نام پژوهشگر: محمد رضا بمانیان

بررسی و تبیین الگوی جانمایی سایتهای مدیریت بحران، نمونه موردی شهر تهران منطقه 3
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1388
  مهدی بهرام پور   محمد رضا بمانیان

رشد سریع و لجام گسیخته شهرنشینی منجر به در هم ریزی نظام توزیع خدمات و نارسایی سیستم خدماتی است که امروز در شبکه شهری ایران قابل درک است. از سوی دیگر، در کشور ایران به علت قرارگیری انبوهی از شهرهای بزرگ و کوچک آن بر روی کمربند جهانی زلزله با خطر بالای زلزله و تبعات آن مواجه است. بدین ترتیب اهمیت موضوع مدیریت بحران به خوبی قابل درک است. در چرخه مدیریت بحران فاز واکنش ، مرحله ای حیاتی و اساسی در مواجهه با بحران تلقی می گردد. چه موفقیت در این فاز بتواند تا حدودی از اثرات ناشی از کم اهمیت در نظر گرفتن فازهای دیگر را پوشش دهد. از سوی دیگر باید در نظر داشت که در خدمات رسانی شهری تنها افزایش تعداد مراکز خدمات رسان دلیل بر خدمات رسانی بهتر نمی باشد. بلکه آنچه در این زمینه بیشتر حائز اهمیت می باشد توزیع بهینه این مراکز است که بتواند در زمان لازم به ارائه خدمات مورد نیاز بپردازند. از جمله مراکز مهم و حساس در حوزه مدیریت بحران که در فاز واکنش ، اهمیت حیاتی آن روشن می گردد، پایگاه های مدیریت بحران می باشند. بدیهی است در مکان یابی هر توع کاربری شهری در نظر گرفتن شرایط آن کاربری کمک شایانی در موفقیت و خدمات رسانی بهینه آن کاربری خواهد داشت. در نظر گرفتن الزامات خاص این پایگاه ها نیز در مکان یابی آنها می تواند ضامن کارایی آنها در زمان های مورد نیاز باشد. لذا در این تحقیق، با شناخت پایگاه های مدیریت بحران و کارکردهای آنها به درک الزامات ضروری در مکان یابی این پایگاه ها خواهیم پرداخت. به این منظور معیارهایی برای مکان یابی این پایگاه ها تدوین شده اند و در بخش تحلیل جهت ارزش گذاری و اولویت بندی معیارها ، از نظرات کارشناسان استفاده گردیده است و با مطابقت نظرات مذکور با مبانی نظری روش ahp به محاسبه وزن معیارها با استفاده از نرم افزار expert choice پرداخته شد. سپس با استفاده از تحلیل گر مکانی سیستم اطلاعات جغرافیایی و تعریف معیارهای مورد نظر به صورت لایه های اطلاعاتی، اطلاعات حاصل ترکیب و تحلیل شده و در نهایت ارزش نهایی هر بلوک با توجه به میانگین ارزش پیکسلهای هر بلوک محاسبه و در نهایت بلوک مناسب برای استقرار این پایگاه ها ارائه شده است.در نهایت ملاحظه گردید در نظر گرفتن الزامات کالبدی در مکان یابی این پایگاه ها ، تأثیرات متفاوت آنها و حریم های هریک از آنها می تواند تا حد زیادی در تسریع روند خدمات رسانی این پایگاه ها موثر باشد. فرآیند طی شده در این تحقیق می تواند در مناطق و شهرهای دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد که لازمه این کار شناخت دقیق منطقه مورد نظر و کالیبره کردن معیارهای مکان یابی با منطقه مورد نظر می باشد.

