های در دسترس یا نمونه های اتفاقی استفاده شده است و در جامعه آماری کارشناسان به دلیل حجم کم جامعه آماری، تقریباً تمام جامعه آماری به عنوان نمونه انتخاب شدند و نمونه گیری انجام نشده است. همچنین، برای محاسبه حجم نمونه جامعه گردشگران از روش کوکران استفاده گردیده است و با توجه به این محاسبه، تعداد 322 نمونه تعیین شد. روش گردآوری داده ها و اطلاعات در این پژوهش، روش کتابخانه ای و روش میدانی (پرسشنامه) است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات پژوهش از آزمون پیرسون، تحلیل رگرسیون خطی ساده، تحلیل واریانس یک طرفه(anova)، تحلیل میانگین دو جامعه(t-test) استفاده شده است. همچنین، برای تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات و ارایه راهبردهای توسعهگردشگری، از مدل برنامه ریزی swot بهره گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که توسعه گردشگری درتوسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه3 شهر اصفهان تاثیر دارد. از نتایج دیگر این تحقیق می توان به معنادار بودن رابطه بین میزان امکانات و خدمات گردشگری و رضایت گردشگران اشاره کرد. نتایج این پژوهش می تواند در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان، سازمان مسکن و شهرسازی، شهرداری و فرمانداری شهر اصفهان و همچنین مراکز دانشگاهی و کلیه دانشجویان و پژوهشگران علاقمند در این زمینه کاربرد داشته باشد.

چکیده امروزه زندگی در شهرها، با توجه به ساختار فضایی- کالبدی پیچیده مناسبت ها و فعالیت های اقتصادی- اجتماعی، تعمیق و گسترش تقسیم کار اجتماعی و اقتصادی و نیازهای فزاینده فرهنگی، فراغتی و اجتماعی شهروندان، بیش از هر دوره دیگری وابسته به خدمات است. لذا با توجه به نقش روزافزون فعالیت های خدماتی در نظام شهرنشینی، ضرورت جدیدی در روند برنامه ریزی شهری پدید آمده است و مسأله چگونگی پراکنش مراکز خدماتی و نحو? دسترسی به خدمات این گونه مراکز از اهمیت فزاینده ای برخوردار شده است. سیستم اطلاعات جغرافیایی( (gisبا برخورداری از انواع توابع تحلیلی، که امکان تلفیق داده های مکانی و غیرمکانی و‏‏‏‏‏ همچنین مدیریت و تحلیل توأمان آنها را فراهم نموده است، می تواند به عنوان ابزاری در دست برنامه ریزان شهری باشد. در شهر جهرم که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت، کمبود و توزیع ناعادلانه خدمات شهری (ایستگاه های آتش نشانی، پارکینگ های عمومی، فضاهای سبز، مراکز بهداشتی و درمانی) به شدت احساس می شود. هدف این پژوهش ارائه الگوی مناسب برای مکان یابی خدمات شهری در شهر جهرم می باشد. برای رسیدن به این هدف با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی( (gisو به کمک مدل تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و مدل هم پوشانی شاخص ها به بررسی توزیع فضایی خدمات شهری شهر جهرم و مکان یابی خدمات جدید برای این شهر پرداخته شده است. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق مشاهده میدانی، منابع کتابخانه ای سالنامه های آماری، مطالعه طرح های جامع و تفصیلی شهر جهرم، نقشه های 2000/1 وضع موجود و تفصیلی و نقشه های توپوگرافی 25000/1 این شهر بدست آمده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که توزیع فضایی خدمات شهری شهر جهرم در وضع موجود بهینه نیست و با نارسایی هایی مواجه می باشد و سیستم اطلاعات جغرافیایی( (gisبا قابلیت ها و توانمندی های خود قادر به مکان گزینی بهینه مراکز خدمات شهری برای شهر جهرم می باشد. واژ گان کلیدی : توزیع فضایی، خدمات شهری، سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) ، مکان یابی، شهر جهرم.

چکیده گسترش سریع شهرنشینی و تغییر در بنیان های شیو? زندگی در زمان معاصر، ضرورت برنامه ریزی ومدیریت گردشگری را بسیار پر اهمیت و مسئولین اجرایی را با یک معضل اجتماعی ، سیاسی و فضایی روبه روکرده است، به همین دلیل نحو?پاسخگویی به نیازهای گردشگران و ساماندهی فضاها و تسهیلات مورد نیاز آنهامستلزم به کار گیری دانش ها و روش-های نوین در برنامه ریزی و مدیریت است.شهر مشهد که قطب اقتصادی شرق کشور است نه تنها مهمترین شهرگردشگری ایران است،بلکه در جهان اسلام نیز از جنبه گردشگری مذهبی فرهنگی مورد توجه جدی بوده است ، اما متاسفانه این شهر نتوانسته جایگاه ممتاز و واقعی خود رادر میان کشورهای فعال در این صنعت پیدا کند عوامل گوناگونی در این امر دخیل بوده اند که نارسایی و کمبودهای شاخص های اثر گذار بر توسعه این صنعت را می توان از عوامل اساسی این امر دانست. با توجه به اینکه مهمترین جاذبه گردشگری شهر مشهد (حرم مطهر امام رضا (ع) ) در منطقه ثامن واقع شده است این پژوهش با روش های مطالعه اسنادی ،پیمایشی،استقرایی وتحلیل فضایی به بررسی رابطه شاخص هایی که در توسعه گردشگری منطقه و بالطبع آن در توسعه گردشگری مشهد تأثیر دارند ،پرداخته است. اهداف این رساله بررسی ویژگیهای گردشگری در شهر مشهد و به ویژه منطقه ثامن ،رتبه بندی و سطح بندی شاخص های موثر در گردشگری این شهر، استفاده از مدلهای موثر در برنامه ریزی توریسم و در نهایت دست یابی به توسعه گردشگری پایدار در شهر مشهد می باشد. کلمات کلیدی:تحلیل فضایی،شاخص های توسعه گردشگری،سیستم اطلاعات جغرافیایی،منطقه ثامن

هدف برنامه یزی شهری نیل به رفاه شهری است و سنجش شاخص ای موثر بر این مهم وظیفه ای اساسی برای پژوهشگران شهری محسوب می¬شود. از آنجایی که داشتن رفاه در هر جامعه ای باعث ایجاد آرامش خاطر و عزت نفس، بالا رفتن ضریب بهره ری، ایجاد امنیت اقتصادی، تحقق عدالت اجتماعی و غیره می¬شود، به همین خاطر پرداختن به رفاه و عوامل تأثیرگذار بر آن ضروری است. روش مطالعه در پژوهش حاضر ترکیبی از روش¬های همبستگی و علی است. با استفاده از شاخص ای کمی دالتون، هیرشمن، تیل، تابع رفاه اجتماعی، تمرکز وگستاف، تمرکز پاسی و فون دورسلر، پاندی و ناتوانی، کلارک و سن به تحلیل روند رفاه در کلانشهر شیراز پرداخته شده است. با استفاده از شاخص سن به بررسی مولفه ای تأثیرگذار بر رفاه پرداخته شده است و تحلیل¬ها با استفاده از نرم فزارهایeviwes ، stata و arcgis عملی شده است. نتایج مطالعه نشان می هد که گروه سوم هزینه یعنی مسکن، آب، سوخت و روشنایی منزل مسکونی بیش از سایر گروهها رفاه خانوارها را تحت تأثیر خود قرار داده است و پس از گروه مسکن، گروه اول هزینه یعنی مواد خوراکی بیش از سایر گروهها رفاه خانوارها در کلانشهر شیراز را تحت تأثیر خود قرار داده است. گروه هفتم هزینه یعنی تفریح و خدمات فرهنگی کمترین تأثیر را در رفاه خانوارها داشته است.

