نام پژوهشگر: خدیجه سهراب زاده

سنخ شناسی رفتاری صحابه ی شاخص حاضر در غزوات با تکیه بر الگوی سنخ شناختی قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1389
  خدیجه سهراب زاده   علی محمد ولوی

این پژوهش به بررسی چگونگی رفتار اصحاب شاخص حاضر در غزوات با محوریت اطاعت پذیری آنان از رسول خدا (ص) پرداخته است. کثرت جنگ های دوران اقامت پیامبر اکرم (ص) در مدینه و گزارش های تاریخی مربوط به آن، زمینه ی مناسبی جهت بررسی میزان همراهی و دسته بندی اصحاب فراهم ساخته است. این تحقیق با رویکرد توصیفی و دسته بندی اطلاعات و با قصد بسامد سنجی و یافتن زمینه ای جهت همبستگی میان سه متغیر پایگاه قبیله ای، سن و وضعیت اقتصادی و میزان همراهی اصحاب در غزوات، انجام گرفته است. براین اساس با بهره گیری از بن مایه های سنخ شناختی قرآن و الهام از برخی الگوهای سنخ شناسی جدید، به بررسی فراوانی اصحاب در یکی از پنج سنخ همراه کامل، همراه حداکثری، نیمه همراه، همراه حداقلی و غیرهمراه پرداخته شده است. با توجه به نتایج به دست آمده، بالاترین میزان فراوانی اصحاب با 49.2 درصد، مربوط به سنخ همراهان حداکثری است. سنخ همراه کامل 27.4 درصد ؛ نیمه همراه 9.7 درصد؛ همراه حداقلی، 8 درصد و غیرهمراه، 5.7 درصد از مجموع صحابه ی مورد بررسی در این پژوهش را تشکیل داده اند. فراوانی قحطانیان در دو گونه ی همراه کامل و همراه حداکثری 65.5 درصد و عدنانیان 34.5 درصد است. در سنخ اول، بالاترین میزان فراوانی با 47 درصد، مربوط به جوانان است. پس از آن میان سالان با 29.4 درصد در مرتبه ی دوم و سپس سال مندان با 11.8در مرتبه ی سوم قرار گرفته اند. همچنین رابطه ی معناداری میان میزان همراهی و وضعیت اقتصادی اصحاب حاضر در غزوات وجود دارد؛ حدود 53 درصد از همراهان کامل، دارای وضعیت متوسط اقتصادی هستند و حدود 85.7 درصد از غیرهمراهان از وضعیت بالای اقتصادی برخوردارند.