طراحی الگوی مدیریت بهینه توسعه اراضی در پهنه های شهری با استفاده از برنامه اصلاح مجدد اراضی (lr) نمونه موردی: باغ محله شهر گناباد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1388
  احسان لگزیان   مجتبی رفیعیان

توجه به مدیریت توسعه ی زمین در تدوین اسناد توسعه شهری، موضوعی بسیار مهم و شایان توجه است. عدم توجه به این ضرورت، همگام با جریان توسعه کالبدی پیش بینی شده برای پهنه های شهری، سبب می گردد تا هدف اصلی طرح توسعه، که ارتقا کیفیت سکونت در پهنه های شهری است، محقق نگردد. در این مطالعه، هدف، معرفی الگویی کاربردی در زمینه مدیریت توسعه ی زمین، به منظور هدایت و مدیریت جریان توسعه شهری است. بدین منظور، برنامه ی اصلاح مجدد زمین ((lr به عنوان روش منتخب مدیریت توسعه ی زمین در پهنه های شهری، معرفی می گردد. اصلاح مجدد زمین یک ابزار توسعه برای هدایت نظام مند جریان توسعه شهری است. هدف این فرآیند توسعه اراضی روستایی و یا اراضی برنامه ریزی نشده شهری که به طور معمول خارج از جریان رسمی تفکیک و تقسیم شده اند، و توزیع مجدد آنها در تناسب با نیازهای شهر و مطابق با برنامه های توسعه شهری است. این ابزار مزیت های فراوانی در حل مشکلات استفاده از زمین در پهنه های شهری دارد. در این مطالعه، زمینه های مختلف کاربرد آن با توجه به تجارب گسترده جهانی در دهه های اخیر بیان گردیده و الگوی پیشنهادی متناسب با شرایط ایران ارائه می گردد. در ادامه الگوی پیشنهادی برای شهر گناباد به عنوان نمونه موردی، مورد آزمون قرار می گیرد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که با بکارگیری برنامه ی اصلاح مجدد اراضی، به عنوان یک ابزار اقتصادی و طراحی، می توان اقدام به برنامه ریزی و طراحی مجدد اراضی توسعه نیافته مطابق با نیازهای شهری، شامل اصلاح چیدمان قطعات، اصلاح شبکه معابر، تأمین خدمات و زیر ساخت های تأسیساتی نمود و بدین ترتیب زمینه تحقق طرح های توسعه شهری در این پهنه ها را فراهم کرد. همچنین از طریق ایجاد جاذبه های لازم برای گروه های موثر بر جریان اجرای طرح، زمینه جلب مشارکت تمامی گروه های ذی نفع و ذی نفوذ را فراهم نمود.

ظرفیت سازی اجتماعات محلی با استفاده از رویکرد برنامه ریزی مشارکتی(سازمانهای غیردولتی)مورد مطالعه: ناحیه 7 شهرداری منطقه یک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1386
  فاطمه حیدری   مجتبی رفیعیان

رشد روزافزون زندگی شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرها سبب تغییرات شگرفی در ساختار شهرهای بزرگ گردیده و آن ها را با مشکلات فراوان دست به گریبان نموده است. شاید بتوان عمومی ترین مساله ایجاد شده در شهرهای بزرگ را گسست اجتماعی ناشی از فقدان الگوهای زندگی محله ای دانست که موجب بروز اثرات دیگری بر حیات شهروندی شده است. در جهت برخورد با این مساله و تقویت ظرفیت های محله ای راه حل های متفاوتی ارایه گردیده است، که یکی از آن ها نقش سازمان های غیردولتی در باز زنده سازی مفهوم محله و ظرفیت سازی اجتماعات محلی می باشد. سازمان های غیردولتی به عنوان پلی میان شهروندان و مدیران شهری می توانند بسیاری از مشکلات و معضلات محلات شهری حل نمایند.

طراحی موزه انرژی بر اساس تلفیق کالبد قدیم وجدید (محل: دارخوین خوزستان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1389
  محمد رضا لیلیان   محمد رضا بمانیان