چکیده با افزایش چشمگیر جمعیت در شهرها و احداث مجتمع های بزرگ با کاربری های متفاوت و کاهش سطح زیربنای هر واحد مسکونی در شهر اصفهان تردیدی نیست که کودکان در تمامی سنین به محیطی فرح بخش با دسترسی آسان جهت تأمین بخشی از نیازهای روحی وجسمی خویش با صرف کم ترین هزینه ممکن نیاز دارند . بنابراین گنجاندن مبلمان بازی متنوع در پارک های حاشیه زاینده رود، نقشی اساسی در خلق محیطی شاداب، ایمن و هم چنین تضمین سلامت روانی شهروندان به ویژه کودکان خواهد داشت. امروزه مبلمان بازی کودکان یکی از شاخص های شهری به شمار می آید که به واسطه کارکردهای متنوع (در مقیاس خرد)، فواید متعددی را نصیب محیط شهری اطراف خود می نماید. طراحی ، اجراء و مکان یابی صحیح مبلمان بازی که همواره بر طبق نیاز کودکان و چگونگی کارکرد آن فضا انجام می شود، می تواند در صورت اجرای صحیح تمامی مراحل، فضایی نسبتاً مطلوب را پدید آورد که باعث افزایش رضایت و استقبال کودکان، کارایی و پایداری مبلمان و زیبایی محیط اطراف و فضایی امن و سرشار از شادی برای کودکان گردد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی وضع موجود مبلمان بازی کودکان و ارائه نقاط ضعف و قوت آن، ارتقاء کیفیت فضاهای بازی و تلاش درجهت ایجاد فضای مناسب و ایمن برای بازی کودکان و اهداف فرعی آن تطبیق استانداردهای مبلمان بازی کودکان با وضع موجود آن ، بررسی امکان ایجاد تسهیلات در امر دسترسی کودکان به وسایل بازی و دستیابی به شرایط مناسب و توزیع بهینه، با ارائه راه کارهای مناسب در امر زیبا سازی مبلمان شهری در پارک های حاشیه زاینده رود می باشد. جامعه آماری در این پژوهش، پارک های حاشیه زاینده رود، از پل وحید تا پل شهرستان است، در بخش تحلیل فضایی، تعداد نمونه ها با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است که با محاسبه آن ، تعداد 333 نمونه به صورت نمونه برداری در 11 پارک شامل بوستان سعدی، بوستان ملت، آئینه خانه، ایثارگر، خبرنگار، سلمان فارسی، مشتاق، خواجو، کودک، زاینده رود و بوستان وحید که مبلمان بازی موجود می باشد، انتخاب شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و استقرایی با تکیه بر آمار و اطلاعات موجود، استفاده از پرسش نامه و مطالعات میدانی، اسنادی، کتابخانه ای و... است، داده های دسته دوم، وضع موجود مبلمان بازی در پارک های حاشیه زاینده رود را مورد بررسی قرار داده است. ابزار تجزیه و تحلیل در این پژوهش، نرم افزارهای spss, excel,و arc gisاست. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان می دهد، پارک سلمان فارسی از نظر جانمایی با میانگین 25% ،شاخص توسعه انسانی و شعاع عملکردی بدترین وضعیت را به خود اختصاص داده و مبلمان بازی موجود در آن از نظر استاندارد، ایمنی و کیفیت در سطح بسیار نازلی قرار گرفته است. پارک خبرنگار با میانگین 29/89% بهترین وضعیت را از نظر جانمایی به خود اختصاص داده است. پارک مشتاق،کودک و سعدی از نظر شاخص توسعه انسانی (میزان برخورداری از امکانات) و خدمات دهی بهترین وضعیت را دارند، در نتیجه توزیع فضایی و میزان برخورداری از امکانات مبلمان بازی در سطح پارک های حاشیه زاینده رود(از پل وحید تا پل شهرستان)، عادلانه نبوده و همه کاربران به طور یکسان و مساوی به آن ها دسترسی ندارند و در بعضی از پارک ها، بیش ترین تمرکز مبلمان بازی وجود دارد و در پارک های دیگر دچار کمبود شدید در این زمینه هستند. سپس با توجه به نتایج به دست آمده در زمینه نقاط قوت و ضعف این عناصر، راه کارهایی جهت ایجاد فضای مناسب برای کودکان، کمک به حفظ امنیت ،آسایش و رفاه کاربران، ارتقاء کیفیت و دستیابی به شرایط فضایی مناسب در زمینه مبلمان بازی کودکان ارائه شده است.

چکیده: موضوع ایمنی شهر ها در برابر مخاطرات طبیعی یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی شهری است و یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای بزرگ جهان با آن دست به گریبان هستند، موضوع حوادث طبیعی است. با توجه به ماهیت غیرمترقبه بودن غالب حوادث طبیعی و لزوم اتخاذ سریع و صحیح تصمیم ها و اجرای عملیات، مبانی نظری و بنیادی، دانشی را تحت عنوان مدیریت بحران به وجود آورده است. برای شناخت مدیریت بحران شهر و آسیب پذیری مناطق شهری در برابر بلایای طبیعی، بررسی عامل های اصلی موثر در آسیب پذیری مدیریت بحران شهری نیاز است. هدف از این پژوهش، شناسایی وضعیت آسیب پذیری مساکن شهر اصفهان، به کار گیری اصول مدیریتی لازم جهت کاهش آسیب پذیری شهرها و دستیابی به اولویت های عوامل موثر در مدیریت بحران شهری در سازمان های مرتبط با بحران شهر اصفهان و (مورد نمونه بیمارستان های شهر اصفهان)، از لحاظ شاخص های مورد بررسی است. روش پژوهش «توصیفی و تحلیلی» است، که از مدل های کمّی استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی آسیب پذیری مساکن شهر اصفهان نشان می دهد: 1- میزان آسیب پذیری مساکن شهر در برابر خطر بلایای طبیعی زیاد است. 2- از نظر شاخص دسترسی مساکن شهر به مراکز امداد و نجات، به ویژه آتش نشانی، مرکز اورژانس و مرکز پلیس، شهر اصفهان در مواقع بحرانی، مانند وقوع بلایای طبیعی، وضعیت بسیار نامطلوبی دارد. 3- اطلاع رسانی در زمینه ضریب احتمال خطر محل سکونت شهروندان و بالا بردن آموزش و آگاهی در مواقع بحرانی یکی از راه کارهای مهم در کاهش آسیب پذیری می باشد. برای اولویت بندی عوامل موثر در مدیریت بحران شهر اصفهان34 متغیر در 6 عامل اصلی در 20 سازمان مرتبط با بحران بلایای طبیعی شهر با استفاده از تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه حاصل از بررسی انجام شده، نشان می دهد که اولین عامل وجود نظام ذخیره سازی برای مدیریت پشتیبانی امداد و نجات است که شامل 7 متغیر می شود. همچنین همبستگی هماهنگی بین سازمان های درگیر دربحران براساس آزمون کروسکال- والیس(آزمونh)، نیز نشان می دهد sig(سطح معناداری) در همه متغیر ها کمتر از 05/0 و از آنجا که این رقم کوچکتر از آلفای مورد نظر (05/0) می باشد، بنابراین فرض h رد و عدم هماهنگی بین سازمان های درگیر در بحران و نبود مدیریت واحد شهری(فرضیه پژوهش) تأیید می شود. برای تحلیل سلسله مراتبی در مدیریت بحران مورد نمونه(بیمارستان های شهر اصفهان)41متغیر در 9 عامل اصلی در25 بیمارستان شهر با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی a.h.p مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحلیل سلسله مراتبی شاخص های مختلف نشان می دهد که عوامل نوع اسکلت، قدمت ساختمان و تعداد تخت به ترتیب با میزان اهمیت 65/22، 12/21 و 959/11 در مراتب اول می باشند. همچنین بیمارستان های مناطق 3 و1 به ترتیب بالاترین میزان آسیب پذیری را در بین بیمارستان های شهر دارند. واژگان کلیدی: بلایای طبیعی، آسیب پذیری، شاخص های آسیب پذیری، اولویت بندی، تحلیل سلسله مراتبی بلایای طبیعی، مدیریت واحد بحران شهری، سازمان های مرتبط با بحران شهراصفهان.

