نام پژوهشگر: منصور معتمدی

بررسی تاریخ، عقائد و آیینهای ایزدیان و مقایسه آن با ادیان و مذاهب دیگر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1388
  امیر محمدی سراب   منصور معتمدی

بررسی تاریخ، باورها و مناسک آیی ن ایزدی و همچنین مقایسه آن با سایر ادیان و فرق موضوعی است که در این رساله بدان پرداخته شده است. این مجموعه شامل هشت فصل یعنی تاریخچه، روسای دینی، اعتقادات، عبادات واعمال دینی، اعیاد دینی و محرمات، آداب و رسوم اجتماعی، کتب مقدس و تشابهات با سایر ادیان و فرق میباشد. دین ایزدی امروزه در شمال عراق، جنوب شرقی ترکیه، قسمتهایی از سوریه و ارمنستان گسترش یافته است.هرچند به دلیل فشارها و اذیت و آزارهای مسلمانان عد های نیز به اروپا گریخته اند. با نگاهی گذرا به مناطق نامبرده مشخص میشود پیروان این دین کُرد هستند و به گویش کرمانجی صحبت می کنند. روستای لالش مرکز روحانی آنهادر کردستان عراق است که مرقد شیخ ع?دی بن مسافر و بسیاری از بزرگان آنها موجب برپایی این مرکز گردیده است و هر ساله مراسم حج خود را در آنجا برگزار م یکنند. « یزته » ریش هی واژ هی ایزدی یا یزیدی به درستی مشخص نیست زیرا عد های آن را برگرفته از واژه ی اوستایی یزته به معنای ستودنی و برخی نیز از یزید بن معاویه دومین خلیفه ی اموی میدانند. اعتقاداتی همچون تناسخ،تعمید، نظریه خیر و شر، بسیاری از باورهای ادیان ایران باستان، عبادت آنها به سوی خورشید، همچنین اعیادی که شبیه به اعیاد اسلامی است و بسیاری موارد دیگر موجب شده تا نتوان به درستی تاریخ آیین ایزدی را مشخص نمود. اما آنچه مسلم است اینکه تاریخ آن به خیلی پیشتر از اسلام و شاید هم ادیان ایران باستان برم یگردد. به هرحال، آیین ایزدی وامدار ادیان بزرگی چون اسلام، مسیحیت، مندائی و ... است. اساس دیانت ایزدی بر ثنویت قرار گرفته است. به باور ایزدیان هستی در ازل توسط خداوند بلند مرتبه خلق شد. آنگاه ملک طاووس از پروردگار تجلّی یافت و سپس شش ملک دیگر آفریده شدند. نیز به اعتقاد آنان ملک طاووس خدای شرّ و بدی است اما خدای بلندمرتبه خدای نیکی و خوبی است بدین سبب باید ملک طاووس را ستایش کرد تا از آزار و اذیت های او در امان ماند. جامعه ایزدیان نظامی طبقاتی است که رئیس دنیوی آنها« میر » خوانده میشود و بر تمام زندگی جامعه ایزدی سایه افکنده است. آنها دو کتاب مقدس بسیار مختصر به نام جلوه و مصحف رش دارند که شرایع دینی ایزدی را شرح نموده است.

تعمیم بعد کرول مجموعه های جزئاً مرتب و مشبکه های مدولار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم ریاضی 1388
  فروغ السادات قاضی سعید   نسرین شیر علی

این پایان نامه در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول به تعاریف ، مفاهیم و قضایای اولیه مورد نیاز از جمله مجموعه های جزئاً مرتب و انواع ترتیب ، اعداد ترتیبی و اعداد اصلی ، مشبکه ، بعد کرول و بعد نوتری پرداخته ایم . در فصل دوم ، مفاهیم - بعد و - a را برای مجموعه های جزئاً مرتب مطرح کرده ایم و وجود - بعد و دوگان - بعد و ارتباط آنها را مورد بررسی قرار داده ایمو هنگامی که یک مجموعه متناهی از انواع ترتیب های خطی باشد ، کران هایی برای - بعد یک مجموعه جزئاً مرتب ( در صورت وجود) ارائه داده ایم . در فصل سوم ،- بعد مشبکه های مدولار و بعد کرول را برای این گونه مشبکه ها مورد بررسی قرار داده ایم . در فصل چهارم ، به موضع سازی و ارتباط آن با - بعد پرداخته ایم و با استفاده از تکنیک موضع سازی ، وجود مجموعه های - چگال را در مشبکه های بدون - بعد بررسی کرده ایم .

ترجمه و نقد بخشهایی از کتاب مقایسه ی ادیان یهود و اسلام از منظر فقهی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1388
  زهرا نظری   حسین ناصری

درکتاب مقایسه ادیان از منظر فقه، یهودیّت و اسلام، که ترجمه فصلهای دوم تا پنجم آن در این رساله ارائه شده است، مشخّصه های فقه اسلامی و فقه دین یهود در کنار هم نشانده شده اند که این کار، فضای مناسبی را برای فهم بهتر شریعت هر یک از این دو دین توحیدی مهیّا می کند. آنچه به عنوان منابع مکتوب در فصل اول رساله مطرح شده قرآن، و کتابهای فقهی مثل رساله شافعی و موطّأ مالک، صحیح بخاری و مسلم و در بخش یهودیّت، تورات، میشناه و تلمود را دربرمی گیرد. فصل دوم منابع عقلی ای است که در استنباط شرعی به کار گرفته می شود و اجماع، اجتهاد (اعمّ از اجتهاد به رأی و قیاس)، و استحسان و استصلاح را دربرمی گیرد. در بخش قیاس و اجتهاد بیشتر بر آرای شافعی اشاره شده است. در بخش یهودیت، میدراش، استدلال از طریق بررسی شباهتها و تفاوتها، دسته بندی طبقاتی، و دیالکتیک تلمودی با ذکر مثالهایی از تلمود و توسفتا بررسی شده است. در فصل سوم هم به کارکرد نهادهای فقهی اسلام و دین یهود اشاره شده است. نتیجه گیریهای هر فصل هم جمع بندیِ اجمالی ای از آنچه در هر فصل مطرح شدهاست را ارائه می کند.

بررسی احوال و آراء و آثار عرفانی عبدالوهاب شعرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1388
  محسن شرفایی مرغکی   علی اشرف امامی

عبدالوهاب بن احمد بن علی شعرانی یا شعراوی شافعی شاذلی( 973- 898 ه.ق)، صوفی، فقیه، محدِّث، اصولی، یکی از بزرگترین پرداخته و مشتمل بر سه فصل است. در فصل اول به زندگی و تصوف او، در فصل دوم به آراء نظری و عملی و آراء اش در دفاع از ابن عربی و در فصل سوم به مهمترین آثار عرفانی او پرداخته شده است. به طور کلی تصوف شعرانی بر شریعت تمرکز دارد و از مهمترین استادان او در شریعت و تصوّف می توان از جلال الدین سیوطی، علی خوّاص و زکریای انصاری نام برد. وی نظریات جالب توجهی درباره ی زهد، ولایت، کرامت، آداب ذکر، وظایف مرید و مراد، مرید صادق و نفی وحدت وجود و هر گونه حلول و اتّحاد داشته است. آثار مهم شعرانی از قبیل الطبقات الکبری، لطائف المنن، الیواقیت و الجواهر، الکبریت الأحمر و الأنوار القدسیه فی بیان قواعد الصوفیه و غیره مورد بررسی قرار گرفته اند. در این نوشته سعی شده با تکیه بر آثار خود شعرانی و شاگرد معروفش عبدالرئوف مناوی، کتاب های تذکره و اعلام و همچنین دیدگاه های محققان مسلمان و غربی، بررسی همه جانبه ای در مورد زندگی و آراء و آثار شعرانی صورت گیرد.

بررسی لوگوس در مسیحیت و مقایسه آن با کلمه در اسلام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1389
  ولی عبدی   منصور معتمدی

برای بررسی لوگوس در مسیحیت باید به ریشه های آن در پیش از مسیحیت پرداخت. در این رساله ریشه های لوگوس در فلسفه ی یونان باستان، یهودیت(عهدعتیق) و فیلون اسکندرانی مورد کاوش قرار گرفته است. به طور خلاصه می توان گفت لوگوس هر چند قبل از مسیحیت به معانی مختلفی به کار رفته و دارای اهمیت زیادی است اما در کل مفهومی ذهنی است و با کسی یا چیزی هم-هویت قلمداد نشده است. اما در مسیحیت لوگوس هم با عیسای تاریخی یکی گرفته شده و هم به مفهوم واسطه ی انکشاف به کار رفته است. در فصل مسیحیت علت این امر را به طور مبسوطی نشان داده ایم. در اسلام(قرآن) نیز عیسی با«کلمه الله» یکی گرفته شده است. در فصل مربوط به اسلام نظرات مفسران درباره ی«کلمه» و همچنین نقش آن در مجادلات کلامی بین مسلمانان و مسیحیان در سه قرن نخست هجری به طور مفصل مورد بررسی قرار گرفته است. علاوه بر این، در عرفان اسلامی(در نزد ابن عربی) مفهوم انسان کامل شباهت بسیاری با لوگوس در نگاه مسیحیت و به ویژه آباء کلیسا دارد. در این بخش نیز تشابهات و تفاوت های دو مفهوم را مورد توجه قرار داده ایم.

n- حلقه خوش ترکیب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز 1388
  شیما رادمان   منصور معتمدی

عضو a در حلقه را n - خوش ترکیب گوییم اگر بتوان آن را به صورت حاصل جمع یک عضو خودتوان و n عضو یکال نوشت. یک حلقه را n - خوش ترکیب می نامیم اگر هر عضو آن n - خوش ترکیب باشد. همچنین یک حلقه را قویاً خوش ترکیب گوییم اگر هر عضو آن را بتوان به صورت حاصل جمع یک عضو خودتوان و یک عضو یکال که با هم جا به جا می شوند، نوشت. در این مقاله نشان می دهیم که اگر حلقه شرط (si) را داشته باشد، آن گاه حلقه چند جمله ای ها n - خوش ترکیب نیست، برای هر عدد صحیح مثبت n. همچنین شرایطی را بر روی حلقه موضعی r معرفی می کنیم که نشان می دهد حلقه ماتریس های بالا مثلثی قویاً خوش ترکیب است و ثابت می شود که این قضیه برای حلقه های تعویض پذیر موضعی r، مانند رده های دیگر حلقه های موضعی برقرار است.