بعد از شناخت اولیه نسبت به پیشینه تاریخی موضوع در سایت مورد نظر و تحلیل مسائل مطرح در زمینه مرمت و باززنده سازی، از جمله بررسی نظریات مطرح و نیز کنوانسیون های بین المللی - به عنوان مسئاله اصلی مورد پژوهش- از جنبه های مختلف، جمع بندی اطلاعات تحلیلی از طریق ترسیم نمودار و دیاگرام هایی نحوه برخورد با موضوع را مشخص خواهند نمود؛ سپس با بررسی طرح های مشابه در ایران و نیز تجارب بین المللی، یا به عبارت دیگر با بررسی نمونه های موردی (case study) مختلف در ارتباط با موضوع و بررسی نقاط ضعف و قوت مصادیق و بهینه کردن طرح و ساماندهی مطالعات موردی موجود در رابطه با موضوع، اطلاعات گردآوری خواهد شد و موارد مهم در طرح های انجام گرفته با موضوع باززنده سازی و نیز تلفیق کالبدی در قالب جداول تطبیقی ارائه خواهد شد. سپس بررسی نقاط ضعف و قوت سایت از نظر گردشگری، فرهنگی، اجتماعی و غیره در قالب جدول سوات (swot) که روش استاندارد تحلیل نکات قوت و ضعف می باشد، صورت پذیرفته است. سپس با استفاده از ایده های بدست آمده از بررسی موضوعات تلفیق کالبدی، نمونه های موردی و امکانات سایت، ایده کلی پژوهش در قالب نموداری ارائه شده و بر اساس آن به ارائه گزینه طراحی در قالب بنا و سایت پرداخته می شود و از این میان بر اساس نوع کاربری پیش نهادی جدید مجموعه (موزه) و مساله کارکردی آن (انرژی) به انتخاب گزینه برتر پرداخته خواهد شد و در پایان، در بخش نتایج نظری کلیاتی در مورد نتایج پژوهش مطرح شده است؛ در ادامه نتایج این پژوهش مورد بررسی قرارگرفته و مشکلات و موانع فرا روی مشخص شده است؛ سپس بعد از مشخص شدن نتایج نظری پژوهش، طرح مورد نظر، مورد واکاوی دقیق قرار گرفته و با ارائه مدارک و نقشه های طرح منتخب، زمینه را برای ساماندهی و ارتقاء کیفی آن محدوده مهیا می کند. 1-8. جنبه جدید بودن و نوآوری موضوع عدم وجود ادبیاتی واحد در اقدامات باززنده سازی بناهای تاریخی و خصوصاً بناهای میان افزا و تجربه های محدود در این زمینه در ایران و نیز دنیا، از جنبه های جدید بودن و نوآوری موضوع محسوب می شود. لازم به ذکر است که تاکنون پژوهش های صورت گرفته بیشتر به موضوعات شهری و باززنده سازی بافت های تاریخی و فرسوده پرداخته اند و جای خالی پژوهشی جامع و کامل در مورد تلفیق کالبدی قدیم و جدید احساس می شود. سایت پروژه در زمینی به ابعاد تقریبی 401×216 متر به مساحت حدود 9 هکتار در دهستان دارخوین در 30 کیلومتری واحد بهره برداری دارخوین در مسیر آبادان- اهواز واقع شده است. دهستان دارخوین از توابع شهرستان شادگان در جنوب غربی خوزستان می باشد. سایت مورد نظر متشکل از 10 ساختمان به همراه تجهیزات صنعتی مربوط شامل (بویلر ها، استخرهای خنک کننده، پمپها، و غیره) است؛ از این تعداد ساختمان حدود 6 عدد آنها به لحاظ ارزش ساختمانی مناسب بوده و در مجموعه موزه قرار می گیرند. به طور کلی ساختمان های مجموعه، قدمتی حدود 90 سال دارند که کلیه تجهیزات مربوط به سایت را نیز شامل می شوند. معماری ساختمان ها در زمره معماری مدرن بوده و جنبه کاربردی آن مد نظر بوده است و از نظر زیبایی شناسی، مهارت در اجرای تمیز آجر کاری و رعایت تناسبات به چشم می آید. از نظر جانمایی ساختمان ها بر اساس عملکرد های مورد نظر بصورت ردیفی تقریباً در قسمت مرکزی سایت جانمایی شده اند و تجهیزات و لوله های خروجی منشعب از ساختمان ها در فضای داخل و قسمت جنوبی سایت گسترش یافته اند و ارتباط ساختمان ها تنها از فضای بیرونی امکان پذیر بوده است.

