نام پژوهشگر: زهره بهامین

جداسازی راه اندازهای اختصاصی بذر از گیاه آفتابگردان (helianthus annus l.)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1388
  زهره بهامین   بهرام باغبان کهنه روز

آفتابگردان به خاطر داشتن مصارف مهم خوراکی، دارویی، صنعتی و... در بین سایر دانه های روغنی جایگاه ویژه دارد. از آنجایی که عمده ارزش تغذیه ای واقتصادی این گیاه در بذور آن نهفته است و بذور منابع مهم پروتئین، کربوهیدرات و روغن می باشند، اصلاح ژنتیکی در راستای بهبود کیفیت و کمیت صفات مرتبط با دانه ی آفتابگردان اهمیت پیدا کرده است. در مهندسی ژنتیک این صفات و هدفگیری بذر آفتابگردان، نیاز به استفاده از راه اندازهای اختصاصی بذر است. بنابراین همسانه سازی آن ضرورت این تحقیق را آشکار میسازد. در این تحقیق جداسازی و همسانه سازی راه انداز اختصاصی از ژن آلبومین در دو رقم بنام های آلتار و r21×330 انجام گرفت. بدین منظور ابتدا بر اساس مطالعات بیوانفورماتیک و با استفاده از نرم افزارهایoligo5 و primer3 آغازگرهای اختصاصی طراحی شد. پس از تکثیر قطعات مورد نظر با پی سی آر، محصولات حاصله پس از برش با آنزیمهای برشی hindiii و bamhi و سوار کردن در پلاسمید pbluescript ii ks همسانه سازی شدند. تایید کلنی های تراریخته و مثبت (سفید) بواسطه داشتن قطعه راه انداز، با کلنی پی سی آر و استفاده از آنزیم های برشی و الکتروفورز ژل آگارز، انجام شد. پس از توالی یابی کلون ها، تفاوت ها و تشابهات قطعه راه انداز همسانه سازی شده با اطلاعات موجود در شبکه بررسی شد. نتایج حاصل از بررسی های بیوانفورماتیکی نشان داد که راه انداز همسانه سازی شده در نواحی گوناگون دارای تغییرات نوکلئوتیدی درج، حذف و جایگزینی است. با این توصیف که محل این تغییرات شامل جعبه ی tata و جعبه ی caat و ناحیه ی utr و ناحیه آغاز ترجمه نمی گردد. با بررسی بیان این راه انداز می توان تاثیر تغییرات نوکلئوتیدی را در میزان و نحوه بیان مشاهده نمود. همچنین عملکرد و کارایی ناحیه utr در بیان ژن مشخص خواهد گردید.