چکیده ندارد.

تعیین کیفیت علوفه گونه های موجود در مراتع یکی از مهمترین عواملی است که جهت محاسبه ظرفیت چرایی و مدیریت صحیح مراتع لازم و ضروری می باشد. گونه های مرتعی در مکان ها و زمان های مختلف کیفیت علوفه متفاوتی دارند. در این تحقیق کیفیت علوفه و عناصر معدنی چهار گونه شورپسند مراتع سبزوار salsola arbuscula،salsola richteri، seidlitzia rosmarinus و halothamnus glauca در سه مرحله فنولوژیکی، رشد اندام های روینده، گلدهی و بذردهی در ایستگاه تحقیقاتی پشته عباس سبزوار مورد بررسی قرار گرفت. طی این تحقیق از هر چهار گونه در سه مرحله فنولوژیکی نمونه برداری و فاکتورهای کیفی، درصد دیواره سلولی عاری از همی سلولز، درصد فیبر خام، درصد پروتئین خام، انرژی متابولیسمی و درصد فیبر خام، درصد هضم پذیری ماده خشک و هیدرات های کربن محلول اندازه گیری شد. همچنین خاکستر و عناصر معدنی، سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و فسفر نمونه ها در سه مرحله فنولوژی اندازه گیری شد. داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، نتایج نشان داد کیفیت علوفه هر چهار گونه در مرحله رشد اندام های روینده بیشتر از مراحل دیگر بود. از لحاظ آماری بین مراحل مختلف رشد و بین گونه ها برای فاکتورهای کیفیت علوفه، هیدرات های کربن محلول، خاکستر و عناصر معدنی تفاوت معنی دار در سطح 5 درصد وجود داشت. در بین گونه ها seidlitzia rosmarinus بالاترین کیفیت و گونه salsola arbuscula پایین ترین کیفیت را داشت. همچنین بیشترین مقدار هیدرات های کربن محلول در مرحله بذردهی بود. برقراری رابطه همبستگی و رگرسیون گام به گام بین فاکتورهای کیفیت علوفه و عناصر معدنی نشان داد که عناصر معدنی همبستگی مثبتی با فاکتورهایی داشتند که با افزایش کیفیت علوفه افزایش می یابند. مقایسه مقدار عناصر معدنی با حد نیاز نشخوارکنندگان نشان داد که مقدار فسفر در هر چهار گونه در هر سه مرحله فنولوژی پایین تر از حد مورد نیاز دام ها بود. بنابراین با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق می توان ابتدای گلدهی را مناسب ترین زمان چرا در نظر گرفت. زیرا در این زمان گیاه هم از نظر هیدرات های کربن محلول و هم از نظر کیفیت علوفه و عناصر معدنی در حد مطلوبی قرار دارد و در اثر چرا کمتر خسارت به آنها وارد می شود.