امکان سنجی استفاده از تکنولوژی های هوشمند(rfid)در فرآیند کنترل ساخت و ساز های شهری تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1389
  پونه فامیلی   مجتبی رفیعیان

امروزه عدم رعایت قوانین و ضوابط شهری در کشورهای در حال توسعه به معضلی تبدیل شده است که کیفیت زندگی در شهرها را مورد تهدید قرار می دهد و باعث ایجاد بحران در محیط زیست شهری، زیبایی بصری شهری،مصرف انرژی و غیره می گردد. یکی از این مشکلات تخلف در ساخت و ساز های شهری می باشد،که باعث رخداد بسیاری از مشکلات از قبیل کیفیت پایین ساختمان (که نتیجه آن ناپایداری ساختمان خواهد بود)،بالا بردن حجم ترافیک شهری، از بین بردن زیبایی بصری شهر است. بهمین دلیل نظارت بر ساخت و ساز از وظایف بسیار مهم شهرداری ها محسوب می گردد، در تهران این وظیفه بر دوش شهربان و مهندسین ناظر ساختمان می باشد که زیر نظر شهرداری تهران فعالیت می کنند و گزارش نظارت های خود را به این نهاد منعکس می کنند. این روش نظارتی علاوه بر اینکه بعلت وجود خطاهای انسانی، به صورت صد در صد اطمینان بخش نیستند بلکه منجر به صرف هزینه زیاد می گردد، همچنین زمان مورد نیاز برای ارسال گزارش وقوع تخلف مدت خیلی زیادی طول می کشد که ساماندهی و مواجهه با تخلف را مشکل می کند به همین دلیل پرکاربردترین شیوه جهت مقابله با تخلف در تهران به اعمال جریمه نقدی توسط کمیسیون ماده 100 تبدیل شده است،که تنها روشی تنبیهی است و مانع بروزتخلفات نمی شود. در این تحقیق سعی شده است تا با معرفی یکی از تکنولوژی های هوشمند به نام rfid(شناساگر رادیویی)، به توصیف روشی جهت استفاده از این تکنولوژی برای نظارت بر فرایند ساخت وساز پرداخته شود، و شبیه سازی مدل به منظور کنترل دو نمونه از تخلفات ساختمانی (ارتفاع اضافی و کیفیت بتون ریزی) مورد مطالعه قرار گرفت، همچنین در نهایت به استفاده از روش مقایسه ای جهت مقایسه زمان اطلاع وقوع تخلف توسط روش موجود(سنتی) و روش جدید پرداخته شد که تفاوت چشمگیری بین دو روش در این خصوص به نظر نرسید ولی در مورد هزینه مصرف شده، تحلیل انجام شده وجود هزینه 8 برابری روش سنتی نسبت به مدرن را نشان داد.

طراحی باغ آب با تاکید بر نقش استعاری آب در فرهنگ ایران(منطقه 22 شهرداری تهران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر 1389
  سارا علی مردانلو   محمد رضا بمانیان

