مفهوم طنز و آنچه آدمی را میخنداند قرنهاست دانشمندان رشته های گوناگون را به خود متوجه ساخته است. طنز جزئی ضروری از ارتباطات روزمره و مولفه ای مهم در میان بیشمار آثار ادبی و در کل هنر میباشد. از دیدگاه مترجمان طنز اغلب به عنوان یکی از ویزگی های متن به شمار می رود که به سهولت قابل ترجمه نمی باشد. طنز پدیده ای اجتماعی و در عین حال پدیده ای فرهنگی است. در مطالعات ترجمه موضوعات فرهنگی توجه خاصی را به خود جلب نموده و این امر نیز دلالت بر ژرفای ترجمه طنز دارد. ترجمه طنز در واقع پدیده ای است مهارت آمیز چرا که نه تنها افراد و فرهنگ های گوناگون مفاهیم متفاوتی را مضحک تلقی می کنند بلکه زبانها از عملکردهای گوناگونی برخوردار هستند. تحقیق حاضر در واقع رویکردی به این که مترجمان چه استراتژی هایی را هنگام ترجمه طنز بکار میبرند می باشد. در این راستا اثر معروف لوییس کارول (آلیس در سرزمین عجایب) به همراه دو نسخه فارسی این رمان (توسط زویا پیرزاد و سعید درودی) انتخاب شده اند. بخش های طنز آمیز بر اساس تعریف طنز که در تحقیق حاضر ذکر شده تعیین شده اند و مقایسه جزئی میان طنز های موجود در کتاب اصلی و معادل های فارسی آنها انجام شد. پس از انجام تحقیق حاضر این نکته روشن گردید که جهت ترجمه طنز در (آلیس در سرزمین عجایب) کلیه استراتزی های معرفی شده توسط گاتلیب که به عنوان چارچوب تئوری این تحقیق در نظر گرفته شده در ترجمه فارسی بکار نمی رود و نیز اینکه برخی استراتزی ها از مابقی عملکرد بیشتری دارند. پس از بررسی اطلاعات جمع آوری شده و جدول درصدها این نکته استنباط گردید که کاربرد برخی استراتزی ها از جمله بازنویسی، انتقال و افزایش جهت ترجمه طنز بیشتر از بقیه بوده است و تغییر استراتژی است که کمتر از بقیه بکار می رود. از سوی دیگر برخی استراتزی ها وجود دارد که در ترجمه طنز به ندرت و یا اصلا بکار نمی روند. زمانی که مترجم از این موضوع آگاه باشد می تواند بر روی استراتژی های مفیدتر تمرکز کند و به نتیجه مطلوب تری دست بابد.

موضوع این پایان نامه در مورد متن اصلی انکلیسی کتاب ماجراهای هاکلبری فین و ترجمه فارسی آن بر اساس فرانقش بینافردی است. برای این منظور مدل نقش گرای هالیدی برای بررسی سه نوع جمله خبری پرسشی و امری به کار گرفته شد تا مشخص شود مترجم تا چه حد در ترجمه به فرانقش بینافردی توجه کرده است.

با توجه به اینکه هر دو عامل رسانه و ترجمه در خدمت ایدئولوژی غالب هستند وهمچنین به عنوان ابزاری جهت روابط اجتماعی به کار میروند،در همین راستا تحقیق حاضر در نظر دارد به بررسی و توضیح تفاوتهای موجود میان متون ترجمه شده اخبار و متون انگلیسی انها در خبرگزاری فارس بپردازد. با این وجود در این تحقیق تنها به بررسی عناوین متون خبری برگزیده اقدام شده است. هدف نهایی ازانجام این بررسی مشخص نمودن تفاتهای موجود میان متون اصلی و متون ترجمه شده است. داده های تحقیق تنها از خبرگزاری فارس گردآوری شده اند. با این حال، معیارهایی نیز در انتخاب و گزینش این اطلاعات وجود داشته است. ابتدا سعی بر انتخاب عناوینی بوده است که تفاوتهای آشکاری میان آنها و متون اصلی وجود داشته باشد. در گام بعدی این داده ها با توجه به اختلافات فرهنگی و ایدئولوژیک عمیق میان ایران و غرب انتخاب شده اند. در این تحقیق همچنین با استفاده از مدلهای نظری ون دایک(1998) و فرکلاو(1989) استفاده شده است تا از این طریق بتوان تفاوتهای موجود میان این متون را بررسی و طبقه بندی کرد. و در نهایت این نتیجه حاصل شد که در تمامی موارد عنوان ترجمه شده متفاوت است.