چکیده بالا بودن تراکم های ساختمانی و جمعیتی، کیفیت پایین ابنیه در بدنه شبکه های ارتباطی و درجه محصوریت بالا و غیره در شهرهای بزرگ که منجر به از بین رفتن کارایی شبکه های ارتباطی، حجم بالای تلفات انسانی و خسارت های مالی در مواقع زلزله می شود، توجه به نقش شبکه های ارتباطی در کاهش اثرات زلزله را ضروری ساخته است. هدف اصلی این پایان نامه، شناسایی و تحلیل نقش عوامل موثر در آسیب پذیری مناطق شهری در برابر زلزله و نقش شبکه های ارتباطی و میزان کارایی آن و عوامل مرتبط با آن در هنگام زلزله می باشد. در این پژوهش در مرحله اول 7 شاخص «دسترسی به مراکز درمانی، درجه محصوریت، تراکم ساختمانی، تراکم جمعیتی، کاربری زمین، عمر ابنیه و کیفیت ابنیه» انتخاب شده و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی معکوس(ihwp) و ترکیب نقشه های مربوط به شاخص های ذکر شده در محیط gis، آسیب پذیری منطقه 3 در مقابل زلزله مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحله دوم، آسیب پذیری بدنه شبکه های ارتباطی و میزان آسیب پذیری منطقه 3 شهر اصفهان به تفکیک نواحی مشخص گردید. در ادامه با استفاده از تکنیک تاپسیس به اولویت بندی برنامه ریزی مدیریت بحران در نواحی منطقه 3 پرداخته شد. در نهایت نیز به تحلیل فضایی مراکز امدادی از جمله بیمارستان ها و ایستگاه های آتش نشانی با استفاده از مدل های تحلیل سلسله مراتبی معکوس(ihwp) و تحلیل سلسله مراتبی (ahp) پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بدنه خیابان هایی که دارای تراکم های ساختمانی و جمعیتی بالا، کیفیت ابنیه پایین، فاصله زیاد تا مراکز امدادی نسبت به سایر بدنه ها و درجه محصوریت بیشتری بوده اند، امتیاز آسیب پذیری بالایی آورده و در نتیجه آسیب پذیر نشان داده شده اند. در بین نواحی منطقه 3، ناحیه 9 دارای بدترین وضعیت از نظر آسیب پذیری می باشد و در برنامه ریزی برای مدیریت بحران باید در اولویت قرار گیرد. همچنین از دیگر نتایج پژوهش این است که بدنه معابر و خیابان های با عرض بیشتر و تراکم ساختمانی و جمعیتی کمتر دارای آسیب پذیری کمتر و خیابان های دارای درجه محصوریت بالا و تراکم های ساختمانی و جمعیتی بالا دارای بیشترین آسیب پذیری بوده اند. بعضی از خیابان های مهم منطقه به دلیل داشتن ترافیک بالا، ایمنی و سرعت کم، زیاد بودن تقاطع های چهارراهی و کوچه های بن بست، در صورت وقوع زلزله مشکل ساز خواهند شد و اینکه تعدادی از مراکز امداد و نجات از نظر آسیب پذیری در وضعیت بدی قرار دارند و در زمان وقوع بحران به جای اینکه امداد رسانی کنند خود نیازمند امداد فوری می باشند.

کاربری زمین جزء مفاهیم پایه واصلی دانش شهرسازی و در واقع شالوده شکل گیری آن است و به اندازه ای اهمیت دارد که برخی از برنامه ریزان شهری در کشورهای پیشرفته آن را مساوی با 2: برنامه ریزی شهری می دانند(حسین زاده دلیر ، ملکی ، 1386 امروزه در دنیا توجه خاصی به کنترل تحولات کاربری اراضی و پوشش سطح زمین شده است . که بیشتر به خاطر تنظیم سیاست های مربوط به کاربری اراضی بوده است که نیاز به اطلاعات کافی و جدید در مورد روند تحولات کاربری اراضی دارد . به طور کلی تجارب جهانی نشان می دهد که چگونگی موفقیت در عرصه برنامه ریزی کاربری زمین شهری به همکاری و هماهنگی دودسته عوامل بستگی دارد که عبارت اند از : - وجود قوانین و سیاست های کلان مناسب در زمینه نحوه استفاده از زمین ? - استفاده از روش های کارآمد در تهیه واجرای طرح های شهری وبرنامه کاربری زمین .( 4 : (زیاری ، 1387 نوشتار حاضر به بررسی تغییرات کاربری اراضی محور ارتباطی نجف آباد- اصفهان ، بر مبنای تغییرات صورت گرفته در زمین های مجاور جاده ، از کاربری کشاورزی به سایر کاربری ها می پردازد. این بررسی ها با مقایسه کاربری اراضی موجود در دو دهه گذشته در محورنجف آباد- اصفهان یعنی در سال 1370 کامل می گردد و همچنین با تعیین پنج فاصله 100 متری از هر دو سمت محور تا عمق 500 متری ، تعداد وتنوع هر یک از کاربری ها در هر یک از این فواصل تعیین شده ، مورد بررسی وارزیابی قرار می گیرد . نتایج بررسی های صورت گرفته بیانگر این مطلب است که این محور علیرغم اینکه یک محور ارتباطی بین شهری است، در تمام طول مسیر خود توسط انواع کاربری های شهری وغیر شهری محصور گردیده است و حتی در مجاورت شهرهای واقع در مسیر ، بیشتر نقش یک خیابان شهری را دارد تا یک جاده بین شهری واین خود بیانگر این مطلب است که یابی این کاربری ها وتغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی مجاور این محور دارای ? مکان برنامه وطرح مشخصی نبوده وسازمان یا ارگانی بر روند این تغییرات هیچ گونه نظارتی نداشته است. ?17 در نتیجه با توجه به اهمیت ونقشی که این محور در ارتباطات این منطقه دارد ، نظارت بیشتر بر روند تغییرات کاربری در این محور جهت سامان دهی هرچه بیشتر آن بسیار مهم و ضروری می باشد .

صدمات و خسارات ناشی از تصادفات ترافیکی، امری مهم و قابل ملاحظه است که متأسفانه در اغلب موارد نادیده گرفته می شود. سلامت عمومی جامعه، چالشی است که تلاش ها و اقدامات هماهنگ و یکپارچه ای را جهت پیشگیری های موثر و مستمر می طلبد. مردم به طور روزانه با سیستم های مختلف و متعددی مواجه می شوند، قابل ذکر است که از بین تمامی سیستم های مذکور، سیستم های عبور و مرور پیچیده ترین و خطرناک ترین سیستم می باشد. تحقیقات انجام گرفته نشان می دهد که سالانه 1.2 میلیون نفر در تصادفات ترافیکی کشته شده و بیش از پنجاه میلیون نفر مجروح می شوند. از این رو پژوهش حاضر در پی شناسایی علل تصادفات در بزرگراه های درون شهری اصفهان، تعیین سهم هر یک از عوامل موثر در بروز تصادفات در بزرگراه ها، تحلیل توزیع و پراکنش فضایی تصادفات رخ داده در بزرگراه های درون شهری اصفهان و ارائه راهکارها و رهنمودها برای کاهش عوامل تأثیر گذار در بروز تصادفات با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و پیمایشی بوده که در قالب تحلیل فضایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) به انجام رسیده است. همچنین مطابق فرضیات مطرح شده در پژوهش، بیشترین دلایل تصادفات در بزرگراه ها و ارتباط بین تخطی از سرعت مجاز و شدت تصادفات و همچنین ارتباط بین سن و میزان تصادفات مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بیشترین دلایل تصادف در بزرگراه های درون شهری اصفهان به دلیل عدم توجه به جلو، عدم رعایت حق تقدم و عدم رعایت فاصله طولی می باشد. در این میان سبقت و سرعت غیر مجاز با اینکه درصد قابل ملاحظه ای از تصادفات را به خود اختصاص نداده بودند ولی کیفیت و شدت این تصادفات بسیار قابل ملاحظه بود. چرا که بیشترین تصادفات فوتی در بزرگراه ها به دلیل سبقت و سرعت غیر مجاز بوده است. با افزایش سرعت، نوع تصادف شدت بیشتری پیدا می کند و با افزایش سن تعداد تصادفات رو به کاهش می گذارد. بیشترین تصادفات در گروه سنی 18 تا 35 سال اتفاق افتاده است. در پایان نیز با استفاده از تابع تحلیلگر تراکم از تحلیل فضایی سیستم اطلاعات جغرافیایی به بررسی تراکم تصادفات در بزرگراه های مورد مطالعه پرداخته شد و نهایتاً لایه اطلاعاتی مربوطه استخراج گردید و نشان داد که بزرگراه های شهید خرازی، خیام، ذوب آهن و شهید اقارب پرست بیشترین و بزرگراه های شرق اصفهان، شهید همت و شهید صیاد شیرازی نیز کم ترین تصادفات را دارا می باشند.