آب در فرهنگ ایران به عنوان اصلی ترین عنصر حیات بخش مطرح است؛ زیرا ایران به عنوان کشور کویری همواره مفهومی از خشکی و بی آبی را به دنبال داشته است و در جاییکه تضاد بین خشکی و آب جلوه گر می شود، نگرش مردم نسبت به آب متفاوت از مردم سایر فرهنگ ها می باشد. این نگرش متفاوت زاینده ریشه ها و مفاهیم نمادین است که همواره تبلوری کالبدی در معماری کویر داشته است، نظیر جوشگاههای باغ ایرانی که نمادی از سرچشمه ها می باشد و از این جوشش و حرکت آب در دل خاک است که زندگی و معماری ایران شکل می گیرد. استعاره ابزاری است که سبب ایجاد پوشیدگی و راز گونگی در بیان می گردد و از آنجایی که انسان موجودی اجتماعی و دارای فرهنگ است و یک ضرورت فرهنگی استعاره را پدید می آورد، جنبه های فرهنگی در استعاره جلوه می کنند. انسان شرقی همواره بر این باور بوده است که اشکال و صورت ها به معنایی ماورایی اشاره دارند و کلمات گنجایش معانی آنها را ندارند؛ به همین منظور واژه ها صورتی رمزگونه و استعاری پیدا می کنند. اصل فوق به مظاهر این فرهنگ از جمله باغ سازی راه یافته و به عناصری از آن، چون آب، کیفیتی راز گونه بخشیده است. این کیفیت که همانا جوهره و هدف این تحقیق است، از مفاهیم فرهنگی گذشته نشأت گرفته و سبب یاد آوری معانی واجد ارزش و دستیابی به هویت برای افراد و فرهنگ غنی ایران می گردد. پایان نامه حاضر به بازنگری مفاهیم نمادین آب در فرهنگ باغسازی ایران پرداخته و به همراه تحلیل هایی که از کارکرد استعاری آن به عمل می آید، با ارائه طراحی واجد عناصر معنایی، موازی با نیازهای انسان امروز و همنوا با جریان جهانی شدن انسان گام برداشته است. بدین منظور با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی مفهوم استعاره از دیدگاه فرهنگی ایران پرداخته شده و نقش آب در فرهنگ ایران قبل و پس از اسلام مورد بررسی قرار گرفته و کارکرد های استعاری آب در فرهنگ ایران به تشریح بیان شده است. سپس با بررسی نمونه های جهان شرق و طرح رویکردهای استعاری آب در آنها، وجوه اشتراک و افتراق آن، با باغ های ایران مورد سنجش قرار گرفته شده است. در نهایت طراحی باغ آب با بررسی کالبدی سایت و موازی با بنیادهای نظری بر آمده از کارکردهای استعاری آب در باغ ایرانی، بر پایه استعاره هایی چون سکون، گذر و وحدت که برگرفته از سنت و فرهنگ باغسازی ایرانی است، با صورت های گونه گونی از آب شکل می گیرد.

مطالعه و طراحی مجموعه تفریحی گردشگری با تأکید بر رویکرد توسعه پایدار(مورد مطالعه:تالاب بوجاق کیاشهر)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر 1386
  شهاب علیدوست لسکوکلایه   مجتبی انصاری

تالاب ها یکی از پیچیده ترین اکوسیستم های طبیعی موجود در جهان می باشند.با توجه به اهمیت این موضوع وبا هدف حفظ و تداوم بقا این اکوسیستم طبیعی,و توجه به تأثیری که بر محیط اطراف ,اعم از تقلیل بار نیتروژن آب و رسوب گیری وغیره, بستر این پروژه در کنار یکی از تالاب های زیبای شمالی کشور شکل گرفته است. در این پروژه با بررسی زیست محیطی تالاب و توجه به پتانسیل های موجود در آن,سعی گردیده به منظورتوسعه این منطقه و حفظ چشم انداز ها و ارزش های طبیعی آن,با طراحی یک مجموعه طبیعت گردی و تفریحی,گامی در جهت توسعه پایدار برداشته شود. برای نیل به این مقصوددر ابتدا بابررسی تالاب به عنوان یک حوزه آبخیز پر اهمیت,مزایای مدیریت کلان صحیح این حوزه را بر شمرده و در ادامه با اشاره به اینکه توریسم و گردشگری پ.....

کاهش خطرپذیری شهر در مقابل زلزله از طریق برنامه ریزی کاربری زمین نمونه موردی: ناحیه 5 منطقه 3 شهر تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1390
  محمد مهدی خالصی   محمد رضا بمانیان