تصحیح،تعلیق و نقد و بررسی نسخه تبصره المومنین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1389
  علی ولی پور   علی اشرف امامی

کتاب تبصره المومنین(نگارش در سال1080ق) تالیف محمد مومن حسینی تنکابنی، جوابیه و ردّیه ای بر سخنان ملامحمد طاهر قمی در کتاب تحفه الاخیار است. این تحقیق تصحیح انتقادی و نقد وبررسی این کتاب است که نسخه مجلس شورای اسلامی اساس قرارداده شده و با سه نسخه دیگر مقابله شده است. نویسنده کتاب یکی از پزشکان دربار شاه سلیمان صفوی(1077) است. وی در عصری زندگی می کند که تصوف وصوفیان اگرچه درحمایت نسبی حکومت هستند،اما در موضع ضعف قراردارند و فقها و متشرعان با عناوین مختلف صدر،شیخ الاسلام و... دارای قدرت و نفوذ در حاکمیت دولت صفوی هستند و صوفیه را مورد شدیدترین انتقادات قرار می دهند.در عصر صفوی به دلیل حکومت شیعی، یکی از اهرمهای جریان ضد تصوف،مبارزه با تصوف به عنوان یک جریان سنی است. این کتاب علاوه بر پاسخ به انتقادات وتکفیر های ملامحمد طاهر به عرفا ومشایخ صوفیه،سعی در اثبات تشیع آنها نیز دارد. در بخش دیگر تحقیق به نقد و بررسی کتاب و دیدگاههای هردو طرف پرداخته شده است و در بخش تعلیقات و ارجاعات به منابع و مآخذ این کتاب وسایرمنابع مراجعه و توضیحات لازم داده شده است. tabserat al-momenin(written in 1080 ah) compilation by mohammad momen hosseini tonekaboni is a rejection for mola mohammad taher qomi sentences in book tohfat al- akhyar. this study is critical edition and review of this book. is placed based version of the islamic consultative assembly and to deal with the other three versions have been. author is one of the king solomon,s safavid court physicians (1077). he lives in an era in which although mysticism and sofian are ander relative government supporty but in a weakened stance and religion jurisconsults and motsharean with different titles lik sadr, shaikh al-eslam, and …have power and dominance in safavid sovereignity and criticize sufia very seriously. safavid era due to the shiite government one of the tools of anti-sufi groop is fighting sufia as a sunni currency. this book besides the toies for answering for molla mohammad taher criticism of sufia

ترجمه و تحقیق کتاب اجبار به بدعت اثر پیتر ال.برگر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1389
  فرهام فربد والا   مهدی حسن زاده