از آنجا که توجه به نیازهای زنان در جهت تأمین رضایت آنان به عنوان یک گروه تأثیرگذار در شهر بسیار ضرورت دارد، این پژوهش با هدف بررسی دیدگاه های گوناگون و شناخت شاخص های توسعه شهری مورد نیاز زنان در مقیاس منطقه شهری و بررسی تفاوت های مکانی بهره مندی زنان از شاخص های توسعه شهری در شهر اصفهان می پردازد. این پژوهش که از نوع کاربردی - توسعه ای می باشد. روش های گردآوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی و با ابزار پرسشنامه داده ها در تابستان 1389 جمع آوری شده است. جامعه آماری در این پژوهش، شامل زنان و دختران بالای 18 سال در مناطق 14 گانه شهر اصفهان می باشد. در نهایت نتایجی به این اختصار به دست آمد: مناطقی از شهر اصفهان که در کانون پویای شهر قرار دارند، از لحاظ معیارهای زنان، وضعیت مطلوبی را فراهم کرده اند. مناطقی از شهر که با هسته روستایی اخیراً به شهر پیوسته اند نیز که انگیزه بالایی برای توسعه داشته اند و محلات جدید در آن شکل گرفته است، جذابیت های بسیاری برای سکونت به نسبت مکان های مشابه خود دارند. سطح استانداردهای سکونتی برای زنان، در مناطقی از شهر که تا روستاهای اطراف توسعه یافته و حتی حاشیه نشین هایی را در کنار آنها به وجود آورده، پایین است. پایین آمدن زمینه امنیت در بیشتر محلات شهر اصفهان، محدودیت زنان را برای حضور در شهر بالا برده است. امروزه زنان اصفهانی در تضاد عجیبی میان باورهای سنتی مبنی بر مشارکت، حفظ روحیه جمع گرایی و محله محوری با سبک های جدید "محله گریز" ناشی از مدیریت نوین شهری قرار گرفته اند. زنان با وجود عدم رضایت، در بیشتر موارد به محله خود علاقه مندند در صورتی که می دانند محله های بهتری در رفع نیازهایشان وجود دارد و تقریبا نیمی از آنان تمایل به ترک مکان خود را دارند. به طور کلی محلات در رفع نیازهای زنان اغلب ضعیف عمل کرده اند. برخلاف گذشته که امنیت محلات بسیار قوی و بارز بوده است امروز امنیتی نسبی در محلات شهر اصفهان حاکم است و برخورداری از امکانات محله برای زنان اغلب محدود است.

شهر امروز محصول تفکر خودبنیادی نفس انسانی می باشد که دیدش نسب به عالم و خدا و انسان عوض شده است و سعی در یکسان سازی همه ساکنین شهر با مدرنیزم و ابزار خود، توسعه دارد خروجی این شهر بحران های متعدد انسانی و محیطی مانند بی عدالتی، شتاب، مشکلات زیست محیطی، اسراف و شهرسازی غیر بومی می باشد، بنابراین بحران شهر امروز محصول ایدئولوژی انسانی بریده شده از خدا می باشد که روح شیطانی خود را در غالب اومانیزم نشان می دهد، هدف از این پژوهش آسیب شناسی الگوی شهری موجود برای رسیدن به الگوی پایدار شهری با بررسی و تحلیل الگوی شهری و تأکید بر معیارهای مهم در تفکر اسلام مانند توحید، عدالت و احترام به طبیعت می باشد، بر این اساس پژوهش حاضر با ترکیب روش های مختلف کمی و کیفی و توصیفی سعی دارد الگوی موجود که بحران های آن ریشه در تفکر انسان امروز دارد را شناخته و الگویی متناسب با تفکرات دینی و الهی ارایه نماید، روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و برای جمع آوری اطلاعات در این تحقیق به روش کتابخانه ای و همچنین برای تحلیل منطقه مورد مطالعه از آمار ،منابع ، اسناد و روش های پیمایشی و مشاهده استفاده شده است . نتایج این پژوهش نشان می دهد که بحران های شهری موجود در پی تفکر عقل ابزاری انسان می باشد، برای رسیدن به الگوی ایرانی-اسلامی از شهر نیازمند تغییر روش از خِرد انسانی به عقل الهی می باشیم همچنین در مصداق های مختلف شهر ایرانی- اسلامی این دین است که می توان نجات دهنده انسان و شهر امروزی باشد، بنابراین در ابعاد مختلف راه حل بحران های شهری موجود بازگشت به تفکر خدایی می باشد، اگر شهر مدرن تجلی نفس اماره انسانی است شهر ایرانی- اسلامی تجلی نفس مطمئنه و الهی انسان می باشد. در شهر ایرانی- اسلامی توحید جای تکثر، دین جای ایدئولوژی انسانی و سکنی گزینی جای شتاب را می گیرد، راهکار رسیدن به الگوی شهر ایرانی-اسلامی از شهر بازگشت به تفکر قدسی می باشد که از طریق استراتژی سلسله مراتبی تصمیم گیری از عقل، فکر،قلب و حس و بدن به دست می آید کسب می شود، پس الگوی شهر ایرانی- اسلامی در این چارچوب به دست می آید، همچنین در هر کدام از مصداق های بحران شهری امروز ما نیاز بازگشت به حالت قدسی خود داریم.