این پایان نامه به بررسی بومی سازی و بیگانه سازی در ادبیات کودکان مخصوصا زانر فانتزی می پردازد. در این پایان نامه ترجمه 14 کتاب داستان فانتزی برای سه گروه سنی کودکان بر اساس مدل ونوتی یعنی بومی سازی و بیگانه سازی مقاسه شدندکه در نتیجه برای سه گروه سنی از هر دو استراتزی توسط مترجمان در ترجمه کلمات فرهنگی استفاده شده است.

در این مطالعه محقق به بررسی عناصر فرهنگی در ترجمه ادبیات کودکان از نظر بیگانه سازی و بومی سازی در ژانر فانتزی پرداخته است. 14 کتاب فانتزی به همراه ترجمه فارسی انهابرای سه رنج سنی کودکان انتخاب شده است. در این تحقیق از مدل ونوتی استفاده شده است. نتیجه اینکه مترجم ها در ترجمه عناصر فرهنگی از هر دو استراتژی استفاده کردند که بومی سازی بیشتر استفاده شده است

این تحقیق سعی دارد کیفیت ترجمه متون سیاسی از زبان انگلیسی به فارسی را طبق مدل هاوس (1997) ارزشیابی کند که درنوامبر و دسامبر2012 از تارنمای شبکه پرس تی وی پخش شدند. بعد ازمقایسه متن مبدأ با ترجم? آن، نتایج نشان داد که بیشترین ناهماهنگی در سطح فحوا رخ داده است: طبق جدول 6 صفحه90، به لحاظ سبک متن مبدأ با متن مقصد متفاوتند؛ درحالی که اغلب، سبک مصاحبه شونده ها و مقالات درمتن مبدأ غیررسمی است، ترجمه آنها درمتن مقصد همیشه، به صورت سبک رسمی است. به علاوه، طبق جدول 5 صفحه89، پویایی مضون در متون مبدأ و مقصد متفاوتند؛ در حالی که پویایی مضون متن مبدأ محکم است، پویایی مضون در متن مقصد ضعیف است. ازطرف دیگر، اتصال بندها و جمله ها در متن مبدأ و مقصد هردو ضعیف است. به عبارت دیگر، در ابتدا، باید متن مبدأ را ویراستارحرفه ای کاملأ ویرایش کند؛ سپس، متن مقصد باید کاملأ ویرایش و یا ازنومترجم حرفه ای آن را ترجمه کند. بنابراین، محقق نتوانست طبق مدل هاوس (1997) ترجمه را به ترجمه علنی (معنایی) یا مخفی (ارتباطی) طبقه بندی کند.