اشتیاق اولیّه من نسبت به مسائل فراطبیعی از آشنایی با نائومی هانفری نویسنده کتاب مدیتیشن یا طریقت باطنی شروع شد. این کتاب روشهای سلوک باطنی را بر اساس بودیسم تعلیم می-دهد. بعد آن عملاً وارد تأمّلات عمیق درونی یا همان مدیتیشن شدم. از طریق موسّسه حلّت با تکنیکهای شبه روانشناختی بیشتری چون رلکسیشن، اعتماد به نفس، ... که بیشتر با موفّقیّت در زندگی روزمره مرتبط بود و نیز از طریق شاگردان استاد کابوک با هیپنوتیزم آشنا گردیدم. در همین حین تدقیقهای مفصّل در قرآن و عهد جدید و کتب صوفیّه آغاز گردید. شرح افرادی که در تحقیق موضوع های فراطبیعی نظیر تلپاتی، ارتباط با موجوداتی نظیر جن، آینده نگری، اشراف بر ضمایر، انرژی درمانی، جادو، ... با آنها دیدار و گفتگو کردم خارج از حوصله مقدّمه این کتاب است. البته هدف همه این تحقیق ها در وهله اوّل دانایی بود و غیر از مواردی که با زندگی متعارف مرتبط است، از ابتدا چندان علاقه مند به آموختن عملی مقولات فراطبیعی نبودم. لیکن در جریان همه این جستارها اتّفاقاتی برایم رخ داد و پرسشهایی برایم به وجود آمد که هیچ یک از افرادی که با آنان ارتباط داشتم پاسخ قانع کننده ای برایشان نداشتند. سردرگمی به قدری بود تا بر آن شدم خود همّت بلند دارم و به شکلی علمی تر به مسئله بپردازم. بعد از تحقیق، رشته ادیان و عرفان را یعنی رشته ای که تاریخ وقایع فراطبیعی را در خود پوشش می دهد، برای ادامه تحصیل در کارشناسی ارشد انتخاب کردم. برخورداری از راهنمایی های اساتید گروه ادیان و عرفان دانشکده در باب این مباحث در جریان انتخاب موضوع پایان نامه ذهن مرا انتظام بهتری بخشید. ابتدا قرار بر آن بود که با کار تحقیق میدانی و کتابخانه ای، تنوّع تجارب قدسی را در عالَم اسلام بر مبنای روانشناسی ویلیام جیمز مدوّن کنم. لیکن اساتید، بسیاری منابع را بیش از محدوده زمانی مقطع کارشناسی ارشد دانستند و در نهایت استاد حسن زاده کتاب پیش رو را معرفّی و خاطرنشان کردند که با روحیّه من سازگار است. بعد از بررسی کتاب، آن را برای پایان نامه برگزیدم. انگیزه اصلی انتخاب این کتاب آن بود که با نظرگاه محافل آکادمیک نسبت به تجربه دینی به طور خاص و به طور کلّی نسبت به مسائل فراطبیعی بیشتر آشنا شوم. در مورد زندگی و شخصیّت پیتر برگر منابع چندانی در دست نیست. دلیلش یکی آن است که برگر هنوز در قید حیات است و دیگری به شخصیّت متواضع و فروتن او و خودداری اش از بیان تاریخ شخصی در هر نوشته و هر گفتگو باز می گردد. چنانچه اوّل همین کتاب می گوید: «پرداختن به زندگی نامه خود در مقدّم? کتاب نوعاً نشان دهند? این است که نویسنده خودش را خیلی جدّی می گیرد ... .» برگر از مشاهیر جامعه شناسی در جهان معاصر است. بعد از کارل مارکس، ماکس وبر، امیل دورکهیم؛ پیتر برگر و همکارش توماس لاکمن، نخستین کسانی بودند که در جامعه شناسی دین حرفهای تازه زدند. پیتر لودویگ برگر در سال 1929 در وین اتریش به دنیا آمد و تا سنین نوجوانی، هنگامی که خانواده اش اندکی بعد از جنگ جهانی دوم به ایالت متحّده امریکا مهاجرت کردند، در اتریش به سر برد. در 1946 به امریکا وارد شد و به تحصیل در رشته هنر پرداخت و همگام با آن، به سبب دغدغه ایمانی ای که داشت، در کالج ونگر در دانشکده الهیاتی لوتری فیلادلفیا نیز ثبت نام کرد. امّا بعد از یک سال آنجا را رها کرد. دلیل این ترک آشنایی با علوم مدرنی بود که در آنجا آموزش می دادند. برگر ابتدا معتقد بود که باید واعظی لوتری باشد و بر اساس آموزه های کلیسای لوتری وعظ کند، لیکن بعد از آشنایی با تحقیقات تاریخی و انتقادی معتقد شد که دیگر نمی شود پیام مسیحی را در شکل لوتری اصیل آن موعظه کرد. این نقطه شروع حرکت برگر از الهیات محافظه کارانه یا راست به سوی الهیات لیبرال و چپ است. بعد از اتمام دوره لیسانس در رشته هنر از کالج ونگر، برگر برای ادامه تحصیل جامعه شناسی را انتخاب کرد و وارد مدرسه جدید تحقیقات اجتماعی نیویورک شد، و در 1952 درجه دکتری خود را از آنجا اخذ کرد. او در 1953 در ضمن خدمت در ارتش امریکا در دانشکده جورجیا مشغول تدریس شد. پس از آن در دانشگاه کارولینای شمالی و دانشکده الهیات هارتفورد به تدریس پرداخت. دو کتاب اوّل او بینش های بی اساس (1961)، قیل و قال مجالس مقدّس (1961) کاملاً مطابق عقاید نوارتدوکسی است. کتابهای دعوت به جامعه شناسی (1963)، ساختار اجتماعی واقعیّت (1966)، سایبان مقدّس (1967)، از جمله دیگر آثار مهم اوست . عناصر کلیدی چارچوب نظری برگر در کتاب ساختار اجتماعی واقعیّت (1966) طرح شده است. قوّت این چارچوب نظری اوّلیّه تا جایی است که برگر این چارچوب را در همه آثار بعدی خود به کار گرفته است . در اواخر 1970 موضع الهیاتی برگر از نوارتدوکسی بارتی به سمت الهیات لیبرال به طور کلّی و شلایرماخر به خصوص گرایش پیدا کرد. علّت این به احتمال بسیار اندیشه های جامعه شناختی وی بوده است. با توجّه به اینکه جامعه شناسی معرفت، فرهنگ انسانی از جمله دین را ساخته انسانی و فرافکنی او می داند، دیگر نمی توان به همان شکل دگماتیک آن بدان پایبند بود . در حوزه جامعه شناسی دین بدون شک برگر بیشتر از هر جامعه شناس دیگری به موضوع عرفی شدن پرداخته است و آثار متعدّدی را در این زمینه به رشته تحریر در آورده است. برگر در اواخر دهه هشتاد به رغم ارائه برجسته ترین نظریّه درباره فرایند عرفی شدن در مقاله «بر خلاف جریان » اعلام کرد که ایده عرفی شدن مبتنی بر سوء تفاهم است . وی معتقد بود، از بین کوشش های الهیاتی مدرن، زمان آن است که الهیات پروتستان به سوی شلایرماخر بازگردد. رویکرد شلایرماخر بر اساس تجربه دینی انسان بود. نتیجه این موضع او اثر نجوای فرشتگان در 1969 بود که در آن چالشی را که عرفی شدن و کثرت گرایی برای الهیات پدید آورده است، با رویکردی لیبرال دنبال کرد. در کتابهای بعد: تفسیری مجدّد از جامعه شناسی (1981)، اجبار به بدعت (1979)، صورت دیگر خدا (1981)، جلال با شکوه (1992)، خنده نجات بخش (1997)، سوالاتی درباره ایمان (2004)، روش برگر همان است که پیش از آن بود. از 1970 تا 1979 که در دانشگاه راتگرز به تعلیم جامعه شناسی مشغول بود، ذهنش به سوی رابطه مدرنیته و تحوّلات اقتصادی کشورهای در حال توسعه کشانده شد. در 1969 بنا به دعوت موسسّه آموزشی ایوان ایلیچ در کورناواکا به مکزیک رفت و در آنجا تجربه جامعه شناسی معرفت خود را نسبت به تحوّلات نوسازی و اقتصادی کشورهای در حال توسعه به کار برد. مهم ترین آثاری که در زمینه اقتصاد و سیاست نوشته است، عبارت است از: ذهن بی خانمان، هرمهای قربانی، انقلاب سرمایه داری. در 1985 وی موسسّه بنیاد پژوهش فرهنگ اقتصادی را تأسیس کرد. اگرچه تا چندی پیش مشغولیت برگر در این موسسّه به او اجازه تدریس نمی داد، اکنون (1385ه.ش.) هر دو کار را با هم انجام می دهد. در حال حاضر نام این موسّسه به بنیاد مطالعات دین، فرهنگ، مسائل جهانی تغییر یافته است. کتاب افول سکولاریسم (1999) نشان دهنده تجدیدنظر کامل در مسئله عرفی شدن بود. تعداد آثاری که به تنهایی و یا به کمک دیگران نوشته است، بالغ بر 30 کتاب و بیش از 100 مقاله است . درباره پیتر برگر در ایران تا به حال یک پایان نامه دکتری و چندین مقاله نگاشته شده و پنج کتاب او نیز به فارسی برگردانده شده است. در کتابی که پیش روست، برگر دغدغه طرح ریزی دینی مدرن را برای دنیایی مدرن در سر دارد. ابتدا در دو فصل جداگانه، دو رویکرد، یعنی الهیات نوارتدوکسی بارت و وجودگرایانه بولتمان را به صحنه تحلیل و نقد می کشد و سرانجام به نحوی از پیش تعیین شده بحث را با اثبات برتری رویکرد تجربه گرایانه شلایرماخری نسبت به این دو رویکرد الهیاتی به پایان می برد. از نظر برگر تنها این رویکرد است که با توجّه به همه جوانب می تواند در دنیای امروز پذیرفتنی باشد و نظم جامعه را به ارمغان آورد. رویکردی که از نظر او در همه سنّتهای دینی اعمال پذیر است. برگر در این تحقیق دو مفهوم را که در شکل افراطی و با شور و هیجان در زمانی مشخّص مطرح کرده بودند، رد و خود دیدگاهی را مطرح می کند که با افراط و شور و هیجانی مشابه، مدّتی پیش از او مطرح شده بود. سه دیدگاهی که اگر در جایگاه صحیح و با پیرایشهای لازم در کنار هم و در کنار سایر نظرها قرار گیرد، پختگی و کمال را عاید بشر خواهد کرد. تجربه گرایی، به تبع دستاوردهای ارزشمند روش تحقیق در علوم تجربی، نقطه افراط و دیدگاه غالب امروز است و زودا که دیدگاه غالب دیروز باشد. منظور از بدعت از نظر برگر انتخاب است. در دنیای مدرن در مقایسه با پیشامدرن انتخابها افزایش یافته، در نتیجه تقدیر کاهش یافته است. افزایش انتخابها در مورد دین نیز تعمیم پذیر است. در مورد دین، افزایش انتخاب با فناوری رسانه و افزایش رویارویی بشر با تنوّع تجارب دینی سروکار دارد. انتخابی از عناصر دینی، بر اساس تجارب دینی ای که در هر سنّت رخ داده است و سنّت پیرامون همان تجارب شکل گرفته است. بدین نحو مقصود نهایی برگر از این کتاب، بدعت در دین و طرح ریزی دین بر بنیان تجارب دینی است. فرایندی که نهایتاً بتواند با ایجاد ساختارهایی معتبر و با نظر به همه جوانب از جمله دعاوی برتری شناختی مدرن، انتظام جامعه مدرن را به همراه آورد، و همچنین ثمرات دینداری را در مقابل عرفی شدن صرف حفظ کند. تجربه مطلق مسیحیّت است و دیگر تجارب با آن تجربه رابطه ای محکم دارد. مع هذا برگر رویکرد خود را منحصر به مسیحیت نمی داند بلکه مدلی می داند که برای همه سنّتهای دینی کارساز است. کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، بعد از توانمندی فناوری رسانه بیش از پیش و به نحوی بدیهی با پدیده مدرنیته در همه ابعاد آن روبرویند. کتاب برگر تلاشی است در جهت بررسی راهکارهای دینداری در جهانی که به سمت عرفی شدن پیش می رود. برگر حقایق و ثمراتی را به دین نسبت می دهد و آنها را انکارناپذیر می داند و برای این تأکید خود از تجربه-گرایانی چون ویلیام جیمز مدد می گیرد. چنین راهکارهایی برای کشوری چون ایران که اگرچه کمی عقب تر از غرب کماکان به سمت مدرنیته حرکت می کند و در عین حال دغدغه دینداری نیز دارد، به هر حال سودمند است. به خصوص اینکه اگر مبتکر آن راهکارها یکی از مشهورترین دانشمندان امریکا یعنی کشوری که در زمینه فناوری پیشتاز است، باشد.

بررسی ریشه های فتوت در ایران پیش از اسلام و مقایسه آن با ادیان راز باور
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده الهیات 1389
  فرزانه باخدای رودی   منصور معتمدی

با مطالعه «فتوت» و «جوانمردی» چه با تأمل در متون منظوم و منثور فارسی چه با بررسی فتوت نامه ها و متون دیگر، در می یابیم که فتوت دارای یک سلسله باورها و اصول عقاید و مراسم خاص است. این مبانی و مراسم شباهت های زیادی با باورها و مراسم ادیان و سنتها ی ایران باستان، شامل دین های زرتشتی، مانوی، مزدکی، اهل حق و ایزدیه و نیز سنت زورخانه و آداب برخی از گروه های اجتماعی در ایران عهد ساسانی مثل اسباران، آزادگان، یاران، سرهنگان و... دارد. از طرفی با مقایسه آیین فتوت با ادیان رازباور شرقی همچون آیین میترایی، دین ایزیس و اوزیریس، دین سیبل و بعل های سوری که تماماً تحت تأثیر تمدن هلنیستی قرار گرفتند، می توانیم به بررسی شباهت های بین هر یک از ادیان و سنت های ایران باستان و ادیان رازباور با فتوت بپردازیم، زیرا یکی از عناصر مهم در تمدن یونانی مآب مولفه فرهنگ و تمدن ایران بوده است. بنابراین در این پایان نامه سعی شده است که با بررسی مشابهت های بسیاری که بین این ادیان و آیین فتوت وجود دارد به این فرضیه که فتوت تحت تأثیر فرهنگ ایرانی است، جواب مثبت داده می شود.

معرفی و بررسی ردیه های مسلمانان بر مسیحیت در شبه قاره و ایران در 150 سال اخیر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1390
  حسن امینی فر   منصور معتمدی

ردیه نویسی متکلمان مسلمان بر مسیحیت، تاریخی به درازای اولین مواجهات این دو دین دارد. در قرون اخیر همسویی مبلغان مسیحی با استعمار و تشدید فعالیت های ایشان، به واکنش جدی مسلمانان انجامید. این وضعیت در شبه قاره هند و ایران در 150 سال اخیر نمود خاصی پیدا می کند. در شبه قاره، واکنش شیخ رحمت الله هندی به فعالیت کارل گوتلیب فاندر مبلغ مسیحی صاحب میزان الحق و مناظره با او و تألیف اظهار الحق نقط? عطفی در ردیه نویسی به حساب می آید. اظهارالحق به خاطر روشمندی و جامعیت اش در ادبیات ردیه نویسی الهام بخش سایر ردیه نویسان به ویژه در ایران بوده است. در این پژوهش برآنیم با بررسی پیشینه و سیر تاریخی مواجهات مسلمانان و مسیحیان، زمینه های فعالیت مبلغان مسیحی و واکنش قلمی علمای مسلمان را بیان کنیم. همچنین سعی می کنیم ضمن معرفی حدود 30 ردیه نویس ایرانی، میزان تأثیر پذیری و توجه آنها به اظهارالحق را نشان دهیم. شایان ذکر است که اکثر ردیه نویسان ایرانی یا به طور مستقیم از کتاب اظهارالحق به عنوان منبع در نگارش آثار خویش سود جسته اند یا از کتاب ترجمه گون? آن یعنی انیس-الاعلام فخرالاسلام استفاده کرده اند.