امروزه مفهوم شهر بدون وجود شبکه ها و سامانه های حمل و نقل قابل تصور نیست. گسترش روز افزون شهرها همراه با پیچیده شدن فعالیت ها، وجود سامانه های حمل و نقل و به ویژه سامانه های حمل و نقل عمومی کارآمد که بتواند رفت و آمدها و دسترسی شهروندان به خدمات مورد نیاز خود را تسهیل کند ضروری می نماید و ادامه فعالیت های زندگی شهری و تداوم آن ها بدون وجود سامانه های حمل و نقل امکانپذیر نیست. در این میان سامانه حمل و نقل عمومی مترو یکی از مهم ترین نوع سامانه های حمل و نقل می باشد که نقش موًثری در تسهیل رفت و آمدها و کاهش ترافیک در سطح اکثر کلان شهرهای جهان بر عهده دارد و مسیریابی و مکان یابی مناسب مسرها و ایستگاه های مترو می تواند نقش موثری در افزایش کارآیی و عملکرد آن ها داشته باشد. با آگاهی از این مهم در پژوهش حاضر تلاش گردید تا احداث سامانه مترو در کلان شهر اصفهان از نظر تناسب مکان یابی مسیرها و ایستگاه های آن مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد. این پژوهش از نظر روش تحقیق با توجه به محتوی و مولفه های مورد بررسی در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی، همبستگی، علّی قرار گرفته و از نظر هدف مطالعه، تحقیق کاربردی- توسعه ای محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش کلیه شهروندان شهر اصفهان و حجم نمونه مورد بررسی که با استفاده از روش های کمی برآورد گردید، شامل 384 نفر از شهروندانی است که در اطراف مکان قرارگیری ایستگاه ها و مسیرهای مترو ساکن می باشند و به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. اطلاعات و داده های اولیه پژوهش به دو شکل اسنادی و میدانی جمع آوری شده است. به منظور تحلیل داده ها و تهیه نقشه های مورد نیاز از نرم افزار arcgis و از تحلیل های آمار توصیفی و استنباطی در محیط نرم افزار spss جهت تحلیل داده های مستخرج از مطالعات میدانی و پرسشنامه استفاده شده است. همچنین به منظور تحلیل و نمایش بصری نتایج پژوهش نیز از نمودارها و جداول تهیه شده در محیط نرم افزار excel استفاده گردیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که شبکه قطار شهری اصفهان در بازه های زمانی 3، 5 و 10 دقیقه به ترتیب 12، 24 و 51 درصد از مساحت شهر را تحت پوشش محدوده عملکردی خود قرار می دهد و از این طریق دسترسی شهروندان به خدمات مورد نیاز را به طور نسبتاً مناسبی تسهیل می نماید. بنابراین، با توجه به توان بالای سامانه حمل و نقل مترو از نظر جابجایی مسافران و سرعت عملکرد آن می تواند نقش موثری در پوشش مسافران سطح شهر، کاهش بار ترافیک و کاهش تراکم ترافیک در سطح شهر داشته باشد که این امر علاوه بر رفع مشکلات ترافیکی موجود در سطح شهر باعث کاهش آلودگی هوا و آلودگی های صوتی در سطح شهر شده و از این طریق باعث افزایش کیفیت زندگی شهروندان شده و آرامش شهری که از مهم ترین اهداف برنامه ریزی شهری می باشد را افزایش خواهد داد. علاوه بر این مسیرها و ایستگاه های مترو در مکان نسبتاً مناسبی مکان یابی شده اند به گونه ای که دسترسی نسبتاً مناسبی به معابر و شریان های اصلی شهر داشته اند، به این صورت که ایستگاه هایی که دسترسی بیشتری به معابر و خیابان های اصلی دارند دسترسی شهروندان را به خدمات بیشتری تسهیل می کنند و ایستگاه هایی که دسترسی کمتری به معابر و خیابان های اصلی را دارند دسترسی کمتری را به خدمات شهری نسبت به سایر ایستگاه ها فراهم می کنند. بر این اساس اکثر ایستگاه-ها دارای دسترسی مناسبی به شریان های اصلی و خدمات شهری می باشند که نشانگر مکان یابی نسبتاً مناسب آن ها می-باشد. در کنار این مزایا احداث شبکه مترو به دلیل عبور خطوط این سامانه و قرارگیری ایستگاه های آن در کنار آثار تاریخی و فرهنگی شهر می تواند باعث وارد آمدن صدمه و خسارات جدی به بعضی از این آثار شود، از جمله مهم ترین آثاری که در معرض خطر و آسیب قرار دارند عبارت است از: پل تاریخی سی و سه پل، محور چهارباغ، مدرسه چهارباغ، بازار تاریخی اصفهان و میدان نقش جهان که یکی از ایستگاه های خط شرقی- غربی شبکه مترو در داخل آن قرار می گیرد. بنابراین باید با برنامه ریزی و مدیریت دقیق از ایجاد این مشکلات جلوگیری شود.

توسعه و گسترش پیوسته شهرها و افزایش روز افزون رشد جمعیت آنها در توزیع نیازها و تقاضاها برای خدمات و امکانات عمومی شهر تأثیر به سزایی گذاشته است.این امر باعث توزیع نامناسب و ناعادلانه در برخورداری از این گونه خدمات شده است. امروزه نیاز به خدمات شهری روز بروز افزایش یافته و آنچه در خدمات رسانی شهری به شهروندان باید مورد توجه قرار گیرد افزایش تعداد این خدمات نیست، بلکه توزیع مناسب و عادلانه این خدمات جهت رفاه حال شهروندان می باشد. مراکز خدمات بهداشتی و درمانی به عنوان یکی از مراکز مهم خدماتی در سطح شهر محسوب می شود که دسترسی آسان و سریع با صرف هزینه و زمان کم در آن اهمیت فراوان دارد. از این رو توزیع عادلانه این مراکز می تواند بسیاری مشکلات ناشی از حمل و نقل و آلودگی صوتی و هوا و اتلاف هزینه و زمان ساکنان آن شهر را کاهش دهد و امنیت و سلامت شهروندان را تضمین نموده و عدالت اجتماعی در برخورداری از خدمات شهری را تأمین نماید. در تحقیق حاضر به بررسی و توزیع مراکز خدمات بهداشتی و درمانی در سطح شهر یزد پرداخته و با توجه به وضع موجود این مراکز مکان های فاقد پوشش جهت احداث مراکز جدید با استفاده از سیستم از سیستم اطلاعات جغرافیایی تعیین گردید. بررسی نتایج حاصل نشان داد که توزیع این مراکز در شهر مناسب و بهینه نبوده واکثر آنها در بخش مرکزی شهر تجمع یافته اند. استقرار برخی از خدمات در بخش مرکزی شهر از جمله حضور پزشکان و مراکزی چون درمانگاه ها و بیمارستان ها باعث تمرکز دیگر خدمات از قبیل داروخانه ها، آزمایشگاه ها، مراکز فیزیوتراپی، مراکز رادیولوژی و دیگر خدمات درمانی در این محدوده از شهر گردیده و توزیع این خدمات را در شهر بسیار نامتعادل کرده است.

بازارهای سنتی در شهرهای ایرانی و اسلامی به عنوان ستون فقرات و قلب تپنده شهر محسوب می گردند. بازار اصفهان مانند سایر بازارهای قدیمی و سنتی ایران، یکی از مراکز مهم تجاری و بازرگانی اصفهان و حتی ایران است و در مرکز بافت قدیمی شهر قرار دارد . امروزه با افزایش بی رویه جمعیت و توسعه شهری و با توجه به قدیمی بودن بازار و بافت درهم تنیده و مسیرهای باریک، آسیب پذیری آن افزایش یافته است و درصورت بروز خطراتی همچون آتش سوزی ، ترکیدگی لوله آب ، انفجار خطوط گاز ، زلزله و حتی مخاطرات انسانی نظیر بحرانهای اجتماعی به مشکلی بسیار اساسی تبدیل می گردد . از آن جایی که موضوع تأمین ایمنی شهرها و شهروندان در برابر انواع مخاطرات ، یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی شهری است و با توجه به نقش مهم و سازنده بازار سنتی اصفهان به عنوان قطب اقتصادی، همچنین استقرار مراکز مهم مذهبی و تاریخی، در فضاهای پیرامونی بازار، اهمیت آن را دوچندان نموده، در پژوهش حاضر به بررسی مدیریت بحران بازار و اقدامات پدافندی لازم قبل از هرگونه بحران پرداخته شده است. هدف از این پژوهش، تحلیل فضایی مدیریت بحران و پدافند غیر عامل در محور فرهنگی- تاریخی بازارسنتی شهر اصفهان می باشد. این گونه اقدامات بیشتر مربوط به مرحله مدیریت پیش از بحران است تا گامی هر چند ناچیز در برابر خطرات احتمالی برداشته شود. روش این پژوهش، توصیفی - تحلیلی و پیمایشی است. قلمرو پژوهش، واحدهای تجاری و خدماتی بازار اصفهان، از بازارچه حسن آباد در جنوب شرق میدان امام تا بازار مجاور مسجد جامع در شمال غربی این محدوده از شهر اصفهان است. داده های موجود با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی، برداشت میدانی واحد به واحد تجاری و تمام عناصر تاریخی گردآوری شده است. سپس با پیاده سازی این عناصر بر روی نقشه های مبنای شهرداری اصفهان نقشه های وضع موجود به دست آمد . این عملیات با استفاده ازgps تدقیق شده، سپس با بهره گیری از عملیات ژئورفرنس در محیط نرم افزار arc/gisوارد گردید. در نهایت با دو بار خروجی گرفتن از نقشه ها و بازپیمایش ، اشکالات احتمالی برطرف گردید و مبنای طبقه بندی و تحلیلهای بعدی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد: بیشتر فضاهای کالبدی بازار از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و قدمت 70? از بناهای پیرامون بازار بیش از 30 سال است. این قدمت در مورد بازار اصفهان به بیش از دویست سال و حتی به دوره صفویه هم می رسد. کیفیت کالبدی این عرصه، نیز نامناسب است. شبکه دسترسی در محدوده بازار از کارآیی لازم در مواقع بحران، برخوردار نمی باشدو به دلیل کم بودن عرض معابر و تراکم بیش از حد انسان و وسایل نقلیه و انبوهش بیش از حد کالا ، در مواقع بحران، آسیب پذیری بازار افزایش می یابد و ضمن اینکه امداد و نجات را با مشکل مواجه می سازد، به معضلات امنیتی نیز دامن می زند. بازار از نظر مراکز امداد و نجات نیز از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشد، لذا در این پژوهش ضمن شناسایی کامل فضاهای کالبدی و طبقه بندی آنها در محیط gis با استفاده از تکنیکهای همپوشانی فازی و عادی و نیز با بهره گیری از تکنیکهای ورونوی ، تیسن، حریم سازی، نسبت به تولید نقشه های جدید و کاربردی از جمله نقشه آسیب پذیری محدوده بازار اقدام گردیده و با استفاده از اطلاعات شبکه معابر و سایر داده ها نسبت به مکان یابی مراکز ده گانه استقرارگاههای امداد و نجات در مداخل ورودی بازارها، اقدام لازم انجام گردیده و سپس محدوده بازار به ده زیر حوزه تحت پوشش این استقرارگاهها تقسیم گردید تا در مواقع بحران از قبل برنامه ریزی لازم صورت گرفته باشد. این نتایج با توجه به اتفاقات و حوادث آتش سوزی دوره آماری یک ساله در محدوده مورد مطالعه ، بهینه سازی گردید و در حال حاضر قابل استفاده برای برنامه ریزان می باشد تا در مواقع بروز بحران امدادرسانی به سرعت انجام گیرد. نتایج این پژوهش، اساساً با زبان نقشه و با بیان تصویری ارائه گردیده است.

