نام پژوهشگر: تهمینه سادات مرتضوی سانیجی

بررسی کمدی در شکل و محتوی; ملاقات بانوی سال خورده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده سینما و تئاتر 1388
  تهمینه سادات مرتضوی سانیجی   نصرالله قادری

یکی از اصلی ترین مشکلات کارگردانان عدم شناخت ژانرهای نمایشی و به خصوص ژانر کمدی است. باور رایج آن است که کمدی ژانری قهقهه برانگیز و پست است، و هر اثر باشکوهی تراژدی شناخته می شود. بسیاری از نمایشنامه نویسان بزرگ دنیا آثار ماندگاری در قالب کمدی نوشته اند که به دلیل آنکه آن آثار فاقد خنده قهقهه هستند، از لیست نمایشنامه های کمدی حذف و تراژدی شناخته شده اند. چنانچه به مقوله کمدی و خنده به شکل علمی پرداخته نشود، تعداد زیادی از هنرمندان مفهوم کمدی را در مضحکه، هجو و هزل خلاصه خواهند کرد، در اغلب مواقع اصول این ژانر درست اجرا نخواهد شد، انواع کمدی ناشناخته خواهد ماند، انواعی از کمدی مانند ماکابر و گروتسک با تراژدی اشتباه گرفته خواهد شد. در مقدمه، درونمایه کمدی، عناصر ایجاد کمدی و تأثیر کمدی به صورت کلی توضیح داده می شود. در فصل های بعد، آنچه که در مقدمه به عنوان اصول کلی کمدی از آن سخن گفتیم، به صورت بخش بندی شده تحلیل می شود. با این روش در فصل دوم کمدی از ساحت ساختمان، فلسفه، جامعه شناسی و روانکاوی تحلیل می گردد. در فصل سوم هشت طرح کمدی را نام می بریم و سپس کاراکتر کمدی را براساس اصول کلی گفته شده در مقدمه و بررسی های انجام شده در فصل دوم، تحلیل می کنیم. در فصل چهارم، انواع شناخته شده تر کمدی را تعریف می کنیم تا مثالی باشد برای آنچه تا کنون گفته ایم. در فصل پایانی، با پیاده کردن آنچه در این پایان نامه درباره کمدی گفته شد بر نمایشنامه ملاقات بانوی سالخورده که اثری گروتسک است، اثبات می کنیم که تمام کمدی ها قهقهه ایجاد نمی کنند و خنده در بعضی از انواع کمدی ها مانند گروتسک، خنده تفکر است. روش تحقیق به صورت کتابخانه ای انجام شده و روش ارائه آن به شیوه توصیفی تحلیلی است. یعنی ابتدا نظریه ای را که از دیگران ارائه می دهیم، توصیف می کنیم و سپس بر اساس آن نظریه به تحلیل کمدی می پردازیم. در هر بخش، تحلیل با توجه به مسئله مطرح شده با دیگر بخش ها متفاوت است.