بررسی و مقایسه جهان پس از مرگ در ادیان زردشتی و مصر باستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1390
  زهره زهانی زهان   مهدی حسن زاده

اگر چه تا کنون حداقل در زبان فارسی این موضوع به این شیوه مورد بررسی قرار نگرفته است، اما برخی محققان مانند مری بویس و فلورانس نامجویان آثاری را درباره جهان پس از مرگ در دین زردشتی ارائه کرده اند و همین طور درباره مصر باستان نیز محققانی چون موسی جوان کم و بیش آثاری را به رشته تحریر درآورده اند، که در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند. البته باید گفت همه پژوهش های انجام گرفته درباره ی موضوع مذکور به طور پراکنده فقط به اعتقاد پس از مرگ در دین ردشتی یا دین مصر باستان پرداخته اند و بنابراین تک بعدی هستند اما ما در تحقیق حاضر این اعتقاد را در دو دین مقایسه کرده و تشابهات و تفاوت های موجود را نشان داده ایم. پس می توان گفت پژوهش حاضر می تواند در بررسی تطبیقی آموزه های دو دین دربار? جهان پس از مرگ مثمر ثمر واقع گردد.

بررسی عناصر عرفانی در کتاب مقدس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1390
  عصمت حسن زاده   منصور معتمدی

همان طور که بعداً ذکر خواهیم کرد عرفان در بیان یافته های خویش از وسیل? زبان بهره می برد و معمولاً عارفان در بیان ادراکات خویش از قالبی استفاده می کنند که گونه هایی از هنر است. با توجه به این رابط? عرفان با زبان است که ما فصولی را به این امر اختصاص دادیم. ابتدا به طور کلی به زبان دین و بعد در نهایت به زبان کتاب مقدس و زبان عرفانی در کتاب مقدس پرداختیم. همان طور که قبلاً متذکر شدیم در این جا نیز بنای تقسیم بندی فصول مان بر اساس از کل به جزء است. در بخش عرفان در متون مقدس به ذکر مواردی چند از عناصر عرفانی در این متون می پردازیم. البته تحقیق حاضر مدعی پژوهشی جامع و کامل در این زمینه نیست. قصدمان اظهار این مهم است که در این متون نیز عناصر عرفانی هم چنانکه در عهدین یافت می-شود و شباهت هایی که بین این متون و عهدین می باشد گاهی اوقات آن قدر زیاد است که می توان تمام متون مقدس را حاصل الهام از یک منبع وحی دانست، و آن منبع همان خدای حی و واحد است همان طور که درآی? 46 سور? عنکبوت نیز به این مورد اشاره شده است: «و شما مسلمانان با (یهود و نصاری و مجوس) اهل کتاب جز به نیکوترین طریق بحث و مجادله مکنید مگر با ستمکاران از آنها و با اهل کتاب بگویید که ما به کتاب آسمانی قرآن که بر ما نازل شد و به کتب آسمانی شما به همه ایمان آورده ایم و خدای ما و شما یکی است و ما تسلیم و مطیع فرمان اوییم». در کل می توان گفت عرفان با دین رابط? تنگاتنگی دارد هر کجا دین است عرفان نیز خودنمایی می کند. در واقع آنچه از این متون خواهیم گفت، مشتی از خروار است که برای ادای حق مطلب، تحقیقی دیگر را می طلبد. در واقع قصدمان این بود که اذعان بداریم که در متون دیگر، می توان نمونه هایی از این عناصر بیابیم.

ترجمه و تحقیق کتاب شناخت تغییر دین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1390
  الهام موحدی   مهدی حسن زاده

نویسنه کتاب آقای پروفسور لوئیس رامبو در این کتاب که دست به ترجمه آن زده ایم به نحو مبسوطی به بررسی دیدگاه های مختلف در باب موضوع تغییر دین می پردازد. وی هفت مرحله زمینه، بحران، جستجو، مواجهه، تعامل، تعهد و نتایج را برای فرایند تدریجی تغییر دین قائل است. و در این مراحل دیدگاه های روان شناسان، جامعه شناسان، انسان شناسان و الهی دانان را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد.

ترجمه وتحقیق بخش مسیحیت ازکتاب تثبیت الدلائل النبوه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1390
  فخرالدین غراب   منصور معتمدی

تحقیق موردنظرنشان ازنفوذمسیحیان آن دوره به جامعه ی اسلامی است وواکنش قاضی عبدالجباردربرابرایشان است وی دراین اثربه مباحث مهم مسیحیت می پردازدودراین راستا می توان اطلاعات دست اول ومفیدی درباره ی مسیحیان نسطوری در آن زمان درنگاه مسلمانان بدست آورد

ترجمه و تحقیق چهار فصل نخست کتاب دیدگاه های نویسندگان مسلمان درباره یهودیت و عهد عتیق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1390
  فاطمه پژوم ایوان استخری   منصور معتمدی

کامیلا آدنگ در این کتاب به بررسی میزان آشنایی نُه تن از نویسندگان مسلمان ادوار نخستین اعم از ابن ربن طبری، ابن قتیبه، یعقوبی، طبری، مسعودی، مقدسی، باقلانی، بیرونی و ابن حزم با یهودیت و متون مقدس رسمی و غیر رسمی این دین پرداخته و تأثیراتی را که این آشنایی ها بر آثار ایشان نهاده است، مورد کاوش قرار می دهد. او پس از بررسی چگونگی دریافت مطالب عهد عتیق نزد مسلمانان صدر اسلام، به مطالعه نوع رویکرد این نویسندگان به آثار و اقوال یهودیان می پردازد و تحولات این رویکرد را مورد ارزیابی قرار می دهد. این کتاب متشکل از هشت فصل است که چهار فصل نخست آن موضوع کار ما در این رساله می باشد. آدنگ پس از مطالعه دقیق آثار این دانشمندان، به بررسی ارجاعات ایشان به کتاب مقدس و نوع منابع مورد استفاده شان نیز پرداخته است.

ترجمه و تحقیق چهار فصل اول کتاب دین سامیان ، نوشته رابرتسون اسمیت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1390
  زهرا فرقانی   منصور معتمدی

پایان نام? حاضر ترجمه و تحقیق چهار بخش از کتاب دین اقوام سامی نوشت? ویلیام رابرتسون اسمیت (1894- 1846)است. وی در این اثر درصدد است تا از طریق مدارکی پراکنده به بررسی عبادات دینی رایج که با رفتار اجتماعی اقوام سامی در ارتباط است، بپردازد. این کتاب مشتمل بر یازده بخش است که چهار بخش نخست آن موضوع کار ما در این رساله است. رابرتسون اسمیت در بخش اول موضوع و روش تحقیق خود را مشخص می کند. وی بعد از معرفی اقوام سامی می گوید درصدد است به بررسی سنت دینی ای بپردازد که در بستر آن سه دین بزرگ جهان یعنی یهودیت، مسیحیت و اسلام شکل گرفت. در بخش دوم ماهیت جماعات مذهبی، و ارتباط ایزدان با پرستندگانشان مطرح می شود. مادر سالاری، نهاد حاکمیت الهی و معرفی طبقه ای به نام «جار»و«جیران» ( عبری: «گیریم»،) از دیگر بحث های مهم این بخش است. بخش سوم به ارتباط ایزدان با اشیاء طبیعی،مکان های مقدس و جن می پردازد؛ در این بخش است که اسمیت اعتقاد اعراب بت پرست به جن را مطرح، و آن را مشابه عقیده ای می داند که انسان های ابتدایی دربار? توتم داشتند. در بخش چهارم مکان های مقدّس و ارتباطشان با انسان مطرح می شود. مطلب مهمی که در این بخش به چشم می خورد، مفهوم تقدّس و تفاوت برداشت هایی است که در دوره های مختلف از آن صورت گرفته است.

