نام پژوهشگر: مهدی شفایانی

سلمان فارسی و نقش او در حدیث
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1389
  مهدی شفایانی   محمد حسن رستمی

در این پژوهش، با رویکردی تحلیلی _ روایی، شخصیت وعملکرد سلمان در حدیث، مورد بررسی قرارگرفته است. سلمان فارسی (ره) از اهالی رامهرمز است که در پی داستانی عجیب، و با دیدن نشانه های نبوت پیامبر خاتم(ص)، مسلمان می شود. پیامبر اکرم(ص) وی را برای رهایی از بردگی مساعدت می نمایند. به همین دلیل، سلمان « مولی رسول الله » نامیده شده است. تقوی و فضایل سلمان، سبب شد تا به « سلمان منّا اهل البیت » مفتخر شود. وی در فتنه سقیفه، موضعی حق مدارانه داشته و هماره به عنوان حامی و مدافع حضرت علی(ع) شناخته می شده است. تعداد روایاتی که در کتب روایی شیعه و اهل سنت، از طریق سلمان نقل شده است 440 حدیث است که به تفکیک بدین صورت است: شیعه: کلامی: 133، اخلاقی: 29، فقهی: 28، تفسیری: 16، تاریخی: 15، نوادر: 15 حدیث. اهل سنت: کلامی: 14، اخلاقی: 82، فقهی: 52، تفسیری: 11، تاریخی:14، نوادر:31 حدیث. بیشترین روایات نقل شده از سلمان در شیعه، کلامی و پیرامون حضرت علی(ع) است. در حالی که روایات کلامی او در میان اهل سنت، بسیار کم است. روایات اخلاقی او در شیعه، نسبتاً کم، اما در میان اهل سنت بیشترین تعداد را داراست. باتوجه به روایات فقهی و تفسیری وی در میان فریقین، آشکار می شود او دارای چهره ای فقهی نبوده و به عنوان مفسّر نیز به وی نگریسته نمی شده است.