نام پژوهشگر: آقانور حجازی

بررسی و تحلیل سیر مقامات عرفانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم 1388
  آقانور حجازی   محمود مهرآوران

چکیده: این پایان نامه با عنوان «بررسی وتحلیل سیر مقامات عرفانی(از آغاز تا قرن هفتم)» در چهار فصل نگارش یافته است. فصل اوّل: در بیان عرفان و تصوف، شامل: لزوم آشنایی باعرفان وتصوف، مبدأ پیدایش تصوف، نخستین صوفیان و معروف ترین مشایخ اهل صوفیه. فصل دوم: مختصر شرح حالی از معروف ترین مشایع اهل صوفیه که درعرفان وتصوف تأثیر گذار بوده اند. فصل سوم: اصطلاحات صوفیانه شامل علل گسترش و بکارگیری اصطلاحات صوفیانه، مفهوم مقام و مقام در اصطلاح اهل تصوف. فصل چهارم: بررسی مقامات (مراحل سیر وسلوک) که در آن به بررسی آثار مولفین اهل تصوف درمورد مقامات عرفانی از ابتدا تا قرن هفتم پرداخته شده است. در بررسی و تحلیل سیر مقامات عرفانی، درمی یابیم که در قرن اول بعد از اسلام از «مقامات» عرفانی و تقسیم بندی آن توسط اهل صوفیه خبری نیست، در قرنهای دوم و سوم است که مقامات در اصطلاح صوفیانه آن با تعداد چهار و یا هفت وارد متون عرفانی شده است. در قرن های چهارم و پنجم و ششم در متون آموزشی عرفانی توسط مولفین اهل صوفیه با تعداد ده، چهل، صد، هزار و هزار و یک بیان شده است و در هر دوره ای با نام مقام یا عقبه یا میدان به طبقه بندی و بحث پیرامون آن پرداخته اند. در همه این ادوار هم از نظر تعداد و هم از نظر نام و ترتیب «مقام» ها تفاوتهایی وجود دارد. در قرن هفتم عطار با نام وادی در منطق الطیر به آن پرداخته است. کلید واژگان: اصطلاحات صوفیه، تصوف، عرفان، مقامات، هفت وادی، مراحل سیر و سلوک، صدمیدان، چهل منزل.