بررسی نظریات معاصر درباره ی رابطه ی دین با جنگ و صلح و جستجو ی مبانی صلح در قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1391
  رسول اکبری چایی چی   مهدی حسن زاده

با توجه به پدیداری محسوس دین در جریان تعامل بشری در عصر حاضر، بسیاری کوشیده اند تا به نوعی فهم یا تأویل از کیفیت اثرگذاری این پدیده در پویایی اجتماعی - و حتی خصوصی - انسان دست یابند. از یک سو، گاه دین به مثابه ی عاملی برای تولید یا بروز تنش، عداوت، خشونت و جنگ تصویر گردیده است. در سوی دیگر، عده ای بر آن هستند که تاریخ بشری در حافظه ی خود، الگوهای متعالی دینی را برای همگرایی، شفقت، مدارا، همزیستی، آشتی، و تولید صلح ثبت کرده است. پژوهش حاضر بر آن است تا در گام نخست دیدگاه های متنوع طرح شده و به خصوص آراء معاصر را به دلیل نزدیکی شان با احوال کنونی ما در جهان، در چهارچوب عناوینی مشخص ساماندهی کند و برای مقایسه و بررسی دقیق تر در اختیار مخاطب خود قرار دهد. وجود برخی اظهارات عمیق و جدی در هر دو سوی بحث رابطه ی دین با جنگ و خشونت و صلح ممکن است نوعی آشفتگی و سردرگمی را برای طیف متنوع مخاطبان ایجاد کند. شاید پرسشی مهم آن باشد که به راستی آیا نمی توان حداقل در سطح نظری، بنیانی دینی را مثلاً با تکیه بر متن مقدس که از اثربخشی قابل توجهی بر حیات ایمانداران برخوردار است برای ساماندهی به پویایی دین در دنیای معاصر جستجو کرد؟ برای این منظور، در ادامه ی این پژوهش با بهره گیری ویژه از نظریات گالتونگ درباره ی خشونت و صلح، به جستجوی مبانی برای صلح در قرآن پرداخته می شود. بر اساس یافته های این تحقیق، چه از مجرای نفی و نکوهش و مقابله با خشونت در شکل های مختلف آن (مستقیم، ساختاری، و فرهنگی) یا اهتمام به ارائه ی جایگزین های صلح آفرین، می توان مولفه ها و مبانی متعددی را برای صلح در قرآن جستجو نمود.

عرفان عملی نزد پدران صحرا و عرفای مسلمان تا پایان قرن چهارم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1391
  علی بادامی   ابوالفضل محمودی

موضوع این پژوهش، «عرفان عملی، نزد پدران صحرا و عرفای مسلمان تا پایان قرن چهارم (میلادی و هجری)» است که در آن، علاوه بر بیان بسترهای شکل گیری عرفان مسیحی و اسلامی، به تأثر هر دو مکتب از منابع فکری، فرهنگی و معنوی خارجی و داخلی، پرداخته شده است. تأمل در چگونگی شکل گیری سخنان عارفان اوّلیّه و ویژگی های رهبانیت مسیحی، ما را با چگونگی باورها و آرای عرفانی شان، آشناتر می کند. عارفان هر دو مکتب، به شناخت نفس، آفات و مراتب کمالی آن، توجهی ویژه داشته اند و کندو کاو در این ابواب، آفاق ذهنی آن ها را برای ما روشن تر می سازد. عمده ی موضوعات قابل سنجش، ذیل بیست و سه عنوان و در سه فصل مجزّا (شناخت نفس، ، مقامات نفس واحوال نفس). طرح و تحلیل شده اند. حاصل پژوهش این است که عرفان اسلامی، ضمن مشابهت های زیادی که با عرفان مسیحی دارد، به علت نوع نگاه، نظرگاه و خاستگاه های متفاوت، اختلافاتی نیز با هم پیدا کرده اند. هر دو درد و درمان های مشابهی را برای نفس، برمی شمارند. مقامات در هر دو آیین، از توبه، آغاز می شود و با پذیرش التزام به بودن پیر، توحید را مقصد نهایی و شریعت و طریقت را مقّدمه ای برای رسیدن به حقیقت خوانده اند. وجه ممیز هر دو آیین در اختلافات، این است: آرای عارفان مسلمان در بیان مقامات و احوال منظم تر و سنجیده تر از آرای عارفان مسیحی است و البته زهد راهبان مسیحی در قیاس با زهد عارفان مسلمان پررنگ تر و تندتر نمود دارد. با وجود اختلافاتی چند هر دو آیین در بیان مراحل سه گانه ی طریقت، چنان به هم نزدیک شده اند که گویی آموزه هایشان، آبشخور واحدی داشته و از بستر فرهنگی یکسانی، برآمده و بالیده است.

بررسی و تحلیل دین ابتدایی از منظر دورکیم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1391
  سیدعلی بلندنژاد   مهدی حسن زاده

نوشت? حاضر به بررسی و تحلیل دین ابتدایی از منظر دورکیم می-پردازد. دورکیم جامعه شناس نامدار فرانسوی، بنیانگذار جامعه شناسی و یکی از تأثیرگذارترین شخصیت های مطرح در دین ابتدایی است. وی در کتاب صور بنیانی حیات دینی، نظر خود را دربار? دین ابتدایی ابراز می دارد. بر این اساس، از آنجا که هر نظریه پردازی یکی از صورت های دین ابتدایی مانند آنیمیسم یا جانمندانگاری یا پری آنیمیسم یا ماقبل جانمندانگاری را به عنوان صورت اصلی دین ابتدایی برمی گزیند، امّا دورکیم، توتمیسم را به عنوان صورت بنیانی دین ابتدایی معرفی می کند و بر طبق آن نظریه ای را ارائه می دهد که بر اساس آن دین چیزی جز تجلی اراد? جامعه نیست و هم? امور دینی را بر اساس این رویکرد اجتماعی اشان بررسی می نماید. در این نوشته تلاش شده است تا به این رویکرد دورکیم به دین ابتدایی توجه شود. تا ضمن ارائ? آراء و نظرات دورکیم به نظرات دیگر نظریه پردازان مهم در حوز? دین ابتدایی نیز اشاره شود.

تصحیح و تحقیق نسخه خطی مقدمه فرازستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1391
  سید محمد مهدی محقق   مهدی حسن زاده

مقدمه فرازستان نوشته مانکجی هاتریای هندوستانی، در قرن چهاردهم هجری قمری است. نویسنده از پارسیان هند بوده که در سال 1270.ق از آنجا به ایران مسافرت می کند و به عنوان اولین نماینده پارسیان هند وارد ایران می شود.در واقع وی در دوران سلطنت قاجاریان و پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار راهی ایران شده است. این کتاب شامل بخش های گوناگونی در باب تطبیق اسلام و زرتشت است. وی با استفاده از مفاهیم فلسفی، عرفانی و ادبیدست به این مقایسه زده است؛افزون بر این، استناد مکرر به آیات و روایت اسلامی و همچنین اشعار شعرای مسلمان از نکات جالبی است که نویسنده زرتشتی به آن مبادرت ورزیده است. از نکات حائز اهمیت دیگر در این نسخه تأثیر مکتب و کتاب دساتیر بر نویسنده است. دساتیر مشتمل بر دوازده نظر و شصت و شش فقره است. در یک نگاه کلی این اثر،تصحیح وتحقیقنسخه ای است که از نگاه یک زرتشتی به مقایسه دو دین اسلام و زرتشتی با ادبیات خاص زمان خود پرداخته است.

تصحیح انتقادی بیان الاسرار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1391
  صغری طهماسبی   علی اشرف امامی

چکیده پایان نامه: شیخ حسین زاهدی عالم دربار شاه عباس ثانی صفوی در قرن یازدهم هجری مولف بیان الاسرار است که به نگرش کلامی و عرفانی شرحی بر چهل باب از مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقهنگاشته است. وی در سال 1058 هجری قمری تألیف آن را به انجام رساند. شیخ حسین زاهدی توسط شیخ محمد مومن مشهدی به سلسله ذهبیه پیوند داشته و از شیخ محمد کارندهی (پیر پالاندوز) با عنوان قطب المتأخرین در این رساله یاد کرده است. بیان الاسرار در چهل باب تنظیم شده و ساختار آن مشتمل بر یک شرح و یک بیان است. وی در این شرح از افکار بزرگان علم و عرفان نظیر عزیز الدین نسفی، شیخ صفی الدین اردبیلی، سید حیدر آملی و ابن عربی بهره برده است. نگارنده با استفاده از چهار نسخه و یک نسخه چاپ سنگی، ضمن تصحیح کتاب، منابع فکری شارح را در مقدمه و تعلیقات معرفی کرده است.

زمان و تاریخ در یهودیت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  حوا مبشری   منصور معتمدی

در این رساله ابعاد مختلف زمان که در دیانت یهود از اهمیت فراوانی برخوردار است مورد کاوش قرار گرفته است: واحدهای زمانی در یهود؛ نگرش خطی یهود نسبت به زمان؛ تجلی خدا در تاریخ؛ آخرالزمان؛ تقویم؛ اعیاد و ایام مقدس مربوط به هر یک از زمان ها. در این تحقیق، نگرش نوین این دین به زمان و تاریخ در قیاس با ادیان ابتدایی و قدیم، اهمیت این مهم در زندگی دنیوی و سرنوشت آن و نیز مسئله تأثیر و تأثرات این فرهنگ از دیگر ملل (در این زمینه) مورد بررسی قرار گرفته است. زمان در یهود در قیاس با دیگر ملل، صورت و مفهومی خطی دارد که دو نقطه ی آغاز و پایان (خلقت و معاد) دارد. خدای خالق آغاز و پایان، جریان ما بین این دو نقطه را تعیین می کند. مسیر تاریخ مشیَّتی یهود با دستورات چندی از جانب خداوند مشخص می شود. اهمیت مسئله ی زمان در عهد عتیق در نخستین سفر آن نمودار است که به تشریح و تقسیم بندی آن می پردازد. بعد از تقسیم بندی زمان، خداوند اعیاد و روزهای مقدس خویش را در آن چارچوب قرار می دهد و بر آن اصرار دارد که در موعد معین مقرر شود. در کنار تقسیم بندی زمان در عهد عتیق، یهودیان بر مبنای آن، واحدهای جزئی تری را ابداع نمودند که کاربرد و اهمیت زیادی برای اهداف دینی دارد. مسئله ی برگزاری اعیاد و روزهای مقدس در زمان مشخص، تنظیم تقویم را توجیه می کند. این تنظیم تا دستیابی آنها به اصولی ثابت، دامنه گسترده ای طی زمان داشته است. بررسی اعیاد و روزهای مقدس یهودیان خود نشان گر اهمیت زمان و همچنین نمودار تجلی و کارکرد خدا در تاریخ یهود است.