برنامه ریزی و مدیریت کاربری زمین بعنوان یکی از مهم ترین ابزارها و در عین حال اهداف برنامه ریزی شهری ‏جایگاهی حیاتی در تحقق مخاطره نگری در فرایند توسعه شهری داشته و مطالعه و تجربه برای بهبود روش ها و ‏فرایندهای تحقق آن، مساله مهم و اولویت مندی برای کاهش خطرپذیری جوامع شهری است. پژوهش حاضر با این ‏رویکرد و استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با هدف بازشناسی معیارها و روش های ارزیابی و کاهش خطرپذیری ‏شهرها در برابر زلزله از طریق راهکارهای مطرح در حیطه ی برنامه ریزی کاربری زمین، با مطالعه موردی ناحیه 5 از ‏منطقه 3 شهر تهران، که زلزله شناسان احتمال وقوع زلزله ای شدید را در آینده نزدیک در آن می دهند، به بررسی و ‏تحلیل این امر پرداخته و با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی عوامل موثر در خطرپذیری از زلزله در قالب رابطه ی ‏خطرپذیری ( آسیب پذیری × مخاطره × در معرض قرار داشتن) به ارزیابی و تولید نقشه های خطرپذیری و بر اساس ‏آن به ارائه ی راهکارهای کاهش خطرپذیری در برابر زلزله در قالب راهبردها، سیاست ها و اقدامات برنامه ریزی ‏کاربری زمین در محدوده مورد مطالعه می پردازد. نتایج این پژوهش نشان دهنده سودمندی و کارایی استفاده از روش ‏های ارزیابی خطرپذیری بویژه روش های کمی و مقایسه ای در ارائه چارچوبی کمی و قابل درک برای سنجش میزان ‏خطرپذیری و بر اساس آن هدایت تصمیمات برنامه ریزی کاربری زمین و نشان دادن اولویت ها و کمبودهای تشدید ‏کننده در خطرپذیری شهرها از رویدادهای طبیعی بویژه زلزله می باشد.‏

طراحی پارک چیدمان با تاکید بر مبانی منظر مدرن (خان سفید-ضلع جنوبی فرهنگ سرای نیاوران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر 1389
  ماهان جاوید   محمد رضا بمانیان

بحث درباره هر موضوعی و تفکر درباره چگونگی ایجاد آن در صورتی مفید فایده و ضروری به نظر می رسد که حاصل آن به پر نمودن خلائی سوق پیدا نماید. این مسئله در رابطه با تمامی مباحث مربوط به معماری و معماری منظر نیز حاکم است. پروژه طراحی پارک چیدمان بر اساس مبانی معماری منظر مدرن این خصوصیت را در تمامی ابعاد خود داراست. از طرفی وجود فضایی در ارتباط با به نمایش گذاشتن آثار هنرمندان چیدمان و در ادامه ترکیب این فضا با یک فضای جمعی مانند یک پارک موضوعی است که کمبود آن در ایران و یا به عبارتی در بسیاری از کشورها کاملا به چشم می خورد. از طرف دیگر طراحی این فضا توسط معیارهای معماری منظر مدرن با توجه به نایاب بودن منابع مطالعاتی در رابطه با مبانی منظر مدرن و مطالعه، بازنگری و مطرح نمودن برخی از این اصول و استفاده از تفکرات مکتب های جدید وارد شده به معماری و معماری منظرخود می تواند از جهاتی دیگر پر کننده برخی کمبود ها در رابطه با طراحی معماری منظر در کشورمان باشد. در این مسیر سعی می گردد تمامی مسائل مربوط به طراحی این مجموعه با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی در پنج بخش:تعریف موضوع، شناخت مفاهیم واصول، بررسی نمونه های مشابه، شناخت بستر طرح و اصول طراحی مجموعه گنجانده شود و در نهایت با طراحی مناسب و منطقی مجموعه بتوان کلیت مناسبی از تحقیق و طراحی مناسب در برخورد با این موضوع را برای دوستداران معماری منظر مهیا ساخت.

مرکز رشد رسانه ها (با تأکید بر استفاده از انرژیهای نو در معماری)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1389
  سعید فرمهین فراهانی   محمد جواد مهدوی نژاد

