یکی از گرایشات مهم انسانها، رسیدن به کمال و خودشکوفایی و دستیابی به موفقیت و پیروزی است. اکثریت جمعیت کنونی کشور ما را جوانان تشکیل می دهند و یکی از عواملی که این جامعه جوان بتوانند شادابی و نشاط خود را حفظ کنند، کسب موفقیت در برهه های مختلف زندگی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای استعاره های موفقیت بین سه گروه رتبه های برتر، متوسط و پذیرفته نشدگان آزمون سراسری سال 1387 انجام پذیرفت. برای این منظور، تعداد 150 نفر از داوطلبان آزمون سراسری سال 1387 (50 نفر از رتبه های برتر هر پنج گروه آزمایشی، 50 نفر از رتبه های متوسط هر پنج گروه آزمایشی و 50 نفر نیز از بین پذیرفته نشدگان هر پنج گروه آزمایشی)، از بین داوطلبان آزمون سراسری سال 1387 با رتبه های بین 1 تا 20، برای گروه رتبه های برتر، رتبه های بین 1500-1000، برای گروه رتبه های متوسط و رتبه های بالاتر از 30000 برای گروه پذیرفته نشدگان به روش نمونه گیری ساده انتخاب شدند. استعاره های بدست آمده از این افراد با روش تحلیل محتوا از نوع توصیفی، بررسی و تحلیل شدند. از تحلیل استعاره ها، این نتایج بدست آمد: گروه رتبه های برتر، عوامل موفقیت خود را به عوامل درونی، گروه رتبه های متوسط، به ترکیبی از عوامل درونی و بیرونی و گروه پذیرفته نشدگان به عوامل بیرونی نسبت داده بودند. همچنین از بین عوامل موثر در موفقیت بین سه گروه، تنها عامل شرایط نامساعد بیرونی برای گروه پذیرفته نشدگان معنادار و سایر عوامل به عنوان وجوه اشتراک بین سه گروه مشخص شدند. در گروه پذیرفته نشدگان کنکور، بیشترین ویژگی های موثر در موفقیت، استرس، اضطراب، ترس و احساس گناه بوده، درحالیکه در گروه رتبه های برتر و متوسط، نشاط، مهارت و درنظرگرفتن جنبه های مهم زندگی، مهم ترین ویژگی ها را تشکیل می دهند. همچنین به طور خاص در گروه رتبه های برتر، خودتنظیمی، در گروه رتبه های متوسط، خود مثبت انگاری و در گروه پذیرفته نشدگان، باورهای محدودکننده، مهم ترین ویژگی موثر در موفقیت و عدم موفقیت بودند. از آنجاییکه در این پژوهش تعریفمان از افراد موفق و ناموفق بر اساس رتبه های کنکور در نظر گرفته شده بود، نتایج مختص این گروه است وتعمیم آنها به سایر گروه ها که تعریف موفقیت در آنها با گروه های حاضر در این پژوهش متفاوت است، باید با احتیاط صورت پذیرد.