بررسی نمادهای عرفانی در سوره کهف
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1391
  مریم رهدار   علی اشرف امامی

در این تحقیق، سور? کهف به عنوان یکی از پر رمز و راز ترین سوره ها و به تبع آن مملو از نمادهای عرفانی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این کار، تفاسیر سه داستان اصلی سوره یعنی داستان اصحاب کهف، موسی و خضر و ذوالقرنین از جهت نمادهای صوفیانه (سیر و سلوک عملی) مورد تحلیل قرار گرفته است. علاوه براین، پیشینه این داستا ن ها از این حیث که اهل کتاب در شأن نزول این سور? نقش داشته اند، ذکر شده است و در مجموع در قالب چهار فصل به شرح ذیل آمده است: فصل اول پیشینه سه داستان در دوران قبل از اسلام؛ دوم: جایگاه نماد و تمثیل و اسطوره در قرآن و عرفان؛ سوم: ویژگی و محتوای کلی سوره کهف، چهارم: بررسی نمادها.

آشنایی با هنر صدر مسیحیت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات 1391
  مهسا طباخیان مقدم   منصور معتمدی

پایان نامه حاضر نتیجه تحقیق در مورد علل پیدایش و تغییرات هنر دیداری در دوره صدر مسیحیت می باشد. هنر «مسیحی» در پایان سد? دوم بر اثر تغییر شرایط اجتماعی، اقتصادی، یا جمعیت شناختی آن دوره شکل گرفت. آثار هنری مسیحی در ابتدا استادانه نبودند و پس از مسیحی شدن کنستانتین، شکل این آثار نمون? عالی تری از صناعت و مهارت را در سبک و کیفیت نشان می داد. به تبع این موضوع مضامین تصاویر نیز به مرور تغییر یافت و عناصری از هنر مشرکانه در آن وارد گردید. براین اساس، هنر مسیحی طرح هایی را که اساساً برگرفته از کتاب مقدس بود، در سیاق های جدید و سبکی متفاوت حفظ کرد و منجر به ایجاد شمایل نگاری جدیدی شد که بر شکوه، و عظمت این دین پیروز تأکید می کرد. 1. تاریخ:

تصحیح و تحقیق نسخه اسرار الاولیا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1391
  lمعصومه اخلاقی   علی اشرف امامی

این پایان نامه تصحیح و تحقیق نسخه اسرار الاولیا است . تصحیح بر اساس نسخه اساس و با مقابله چهار نسخه خطی – دو نسخه از کتابخانه گنج بخش پاکستان، یک نسخه از کتابخانه علیگر هند و یک نسخه از کتابخانه مرعشی- و یک نسخه چاپ سنگی از کتابخانه دائره المعارف اسلامی انجام گرفته است. برای جبران افتادگی ها در متن اساس، از نسخه بدل استفاده شده است که با علامت < > مشخص گردیده است. تاریخ نسخه اساس سال1093 هجری قمری می باشد. حکایات عرفانی و نقل قول ها تا حد ممکن ماخذ یابی شده است و در بخش تعلیقات بدان اشاره رفته است. نسخه حاضر متعلق به بدرالدین اسحاق(متوفی690 ه.ق ) است که گمان می رود همان بدر اسحاق داماد و خلیفه اعظم فرید الدین گنج شکر( 569 – 664 ق) – از بزرگان و مشایخ چشتیه – باشد . وی ملفوظات شیخ خود را برطبق رسوم صوفیان عصر به رشته تحریر درآورده است. در این نسخه در ذیل بیست و دو فصل، مطالب عرفانی و حکایاتی از بزرگان و مشایخ چشتیه و سهروردیه نقل شده است.

عناصر عرفانی در متون فارسی یهودی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  مریم پورصادقی   منصور معتمدی

یهودیان حضوری دیرپای در ایران دارند. ایشان برای ارتباط کتبی با یکدیگر خط و زبان فارسی یهودی را که به زبان فارسی و خط عبری است، ابداع کردند. قدیمی ترین سند از این شیوه نگارش به قرن دوم هجری باز می گردد. شاعران و نویسندگان فارسی یهودی آثار فراوانی را در تفسیر کتاب مقدس، دستور زبان و فرهنگ لغات عبری، هلاخا، میدارش، اشعار، امثال و حکایات، جادو، نامه ها و اسناد حقوقی، در قالب این خط عرضه نمودند. در این آثار علاوه بر تأثیرپذیری از اصطلاحات فقهی و کلامی مطرح در منابع اسلامی، اثرپذیری از مفاهیم عرفانی و اشعار حافظ، سعدی، عطار، نظامی، مولانا و دیگر شاعران نیز به چشم می خورد. پژوهش حاضر، نخست به معرفی شاعران فارسی یهودی که عناصر عرفان اسلامی را در اشعار خودشان به کار گرفته اند، می پردازد و سپس این عناصر را در شش مبحثِ اصطلاحاتِ عرفانی، نمادها و رموز صوفیانه، رویکردهای صوفیانه، نقد زاهد و صوفی، صوفی ستایی و مراحل نیل بهحقیقت (شریعت، طریقت، حقیقت) مورد بررسی قرار می دهد. در ضمن بر آن است تأثیر عرفان اسلامی را در آثار شاعران فارسی یهودی نشان دهد.

نقد دعاوی دینی صهیونیسم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  محدثه محمودی نسب   منصور معتمدی

صهیونیسم از ریشه صهیون، ابتدا به صورت صهیونیسم دینی پدید آمد که سابقه بس طولانی در تاریخ یهودیت داشت و پیروانش در انتظار ظهور مسیحا برای رفتن به سرزمین موعود بودند، امّا با تئودور هرتزل در قرن 19م. صهیونیسم تبدیل به یک جریان سیاسی شد که خاستگاه اصلی آن در اروپا بود. این صهیونیسم سیاسی با بیان ادعاهای دینی و با استفاده از تلمود و تورات که از متون معیار یهودیت می-باشند، سعی در باز پس گیری ارض مقدسشان دارند. در این پژوهش با استنناد به منابع متعدد و ذکر تاریخ و عقاید صهیونیسم سیاسی نشان داده شده است که اگرچه صهیونیسم با ادعاهای دینی متعدد، مدعی است از یهودیت اصیل نشأت گرفته است و ادعاهای تورات و تلمود را تحقق می بخشد، امّا این جنبش از یهودیت معیار فاصله گرفته و به تفسیر خود از متون دینی یهودیت پرداخته است و از همه مهمتر اینکه شواهد تاریخی نشان می دهد صهیونیست ها بر خلاف ادعاهایشان از نژاد و ریشه یهودیت اصیل نیستند.

ترجمه و تحقیق کتاب مسیحیان در ایران‏‏‏‏، نوشته رابین ای. واترفیلد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1393
  طالب اکبرپور   منصور معتمدی

کتاب حاضر درباره ی سرگذشت مسیحیت و مسیحیان ایران از پیش از اسلام تا قرن بیستم سخن به میان می آورد. نویسنده بیان می کند که چگونه مسیحیت در این کشور مانند بسیاری از جاهای دیگر دستخوش تغییر و تحولاتی گردید. این تغییرات که گاه به نفع مسیحیان و گاه به ضررشان رقم می خورد بیشتر با سیاست و حکام این کشور در ارتباط بوده است. عواملی چون دین زرتشتی و بعداً اسلام بر مسیحیت و تبلیغ این دین تأثیر گذاشتند و باعث زوال این دین و به تبع آن کاهش شمار مسیحیان و مبلغان مسیحی و سیاست مسامحه ی برخی حکام باعث گسترش این دین در قلمرو این سرزمین باستانی گردیدند. البته تحولات خارج از ایران نیز به ویژه تشکیل شوراها و تصمیمات کلیسای غرب بر این جریان تأثیرگذار بوده است و با مطالعه ی مختصری می توان به آن پی برد.

کشف و شهود در دین زردشتی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1393
  زهرا براهیمی   مهدی حسن زاده

کشف و شهود در لغت به معنی رفع حجاب و در یک معنای عام به معنی دسترسی یافتن به اسرار غیبی و الهامات الهی است که در بیداری، خواب و بین خواب و بیداری رخ می¬دهد. انسان از طریق آن با عوالم دیگر ارتباط برقرار می¬کند و کیفیت بهشت و دوزخ و احوال گذشته و آینده بر او مکشوف می¬شود. برخی از متون زردشتی نیز متضمن کشف و شهود است. در این پژوهش، پس از معرفی و بررسی متون مکاشفه¬ای و دیگر متون زردشتی¬ای که بخش¬هایی را به کشف و شهود اختصاص داده¬اند، و نیز، در پی تحلیل کشف و شهودهای این متون نشان داده شده است که این مکاشفات به عروج، و پیشگویی پیرامون حوادث جهان مخصوصاً پایان آن اختصاص دارند و منشأ اکثر آن¬ها به اوستا (کتاب مقدس و دینی زردشتیان) برمی-گردد. همچنین، با معرفی و بررسی چهار معراج¬نام? مهم از ادیان ابراهیمی و دو متن یهودی- مسیحی مربوط به پیشگویی-های آخرالزمانی، میزان مشابهت¬ها و تأثیرپذیری احتمالی این معراج¬نامه¬ها از ارداویراف¬نامه (معراج¬نام? مهم زردشتی) و دو متن متضمن پیشگویی آخرالزمانی از زند بهمن یسن (نمون? کامل مکاشفه¬های آخرالزمانی زردشتی) بیان شده است.