گردشگری از مهمترین پدیده های قرن بیستم است که در بسیاری از جوامع مورد توجه قرار گرفته است. وجود پیچیدگی درونی در گردشگری موجب شده تا این پدیده به صورت های مختلفی نمود پیدا کند. گردشگری شهری از جمله اشکال گردشگری است که در کالبد شهرها توسعه پیدا می کند. افرادی که به عنوان گردشگر به شهر ها وارد می شوند نیازمند خدماتی برای تامین آسایش و رفاه خود در حین بازدید از جاذبه های گردشگری شهر هستند، در صورتی که خدمات لازم برای گردشگران محدود باشد و شهر مقصد با ظرفیت بیش از اندازه گردشگران مواجه شود ، مشکلات خاصی در میزان کمّیت و کیفیت امکانات و خدمات به وجود خواهد آمد که صنعت گردشگری در شهر را دچار بحران خواهد کرد. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل به وجود آورنده بحران در گردشگری شهر اصفهان و ارائه راهکارهای استراتژیک برای مدیریت بحران ها و اولویت بندی آنهاست. روش پژوهش با توجه به نوع هدف، کاربردی و از نظر ماهیّت و روش، توصیفی، تحلیلی، پیمایشی و همبستگی است. کارشناسان و متخصصان سازمان های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر اصفهان و گردشگرانی که درنیمه اول سال 1390 از شهر اصفهان دیدن کرده اند جامع? آماری پژوهش را تشکیل می دهند. به دلیل حجم کم جامعه آماری کارشناسان، تمام جامع? آماری به عنوان نمونه انتخاب و برای محاسب? حجم نمون? جامع? گردشگران با استفاده از روش کوکران تعداد 360 نمونه تعیین شد. روش گردآوری داده ها و اطلاعات در پژوهش، روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات از آزمون پیرسون، تحلیل رگرسیون خطی ساده و تحلیل واریانس یک طرفه(anova) استفاده شده است. همچنین، برای تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات و ارائ? راهبردها، از تکنیک برنامه ریزی swot و برای اولویت بندی راهبردها از مدل ahp درحالت فازی استفاده شده است و با استفاده از نرم افزار arc/gis عوامل موثر بر ایجاد بحران در گردشگری شهر اصفهان مورد شناسایی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که عوامل مختلفی در ایجاد بحران در گردشگری شهر اصفهان دخیل هستند که گاهی در ارتباط با یکدیگر بوده و تاثیر مستقیم و غیر مستقیم بر روی یکدیگر خواهند داشت. با داشتن برنامه ای منسجم و از قبل برنامه ریزی شده می توان به مقابله با بحران های احتمالی پرداخت. علاوه بر آن برنامه ریزی های مدیریت بحران در گردشگری شهر جدای از کالبد شهر نبوده و باید به طور همه جانبه (نه صرفاً از یک دیدگاه خاص) به آن نگریسته شود. همچنین جهت برنامه ریزی بهینه برای مدیریت بحران در گردشگری شهر اصفهان نگرش جامع به تمامی اشکال بحران ( نه صرفاً نوعی خاص از بحران) و شناسایی تأثیر رفتار هر یک از عوامل بر روی یکدیگر از اهمیت بالایی برخوردار است و باید مورد توجه قرار بگیرد.

چکیده پایداری اجتماعی یکی از ارکان اساسی در پایداری است که پایداری واقعی بدون توجه به ابعاد اجتماعی توسعه پایدار امکان پذیر نمی باشد.نقش مهم و کلیدی مباحث اجتماعی در طرح ها و برنامه ریزی های شهری آن را به یکی از مهمترین ابزارها در برنامه ریزی ها و سیاستگذاری های شهری تبدیل کرده است و آن را دریچه ای برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار قرار داده است.با توجه به مفهوم چند بعدی و گسترده پایداری اجتماعی، شاخص های مربوطه از طیف وسیعی برخوردار می باشند. هدف پژوهش حاضر سنجش پایداری اجتماعی در دو محله شهر اصفهان(مرداویج و مفت آباد) است که با فرض رابطه معنادار بین کاهش پایداری اجتماعی با افزایش سطح محرومیت محله های مورد مطالعه و عدم تعادل شدید شاخص های پایداری اجتماعی در محدوده مورد مطالعه انجام گرفته است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش،با بررسی تعاریف مختلف پایداری اجتماعی برای بیان شاخص هایی که ابعاد پایداری اجتماعی را پوشش دهد سه مولفه مشارکت،امنیت و کیفیت زندگی در نظر گرفته شده است. هریک از این مولفه ها دارای معیارها و زیر معیارهایی می باشند که تدوین پرسشنامه در سطح زیر معیارها طراحی شده است. در این پژوهش از تکنیک دلفی و فرآیند تحلیل شبکه ایanp با استفاده از نرم افزارهای رایانه ای نظیر matlab، excel وexpert choice ،به منظور دستیابی به هدف تحقیق استفاده شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش نیز مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و مورد کاوی می باشد. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که از بین پانزده زیر معیار پایداری اجتماعی،بعد ذهنی امنیت بیشترین وزن را دارا می باشد(0.284=ss).بعدعینی امنیت(0.232=os)و اعتماد بین فردی(0.186= it)نیز در رتبه بعد قرار دارند و در نتیجه محله مرداویج از لحاظ برخورداری از شاخص های پایداری اجتماعی از سطح بالاتری نسبت به محله مفت آباد برخوردار می باشد. واژهای کلیدی: توسعه پایدار، ارزیابی، پایداری اجتماعی، محله، اصفهان.