چکیده پژوهش پیش رو با هدف بررسی عناصر خاص فرهنگی در ترجمۀ فارسی کتابهای «ماجراهای تن تن» انجام شده است. به منظور کسب نتایج لازم، پژوهشگر از دو چارچوب نظری بهره برده است. مورد اول، چارچوبی است که «نیومارک» در زمینۀ طبقه بندی ارجاعات فرهنگی پی ریزی کرده است و مورد دوم، مدلی است که «ایویر» برای ترجمۀ عناصر خاص فرهنگی پیشنهاد داده است. نیومارک (1988) ارجاعات فرهنگی را به پنچ گروه تقسیم بندی کرد: (1) محیط زیست؛ (2) فرهنگ مادی؛ (3) فرهنگ اجتماعی؛ (4) سازمانها، رسومات، فعالیتها، رویه ها و مفاهیم؛ (5) ایما و اشارات و عادتها. در پژوهش حاضر، از تقسیم بندی نیومارک برای شناسایی انواع عناصر خاص فرهنگی استفاده شده است. پس از شناسایی ارجاعات فرهنگی، به مدلی نیاز بود تا ارزیابی ترجمۀ این عناصر با توجه به آن انجام شود. در این راستا مدل ایویر توسط پژوهشگر انتخاب گردید. ایویر (1987) هفت استراتژی را برای ترجمۀ عناصر خاص فرهنگی پیشنهاد داد. این استراتژیها عبارت بودند از: وام گیری، ترجمۀ تحت اللفظی، تعریف، اضافه، جایگزینی، حذف و خلق واژگان. با توجه به مدل ایویر، پژوهشگر انواع عناصر خاص فرهنگی را در دو جلد از مجموعه ماجراهای تن تن مورد بررسی قرار داده است. عناوین این دو جلد از این قرار است: الف- زندانی های معبد خورشید؛ ب- جستجو در غار هیولا (تن تن در تبت). پس از ارزیابی اطلاعات حاصله، مشخص گردید که تعداد 418 عنصر خاص فرهنگی در پیکرۀ پژوهش وجود دارد. همچنین مشخص گردید که مترجمان کتابهای ماجراهای تن تن، از شش مورد از هفت استراتژی ایویر در فرآیند ترجمه استفاده کرده اند. در بین این استراتژی ها، بیشترین موارد استفاده، به ترتیب به استراتژی جایگزینی و استراتژی حذف اختصاص داشته است. در سوی مقابل، خلق واژگان تنها استراتژی بود که اصلاً توسط مترجمان به کار گرفته نشده بود. شایان ذکر است که مواجهه با عناصر خاص فرهنگی ممکن است برای هر مترجمی پیش آید. در این راستا، بهره گیری از استراتژی های مناسب می تواند به بهبود کیفیت ترجمه کمک کند. نتایج پژوهش حاضر، می تواند راهکارهای مناسبی را به مترجمان ارائه دهد تا در ترجمۀ ارجاعات فرهنگی با مشکل کمتری مواجه شوند.

عوامل انسجامی نقش مهمی ا در ترجمه ایفا میکنند:طبق گفته هالیدی و حسن عوامل انسجامی باعث متمایز شدن متن از غیر متن میشوند. همانطور که انهااظهار داشتند مفهوم عوامل انسجامی به روابط معنایی موجود میان متن برمیگردد.میزان تکرار این عوامل در متن انگلیسی و ترجمه انها بررسی میگگردد.

مطالعه ی حاضر برای کشف اینکه چه استراتژی هایی بیشتر در ترجمه ی اصطلاحات اغراق در شاهنامه ی فردوسی این شاهکار هنری فارسی به کار می روند انجام شده است . برای این منظور محقق گزیده ای از شاهنامه و سه ترجمه ی متفاوت از آن را به عنوان منبع اصلی تحقیق مورد استفاده قرار داده است. تجزیه و تحلیل محتوایی کاملی بر اساس چهارچوب نظری فشارکی(1387) برای تشخیص نوع اغراق انجام گرفته و 58 بیت فارسی را که اصطلاح اغراق را شامل می شدند و همتای انگلیسی آنها در سه ترجمه از روبن لوی (1388)، الکساندر روجرز (1387) و برادران وارنر (1377) انتخاب گردیده است. اصطلاحات اغراق فارسی را با سه ترجمه ی آنها بر اساس هفت استراتژی پیشنهاد شده برای ترجمه ی زبان مجاز بوسیله نیومارک مقایسه و تضاد کرده است. محقق استراتژی های به کار رفته برای ترجمه ی اصطلاحات اغراق را نیز پیدا کرده و سه ارزیاب کننده برای افزایش اعتبار و روایی در پیدا کردن استراتزی های به کار رفته به محقق کمک کردند. یافته های این تحقیق نشان می دهد که سه مترجم بیشتر از اولین و ششمین استراتژی از چهارچوب نیومارک برای ترجمه ی اغراق استفاده کرده اند. اولین استراتژی هست وقتی که اصطلاحات اغراق موجود در فرهنگ مبداء نیز در فرهنگ مقصد موجود هستند و معنی می تواند بوسیله ی ترجمه ی اغراق تشبیه بوسیله ی همان اغراق تشبیه در زبان مقصد بهتر انتقال یابد. ششمین استراتژی حذف (ترجمه نکردن) می باشد. وقتی که اصطلاحات اغراق معنی در زبان مقصد ندارند مترجم می تواند برای حفظ معنی اصطلاح اغراق را حذف کند