ترجمه و تحقیق سه فصل نخست کتاب مسیحیت در میان اعراب پیش از اسلام، نوشته جان اسپنسر تریمینگهام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1393
  سمانه طلوع برکاتی   منصور معتمدی

جان اسپنسر تریمینگهام (17 نوامبر 1904ـ 6 مارس 1987) پژوهشگر بزرگی است که نامش با مطالعات «اسلام در آفریقا» گره خورده است و در واقع برجسته ترین محقّق در این زمینه در قرن بیستم محسوب میشود. یکی از مهمترین آثار او کتاب مسیحیت در میان اعراب پیش از اسلام است که در آن به تاریخ اعراب شمالی در طول شش سد? نخست میلادی میپردازد، و نفوذ مسیحیت در میان اعراب و تأثیر اعراب بر این دین را از نظر فرهنگی و تاریخی رصد میکند. گستر? جغرافیایی که در این پژوهش در نظر گرفته شده، تمام مناطقی است که اعراب در قرنهای اول تا ششم میلادی در آن ساکن بودند. این کتاب شامل هشت فصل است و سه فصل نخست آن موضوع این رساله میباشد. فصل اول نمایی کلی از پیشینه تاریخی اعراب قبل از میلاد مسیح به دست میدهد. در فصل دوم از ارتباط میان عیسی و پولس رسول با اعراب، گسترش مسیحیت در سوریه و برداشت منطقه غربی سوریه از این دین سخن به میان آمده است. در فصل سوم به سیاستهای امپراتوری روم و پادشاهی ایران در قبال قبایل بدوی، جنبش رهبانیت، و قبایل مسیحی در قلمرو امپراتوری روم پرداخته میشود.

وضعیت جامعه زردشتی در ایران عصر اسلامی (از آغاز اسلام تا پایان عصر اول عباسی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1393
  لیلی صفارپور   عبدالله همتی

زرتشتیان یا مجوسان با توجه به آیات و احادیث اسلامی همانند یهودیان، مسیحیان و صابئیان جزء اهل ذمه به شمار میآمدند. با ورود دین اسلام به ایران، به ویژه در دو قرن اول، برای زرتشتیان در جامعه ی اسلامی، مقررات خاصی وضع شد که متناسب با شرایط و اوضاع حاکم بر جامعه، در طی زمان همواره متغیر بود و طبقِ خواست حاکمان، متحول و دگرگون می شد، به طوری¬که گاه با عقاید و باورهای زرتشتیان مدارا می شد و گاهی جنبه ی تعصب و سخت گیری به خود می گرفت. در دوره ی نخست عباسی، به دلیل حضور گسترده ی موالی و ایرانیان در تشکیلات حکومتی و اداری عباسیان، زرتشتیان به آزادی نسبی رسیدند. با این حال، تقریباً از اواسط قرن دوم هجری به بعد، به سبب بی-توجهی به آتشکده ها، آن¬ها رو به ویرانی نهادند و به تدریج به جای آنها مساجد ساخته شد. زرتشتیان ایران در همان سده¬های نخست اسلامی، فعالیت های گسترده ای در زمینه های فرهنگی، اقتصادی و ادبی انجام دادند و اگرچه این تلاش ها در ابتدا با هدف ضدیت با حاکمیت، تحقیر و تفاخرجویی اعراب بود ولی با گذشت زمان در جهت احیای فرهنگ و مفاخر ایران ِباستان صورت می گرفت و همین تلاش ها از عللِ شکوفایی تمدن اسلامی در دوره های بعد بود. در این پایان نامه، جامعه ی زرتشتیان در این قرون از جنبه هایی مانند برخوردهای اعراب با زرتشتیان، واکنش طبقات جامعه ی زرتشتی در برابر اسلام، توافق آنان با مسلمانان درچارچوب تنظیم عهدنامه ها، نهضت ها و شورش هایِ زرتشتیان و نومسلمانان زرتشتی در قالب های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی با پیش زمینه های این حرکت ها و میزان دستیابی آنان به اهدافشان بررسی شده است.

زمان و تاریخ در یهودیت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1391
  حوا مبشری   منصور معتمدی

در این رساله ابعاد مختلف زمان که در دیانت یهود از اهمیت فراوانی برخوردار است مورد کاوش قرار گرفته است: واحدهای زمانی در یهود؛ نگرش خطی یهود نسبت به زمان؛ تجلی خدا در تاریخ؛ آخرالزمان؛ تقویم؛ اعیاد و ایام مقدس مربوط به هر یک از زمان ها. در این تحقیق، نگرش نوین این دین به زمان و تاریخ در قیاس با ادیان ابتدایی و قدیم، اهمیت این مهم در زندگی دنیوی و سرنوشت آن و نیز مسئله تأثیر و تأثرات این فرهنگ از دیگر ملل (در این زمینه) مورد بررسی قرار گرفته است. زمان در یهود در قیاس با دیگر ملل، صورت و مفهومی خطی دارد که دو نقطه ی آغاز و پایان (خلقت و معاد) دارد. خدای خالق آغاز و پایان، جریان ما بین این دو نقطه را تعیین می کند. مسیر تاریخ مشیَّتی یهود با دستورات چندی از جانب خداوند مشخص می شود. اهمیت مسئله ی زمان در عهد عتیق در نخستین سفر آن نمودار است که به تشریح و تقسیم بندی آن می پردازد. بعد از تقسیم بندی زمان، خداوند اعیاد و روزهای مقدس خویش را در آن چارچوب قرار می دهد و بر آن اصرار دارد که در موعد معین مقرر شود. در کنار تقسیم بندی زمان در عهد عتیق، یهودیان بر مبنای آن، واحدهای جزئی تری را ابداع نمودند که کاربرد و اهمیت زیادی برای اهداف دینی دارد. مسئله ی برگزاری اعیاد و روزهای مقدس در زمان مشخص، تنظیم تقویم را توجیه می کند. این تنظیم تا دستیابی آنها به اصولی ثابت، دامنه گسترده ای طی زمان داشته است. بررسی اعیاد و روزهای مقدس یهودیان خود نشان گر اهمیت زمان و همچنین نمودار تجلی و کارکرد خدا در تاریخ یهود است.

بررسی تقابل الهیات مسیحی با آیین گنوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1393
  سمیرا اصغری   منصور معتمدی

در این پایان نامه تقابل مسیحیت رسمی با آیین گنوسی در سده های نخست میلادی بررسی شده است. با اینکه در صدر مسیحیت دیدگاه منسجمی دربار? اصول اعتقادی وجود نداشت، اما به مرور، قرائت رسمی از باورهای الهیاتی به وجود آمد. ما در این نوشتار به موضوعاتی پرداخته ایم که بین قرائت رسمی مسیحیت و نهضت گنوسی به تقابل و اختلاف نظرات فراوانی دامن زده شد. مسیحیان و گنوسیان هر کدام آراء خاصی دربار? مباحثی چون خداشناسی، مسیح شناسی، نجات شناسی و جهان شناسی ارائه دادند. اما درنهایت کلیسا با گنوسیان و نظرات گنوسی به مخالفت برخاست و آباء کلیسا آنان را محکوم و طرد کردند و بینش گنوسی در ساختار مسیحیت رسمی قرار نگرفت. با این حال، آیین گنوسی تلفیقی از فرهنگ های یونان باستان، ایران باستان و مصر باستان را وارد مسیحیت ساخت. همچنین عناصر متعدد گنوسی در میان بزرگان کلیسا و از جمله در عهد جدید ماندگار شدند. به عبارتی دیگر با وجود مخالفت کلیسا، گنوسیان تأثیر قابل توجهی بر ساختار مسیحیت گذاشتند.

انعکاس اندیشه های ایرن باستان بر جنبش های دینی ایرانی در دو قرن اول هجری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1393
  مژگان مصطفایی   مهدی حسن زاده

جستار حاضر بر آن است تا ضمن توضیح مختصر جنبش های دینی اولیه در ایران بعد از اسلام، به بیان آن بخش از اندیشه های موجود در این نهضت ها بپردازد که می توان آنها را انعکاسی از افکار ایرانیان باستان محسوب داشت.