بحث مسکن از اصلی ترین و مهمترین مباحث در مجموعه مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به شمار می آید و عدم پاسخگویی و عدم شناخت این مقوله مهم می تواند تأثیر جبران ناپذیری بر کل جامعه و نظام وارد آورد. مهم ترین عامل تأثیرگذار در میزان رضایتمندی فرد از سکونت در یک منطقه و نوع زندگی خویش، مسکن و شرایط محیطی آن منطقه است و زندگی در شرایط مسکونی نابهنجار(چه به لحاظ کیفیت و چه به لحاظ کمیت مسکن) سلامت جسمی و روانی ساکنین را بسیار متزلزل و نابسامان می سازد. پژوهش حاضر از نوع، کاربردی _ توسعه ای و از نظر روش توصیفی _ تحلیلی و پیمایشی بوده که با هدف سنجش شاخص های توسعه پایدار مسکن در مناطق 13گانه شهر مشهد انجام گرفته است. ویژگی های فضایی_ کالبدی کمّی و کیفی مسکن در مناطق 13گانه مشهد بررسی شد و با مناطق شهری کشور و استان مقایسه گردید و بعضی از شاخص های مسکن شهر مشهد (که برگرفته از سازمان اسکان بشر بود) در مقایسه با کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه مورد ارزیابی قرار گرفت. تعداد 68 شاخص توسعه پایدار در زمینه مسکن در قالب 5 معیار اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، دسترسی، زیست محیطی و در نهایت تلفیقی مورد بررسی قرار گرفتند. و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل تاپسیس و ضریب پراکندگی، تحلیل خوشه ای، رگرسیون چند متغیره، همبستگی اسپیرمن و تحلیل واریانس استفاده شده است و در جهت ارائه راهبردهای توسعه پایدار مسکن ابتدا جهت مشارکتی نمودن برنامه ریزی از تکنیک دلفی و در مرحله بعد از مدل استراتژیک swot بهره گیری شده است. نتایج حاصل شده از این پژوهش نشان داد که در شاخص های اجتماعی منطقه 8 بالاترین رتبه و منطقه 4 پایین ترین رتبه، در شاخص های اقتصادی منطقه 9 بالاترین رتبه و منطقه 4 پایین ترین رتبه، در شاخص های کالبدی منطقه 11 بالاترین رتبه و منطقه 7 پایین ترین رتبه، در شاخص های دسترسی منطقه 1 بالاترین رتبه و منطقه 12 پایین ترین رتبه، در شاخص های زیست محیطی منطقه 12 بالاترین رتبه و منطقه 6 پایین ترین رتبه را کسب نمودند. میانگین تاپسیس در شاخص تلفیقی 41/0 بدست آمده که منطقه 11 بهترین وضعیت و منطقه 5 بدترین حالت را دارا بوده است. بررسی تطبیقی مناطق شهر مشهد بیانگر آن است که به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه پایدار در بخش مسکن نوعی عدم تجانس و واگرایی میان مناطق حاکم است به طوری که از 13 منطقه شهر مشهد 4/15 درصد در سطح ورا توسعه ، 1/23 درصد در سطح فرا توسعه، 1/64 درصد از مناطق در سطح میان توسعه و 4/15 درصد در سطح فرو توسعه قرار گرفته اند. و در مجموع نتایج کلی حاکی از آن است که کلانشهر مشهد تقریباً 41 درصد از مسیر دست یابی به توسعه پایدار در بخش مسکن را پیموده است. بر اساس مدل رگرسیون چند متغیره، بیشترین تأثیر مستقیم مربوط به شاخص های کالبدی و در اولویت بعدی شاخص های اجتماعی و در مراتب پایین تر شاخص های دسترسی و زیست محیطی تأثیرات کمتری را در توسعه پایدار مسکن کلانشهر مشهد داشته اند. یافته های حاصل از مدل swot نشان داد که راهبردهای تهاجمی(so) به عنوان اولویت نخست و راهبردهای بازنگری (wo) در اولویت دوم برنامه ریزی توسعه پایدار مسکن در کلانشهر مشهد قرار می گیرند.

بحران ها، خواسته یا ناخواسته با زندگی و حیات جوامع بشری آمیخته شده است و در بسیاری از موارد به نظر می رسد که هیچ راه گریزی از آن وجود ندارد. شهرها به عنوان مراکز تجمع سرمایه¬های مادی و انسانی، در زمان بحران خسارات فراوانی را متحمل می شوند. لذا توجه به بحث پدافند غیرعامل می تواند میزان خسارات ناشی از حوادث را تا حد قابل توجهی کاهش دهد. پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که در سال های اخیر در طرح ها و برنامه های شهری مورد توجه قرار گرفته است. در حال حاضر در طرح های جامع شهری این موضوع شامل ضوابط مشخصی در مورد مکان یابی کاربری ها و مقاوم سازی بناها می باشد که می تواند برای هر شهری(نه صرفاً شهر مورد مطالعه) مورد استفاده قرار گیرد. به طورکلی، در بررسی و ارزیابی برنامه ریزی امنیتی و پدافند غیرعامل شهرها، موقعیت طبیعی، نحوه پراکنش کاربری ها، موقعیت استقرار زیرساخت ها و تأسیسات و تجهیزات شهری، ملاحظات امنیتی(استتار، اختفاء، پراکندگی و استحکامات) مورد بررسی قرار می گیرند. بررسی این عوامل و تهدیدات، هزینه های شهر را به هنگام وقوع بحران بسیار کاهش می دهد و زندگی مطلوب تری را برای شهروندان پدید می آورد. از جمله عواملی که شهر را تهدید می کند، می توان به عوامل طبیعی(نظیر سیل، زلزله، گردباد، طوفان و...) و مخاطرات انسانی (تهاجمات دشمن، آشوب های داخلی و...) عوامل اجتماعی و اقتصادی(تحریم و بایکوت)، سیاسی و فرهنگی و بسیاری از عوامل دیگر اشاره نمود. هدف این پژوهش، کنکاش در پدافند غیرعامل و نحوه به کارگیری ضوابط خاص آن در جهت بالا بردن ایمنی شهرهاست. نوع پژوهش حاضر، کاربردی- توسعه ای می باشد که اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده¬اند. جامعه آماری پژوهش حاضر ساختمان های مسکونی شهر امیدیه بوده و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردیده است که بر اساس این فرمول حجم نمونه 384 مورد برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل های تصمیم گیری چند معیاره تاپسیسtopsis و تحلیل خوشه ای و نرم افزار spss بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که سازه ها و تجهیزات شهری شهر امیدیه بر اساس اصول پدافند غیر عامل و با توجه به میزان آسیب پذیری سازه ها و تجهیزات شهری شهر امیدیه بر اساس شاخص های آسیب پذیری شریان های حیاتی، آسیب پذیری سازه ها، مراکز و کاربری های مرتبط با مدیریت بحران، آسیب پذیری مراکز نظامی و انتظامی شهر، آسیب پذیری تجهیزات شهری، آسیب پذیری مراکز و کاربری های مرتبط با پشتیبانی نیروها و مراکز مدیریت بحران شهری و آسیب پذیری کاربری های حساس شهر و ... طراحی و توسعه نیافته است. این مهم نیازمند توجه جدی مدیران و برنامه ریزان شهری است که در خاتمه، جهت بهبود ساختار کالبدی-فضایی شهر امیدیه پیشنهاداتی ارایه شده است.