بررسی مفهوم روح در عهدعتیق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1392
  انسیه نجات زاده عیدگاهی   منصور معتمدی

در عهدعتیق از سه نوع روح سخن به میان می آید (روح انسان، روح خدا و روح شریر) که هدف و تمرکز اصلی این پژوهش بر مفهوم «روح انسان» است. در تحقیق حاضر، نه تنها مفهوم روح انسان، بلکه کلیه ی مفاهیم مرتبط با آن نظیر جان، نَفس، شبح، روح خدا، حیات پس از مرگ، رستاخیز، جاودانگی و ... نیز مورد بررسی قرار می گیرد. به طور کلی، مهمترین واژگان عبری برای این مفهوم (رواَح، نشاماه و نفش) اساساً به نیرو یا چیزی ماوراءالطبیعی اشاره نمی کنند و روح در بخش عظیمی از عهدعتیق کاملاً با حیاتِ شکل گرفته در موجود زنده مترادف است. اما با نگاهِ تفکیکی به سه بخش عهدعتیق (تورا، انبیاء و مکتوبات)، سیر تحولی- تکاملی در مفهوم روح و دیگر مفاهیم وابسته مشاهده می گردد. در واقع، نه تنها مفهوم «روح» سیر تحولی را از مفهومی جان مانند و مادی (بخش های اولیه ی عهدعتیق) به مفهومی مستقل و ماورایی (بخش های متأخر مخصوصاً کتب مزامیر، ایوب، جامعه، امثال، اشعیا و حزقیال) پیموده است، بلکه هر کدام از مفاهیم جان، نَفَس، دم خداوند و دیگر مفاهیم آخرت شناختی نیز به تنهایی در مفهوم خود چنین سیری را تجربه کرده اند. در نهایت، «روح انسان» (رواَح و نشاماه) وجودی تقریباً مستقل توصیف می شود که مختص به انسان است، از خدا می آید، واسطه ی او و خداست، با مرگ جاوید می ماند و به خدا نیز باز می گردد. در بخش دومِ این پژوهش، سیر تحولی- تکاملی این مفاهیم در بخش های جداگانه ی عهدعتیق به طور مبسوطی مورد بحث قرار می گیرد. عموماً محققان، تناقض و عدم یکنواختی این مفاهیم را در عهدعتیق- با توجه به تاریخ قوم یهود و تاریخچه ی تکوین عهدعتیق- ناشی از تحول و تکاملِ مفهومی عهدعتیق می دانند که حاصل رویدادهای تاریخی و فرهنگی هم زمان و تأثیر از آنهاست. از آنجا که این عقاید اغلب بعد از تبعید و در قرن سوم ق.م نمود بارز یافته اند، علتِ ظهور مفهوم روح و دیگر مفاهیم آخرت شناختی را در رویدادهای تاریخی همچون اسارت بابلی، غلبه ی ایران، حمله ی اسکندر و یونانی مآبی، قیام مکابی ها و تأثیر از ادیان و تمدن هایی مانند آشور، کنعان، بابل، مصر، ایران و یونان باید جستجو کرد.

بررسی احوال، آراء و آثار راجر بیکن به همراه ترجمه و شرح کتاب آیینه کیمیا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1394
  جهان آرا شجاع نیا   منصور معتمدی

کتاب آیینه کیمیا به سال 1597 در کشور انگلستان منتشر شده است و نام راجر بیکن (حدود: 1292-1214) دانشمند قرون وسطایی اهل انگلستان را بر خود دارد. بیکن راست کیشی متعلق به طریقه فرانسیسکن بود که به دلیل همراهی نکردن با عقاید طریقه خصوصاً مخالفت آنان با بسط و گسترش علومی نظیر تنجیم و کیمیاگری?سال هایی طولانی را تحت نظر و در حبس گذراند. نزد بیکن کیمیاگری بسیار با طبابت آمیخته بود. او علاوه بر جستجو برای اکسیر جوانی و استفاده از فنون کیمیاگری به منظور خالص سازی داروها، به ساخت طلا به عنوان وسیله ای برای دست یابی به تمکن و قدرت در جهان مسیحیت چشم داشت. بیکن کیمیاگری را به دو بخش متمایز تقسیم کرد: 1- بخش نظری که وصف چگونگی تهیه مواد از عنصرهایی مانند فلزها، تهیه مواد معدنی و نمک ها است؛ 2- بخش عملی که شامل تهیه موادی مانند طلا از روش کیمیاگری و با کیفیت بهتر از آنچه که در طبیعت موجود است می باشد. مشخص است که کیمیاگری باطنی در طبقه بندی او از علم کیمیا جایگاهی ندارد. کتاب آیینه کیمیا حاوی پنج رساله است: 1- آیینه کیمیا، منسوب به راجر بیکن 2- لوح زمردین هرمس مثلث التعظیم در باب کیمیا 3- تفسیری مختصر از حکیم هورتولانوس، اندر باب لوح زمردین هرمس درباره کیمیا 4- اسرار کیمیا، تألیف خالد بن یزید 5- بحثی جالب توجه درباره قدرت و تأثیر تحسین برانگیز صنعت و طبیعت، به قلم راجر بیکن

حلقه های اصلی تصویری و حلقه های اصلی تصویری تعمیم یافته
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم ریاضی 1387
  حسین موسایی   عبدعلی کوچک پور

فرض کنیم r یک حلقه باشد به طوری که هر ایدآل راست اصلی این حلقه یک ایدآل تصویری باشد ،در این صورت rرا یک حلقه اصلی تصویری راست می نامیم . در این پایان نامه می خواهیم چنین حلقه هایی را که خود توسیعی از حلقه های بیر و حلقه های منظم است بررسی و تعمیم آنها را مورد مطالعه قرار دهیم .

زیرحلقه های ماکسیمال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز 1388
  البرز آذرنگ   امید علی شهنی کرم زاده

در این پایان نامه هیات هایی را که دارای زیرحلقه ماکسیمال هستند را رده بندی می کنیم. به عنوان نتیجه خواهیم دید که هر میدان ناشمارا یا میدان هایی با مشخصه صفر همواره دارای زیرحلقه ماکسیمال هستند. همچنین به بررسی وجود زیرحلقه های ماکسیمال در حلقه های تعویض پذیر به ویژه حلقه های نویتری و آرتینی می ئردازیم. خواهیم دید که حلقه های آرتینی مانن میدانها هستند. یعنی هر حلقه آرتینی با مشخصه صفر یا با ناشمارا عضو دارای زیرحلقه ماکسیمال است. در انتها نشان می دهیم که چه موقع حاصلضرب دو حلقه دارای زیرحلقه ماکسیمال است، در واقع نشان می دهیم که حاصلضرب دو حلقه دارای زیرحلقه ماکسیمال است اگر و تنها اگر یا یکی از مولفه ها دارای زیرحلقه ماکسیمال باشد و یا آن دو حلقه دارای خارج قسمت های یکریخت باشند. همچنین نشان می دهیم که هر حلقه که شبه دوطرفه نباشد دارای زیرحلقه ماکسیمال است. در واقع نشان می دهیم که ایدال ساز ایدالهای یکطرفه ماکسیمال که دو طرفه نباشند زیرحلقه های ماکسیمال حلقه هستند.

حلقه های با خاصیت (a) و توسیع آن ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم ریاضی 1387
  محمد عیسی وند محمدی   منصور معتمدی

حلقه ی تعویض پذیر (a) دارای خاصیت (a) است اگر هر ایدال متناهی تولیدشده ی r که تمام عضوهایش مقسوم علیه صفر هستند، دارای پوچ ساز ناصفر باشند. دراین مقاله خاصیت (a) را به حلقه های تعویض ناپذیر توسیع می دهیم و چنین حلقه هایی را بررسی می کنیم. علاوه بر این توسیع هایی از حلقه های دارای خاصیت (a) شامل حلقه های ماتریسی و حلقه سزی های توانی و حلقه ی کسرهای کلاسیک را بررسی می کنیم. در نهایت نیز مشخص می کنیم چه موقع فضای ایدال های اول مینیمال حلقه های دارای خاصیت (a)، فشرده است.

ساخت و شرایط توپولوژیکی حلقه های ni
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز 1388
  حسین صداقت   منصور معتمدی

چکیده: r را یک حلقه ی ni می نامند، هرگاه n^* (r)=n(r). در این نگارش، یک راه ساده برای ساخت یک حلقه ی niبیان می شود که یک حلقه ی 2-primal نیست .در این نگارش ساختار حلقه های ni نسبت به ایدال های به طور قوی اول بررسی می شود و ثابت می شود که ایدال به طور قوی اول را می توان با ایدال به طور قوی مینیمال جا به جا کرد. r را یک حلقه ی pm ( به طور ضعیفpm ) نامیده می شود، هرگاه هر ایدال اول (به طور قوی اول) حلقه ی r، فقط در یک ایدال ماکسیمال حلقه یr قرار داشته باشد. در ادامه به شرایط توپولوژیکی حلقه های ni پرداخته می شود. برایr که یک حلقه ی ni است، ثابت می شود که حلقه ی r به طور ضعیف pm است، اگر و تنها اگر max(r) یک توکشیده ی sspec(r) باشد، اگر و تنها اگر sspec(r) یک فضای نرمال باشد که sspec(r) فضایی است که توسط ایدال های به طور قوی تولید شده است و max(r) یک زیرفضای sspec(r) می باشد که توسط تمام ایدال های ماکسیمال حلقه ی r تولید شده است. هم چنین با فرض ni بودن حلقه یr ثابت می شود کهr ، به طور ضعیف pm است اگر و تنها اگر r یک حلقه ی متقارن و pm باشد و در ادامه توسیع هایی از حلقه های ni بیان می شود.

تجزیه ماتریسهای مربع روی یک هیات (مختلط) به ماتریسهای متقارن (هرمیتی) با پوچی های معین و تعمیم آنها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم 1378
  محمدحسن حسین زاده   منصور معتمدی

هدف اصلی در این مقاله تجریه ماتریسهای مربع با پوچی n به حاصلضرب k 2 ماتریس متقارن با پوچی های از قبل تعیین شده و همچنین تجزیه این ماتریسها به دو ماتریس هرمیتی با پوچی های معین می باشد. برای این منظور در ابتدا به بررسی چند قضیه اساسی در جبر خطی از جمله قضیه تجزیه اولیه (گراسمان) و قضیه تجزیه دوری و ارائه اثباتهای بسیار شیوا و روان برای آنها پرداخته ایم، سپس فرم گویا و فرم ژودرن ماتریسها را از این قضایا نتیجه گرفته و سپس در طرح و اثبات قضایای اصلی این تز به شیوه ای مطلوبی از آنها استفاده کرده ایم.