گردشگری پزشکی به پدیده بین المللی سفر شخصی که اغلب گردشگران مسافت¬های طولانی را برای دسترسی به خدمات بهداشتی- درمانی که به علّت هزینه¬های بالا، انتظارهای طولانی مدت، فقدان بیمه ¬ها و محدودیت استفاده از خدمات و عدم دسترسی به خدمات درمانی در مبدأ طی می¬کنند، اطلاق می¬شود. گردشگری پزشکی داخلی نیز به سفرهای داخلی بیماران که در پی متخصصان بهتر، خدمات ارزان تر و با کیفیت بیشتر هستند گفته می شود. این نوع سفرها با مداخله مستقیم مسایل پزشکی ارتباط دارد. این صنعت اکنون با ایجاد درآمد سالیانه 60 میلیارد دلاری در سطح جهان به عنوان یکی از بازارهای پررونق گردشگری درآمده است؛ و شمار کشورهایی که خواهان ایجاد تسهیلات و خدمات درمانی برای گردشگران خارجی هستند رو به افزایش است. بسیاری از کشورها هم اکنون در حال ایجاد طرح¬های کاربردی و قانونی خدمات رسانی و برنامه ریزی برای توسعه این صنعت می باشند. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری پزشکی در کلانشهر شیراز صورت گرفته است. رویکرد حاکم بر این پژوهش، توسعه¬ای - کاربردی و روش تحقیق به شیوه توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات پژوهش از تکنیک های آماری ضریب همبستگی پیرسون، میانگین دو نمونه مستقل، تحلیل واریانس، رگرسیون چند متغیره، تحلیل عاملی، تحلیل مسیر، مدل استراتژیک swot، تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره در محیط فازی نظیر دیمتل فازی(fdematel)، فرایند تحلیل شبکه ای فازی(fanp) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی(fahp) استفاده شده است. نتایج حاصل شده از این پژوهش نشان داد که عوامل کیفیت خدمات درمانی و گردشگری؛ فرهنگ؛ امکانات، تسهیلات و تجهیزات درمانی و گردشگری؛ و فناوری اطلاعات و ارتباطات، رابطه مثبت و مستقیم با توسعه گردشگری پزشکی دارند و عامل قیمت درمانی و گردشگری با توسعه گردشگری پزشکی رابطه منفی و معکوس دارد. به بیان دیگر هرچه قیمت افزایش یابد، توسعه گردشگری پزشکی با کاهش مواجه می شود و بالعکس. بر اساس مدل تحلیل مسیر، متغیرهای قیمت خدمات درمانی و گردشگری؛ کیفیت خدمات درمانی و گردشگری؛ فرهنگ؛ امکانات، تسهیلات و تجهیزات درمانی و گردشگری؛ و فناوری اطلاعات و ارتباطات با توجه به همه مسیرهای علّی اعم از مستقیم و غیر مستقیم بر توسعه گردشگری پزشکی تأثیر داشته اند. تحلیل مسیر تأثیرات متغیرهای مستقل و محاسبه نحوه و شدت تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم حاکی ست که در مجموع بیشترین تغییرات متغیر وابسته به اثر متغیر امکانات، تسهیلات و تجهیزات درمانی و گردشگری مربوط می-شود. در نهایت 77 درصد از تغییرات توسعه گردشگری پزشکی توسط مدل مسیری ارائه شده تبیین گردید که نشان دهنده برازش مطلوب مدل مذکور می باشد. همچنین یافته های حاصل از تلفیق تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره در محیط فازی با مدل swot، نشان داد که بین نتایج دو روش استفاده شده در این پژوهش، یعنی رویکرد تلفیقی anp و dematel فازی و رویکرد ahp فازی، در خصوص اولویت بندی عوامل هر یک از ابعاد sowt و رتبه بندی مولفه های استراتژی ها اختلاف وجود دارد، اما در خصوص اولویت بندی استراتژی ها اگر چه بین وزن دو روش اختلاف وجود دارد اما اولویت بندی دو روش یکسان می باشد به طوری که در هر دو روش، استراتژی تهاجمی(so) به عنوان اولویت نخست و استراتژی های تنوع(st)، تدافعی(wt) و بازنگری(wo) به ترتیب در اولویت های بعدی قرار می گیرند.

چکیده مبلمان شهری از جمله عناصر سازند? فضای شهری محسوب می شود که کمیت و کیفیت، زیبایی، راحتی، دوام و محل استقرار آن نقش بسیار اساسی در دستیابی به شهری زیبا و سالم دارد. در این میان، مبلمان شهری کشور صرفاً تقلیدی از جوامع غربی است و در طراحی و برنامه ریزی آن به شرایط بومی، اقلیمی و فرهنگی توجه چندانی نشده است و باعث شده است مبلمان شهری همگی کپی برداری از مبلمان های سایر مناطق کشور بدون توجه به فرهنگ و هویت منطق? مورد نظر باشد.از این رو خیابان چهار باغ عباسی اصفهان که به عنوان یکی از خیابان های ویژه و اصلی و نزدیک به عناصر ارزشمند تاریخی است، به عنوان قلمرو پژوهشی طرح حاضر انتخاب شد تا با استفاده از عناصر تزیینی موجود و ارزشمند در محدوده به طراحی مبلمان شهری با هویت پرداخته شود. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان و نحو? استفاده از عناصر تزیینی ایرانی – اسلامی در مبلمان شهری و شناخت عناصر هویت ساز بومی، برای به کارگیری در ایجاد فضای شهری با هویت ایرانی – اسلامی، در محدود? چهار باغ عباسی اصفهان می باشد . مهم ترین سوال که در این زمینه مطرح می شود، از این قرار است که عناصر تزیینی ایرانی اسلامی وعناصر هویت ساز بومی در فضای شهری(اصفهان) شامل چه مواردی است؟ این پژوهش به شیو? تجزیه و تحلیل کمّی برای مقایس? مبلمان های موجود و برای بررسی کیفیت فضایی موجود از تجزیه و تحلیل کیفی و نیز در تحلیل پراکندگی این عناصر از روش های تحلیل مکانی در gis و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از spss و برای ترسیم و طراحی از نرم افزار های revit و lumion استفاده شده است. جمع آوری داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی می باشد. به دنبال تحلیل داده ها این نتایج به دست آمده است که : • عناصر تزیینی ایرانی- اسلامی، شامل طرح ها و نقش های هندسی، گیاهی، حیوانی، انسانی و خطی هستند و در مبلمان های شهری محدوده به میزان بسیار کم و با میانگین بیشتر طرح های هندسی همراه می باشد. • مبلمان شهری را می توان به عنوان یکی از دست ساخته های انسان، در مولفه های مصنوع جای داد که به عنوان یکی از عوامل هویت زا در فضای شهری می باشد.در ادامه جهت کاربرد این عناصر تزئینی در مبلمان شهری خیابان چهار باغ عباسی به شناسایی عناصر تزئینی و گزینش مناسب آنها جهت طراحی مبلمان ها پرداخته خواهد شد. دارای معماری و عناصر تزیینی ارزشمند می باشد که می توان از آن در طراحی مبلمان شهری با هویت استفاده نمود. واژگان کلیدی: مبلمان شهری، هویت، فرهنگ، عناصر تزیینی، چهار باغ عباسی.

معضل بیکاری به عنوان یکی از شاخص های مهّم عدم توسعه یافتگی کافی در کشورهای جهان سوّم است. در بسیاری از این کشورها بخش وسیعی از نیروی کار دچار کم کاری یا بیکاری پنهان هستند و منابع و فرصتهای کافی برای افزایش درآمد را در اختیار ندارند. این موضوع در چنبره ای از مسایل و مشکلات گسترده ای از عوامل و مولفه های مرتبط با یکدیگراند که برخی از آنها جدّی و بعضی حادتراند و عموماً دامنه ای بس پیچیده و فراگیر در تمام ارکان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی این کشورها دارد. کار و اشتغال نه تنها جایگاه انسان را در عرصه گیتی انسانی تر کرده، وی را برای پیروزی بر نیروهای طبیعی مجهزتر می نماید و نیازهای اقتصادی او را تأمین می کند، بلکه به عنوان یک امر فرهنگی و ارزشی، چگونگی ارتباطات اجتماعی، مشارکت مدنی و زندگی جمعی را نیز به انسان می آموزد. کار با تجربه و دانش انسانی درآمیخته و بین فکر و اندیشه، سرمایه های مادی و معنوی و سرمایه های اجتماعی پیوندی ناگسستنی پدید آورده است.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

فرضیات زیر در رساله حاضر عبارتند از: 1-پراکنش مکانی شاخصهای توسعه با توجه به موقعیت استقرار روستاها نامتعادل است. 2-بین سطوح توسعه یافتگی روستاها و عوامل اجتماعی رابطه مستقیم وجود دارد .