چکیده این پژوهش در پی کشف ارتباط میان طراحی معماری و رسانه و با در نظر گرفتن معماری با تکیه بر استفاده از انرژیهای نو می باشد. ارتباطی که شاید در وهله نخست ضعیف و بی اساس بنماید لیکن از نگاهی عمیق و موشکافانه پنهان نمی ماند. تئوریسینهای حوزه نقد معماری بدین مقوله به تفصیل پرداخته اند. آنچه به زبان و بیان معماری در می آید و جامه وجود کالبدی بر تن می نماید بی شک اوج و قربی دگر خواهد یافت. سوالات مطروحه را می توان بدین گونه پرداخت که اصولاً تاثیر رسانه در لایه های هنری چگونه است؟ اساساً امروز با این مرزبندی نا مشخص علوم انسانی، طراحی معمار چگونه واکنش خویش را نسبت به این رسانه به نمایش می گذارد؟ در راستای فراهم کردن بسترهای فیزیکی و عملی مورد نیاز برای پژوهش و شکوفائی خلاقیت و پژوهش گران و جوانان در حوزه فرهنگ و علوم انسانی، فضاهای دیگری از جمله فضاهای آموزشی، تحقیقاتی شامل کتابخانه های دیجیتال، گالری های تکنولوژی، کارگاههای آموزشی و... در نظر گرفته شده است و برای پرورش استعدادهای نوجوانان با استفاده از دستاوردهای تکنولوژی بخشی نیز برای آنها در نظر گرفته شده است. در ضمن توجه به معماری با تکیه بر استفاده از انرژیهای نو و نیز توجه به هوشمندسازی و استفاده از فن آوری از جمله اهداف اصلی این پروژه می باشد.

تحلیل موانع ایجاد مدیریت یکپارچه شهری با تأکید بر نقش نهادهای حکومتی (کلانشهر تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1390
  سید علی حسین پور   محمد رضا بمانیان

نظام مدیریت شهری ایران به سبب تمرکز در ساختار سیاسی- مدیریتی کشور نسبت به سیستم های فرادست و نظام های ملی و منطقه ای دارای رابطه ای خطی - عمودی و یک سویه ای است که آن را به سوی مدیریتی منفعل سوق داده است. به دنبال آن عدم فقدان انسجام کافی در تعاملات سیستمی با سطوح فرودست و داخلی آن را تبدیل به مدیریتی نامنسجم نموده است و در نهایت از نظر ابعاد محیطی نیز مدیریت شهری ایران به دلیل عدم برخورداری از بسترهای مناسب سیاسی، اجتماعی، مالی، حقوقی و مشارکت ناکافی کنشگران اجتماعی در محیطی نامساعد درحال فعالیت است. در شهر تهران نیز با توجه به تعریفی که از کلانشهربه عنوان کل عملکردی همبسته ای شامل چندین قلمرو مستقل حکومتی و مدیریت شهری ارائه می گردد و به عقیده بسیاری از صاحب نظران حکومت و حکمروایی کلان شهری ( (metropolitan governanceبزرگ ترین چالش در اداره و حکمروایی شهر- منطقه ، تفرق سیاسی political fragmentation)) یا فقدان انطباق قلمرو عملکردی (منطقه کلان شهری) با قلمرو سازمانی (ساختار حکومت محلی یا مدیریت شهری) و تفرق عملکردی معرفی گردیده است. مطالعات ذیل در سه مرحله کلی پیش بینی شده است. مرحله اول با عنوان «شناخت و تحلیل» شامل بررسی نظریه ها و اصول مدیریت کلان شهری در جهان و شناخت ابعاد مختلف مدیریت منطقه کلان شهری تهران در وضعیت موجود است. در مرحله بعد براساس چارچوب های نظری و تحلیل وضعیت موجود، تدوین چشم انداز مطلوب و ممکن از مدیریت منطقه کلان شهری تهران صورت گرفته است. در تدوین این چشم انداز علاوه بر مطالعات اسنادی و موردی، دیدگاه کنشگران و عناصر موثر در مدیریت منطقه کلان شهری تهران نقش مهمی ایفا کرده است. در نهایت براساس چشم انداز تدوین شده و به منظور تحقق آن، راهبردهای گذار از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب مدیریت منطقه کلان شهری تهران ارائه شده است.

طراحی پارک در اقلیم سرد و کوهستانی بر پایه فرایند طراحی pakilda- نمونه موردی: تپه عباس آباد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1390
  سید محمد مهدی حسینی کیا   مجتبی انصاری

- فرایند طراحی pakilda فرایندی است که بر چند اصل استوار است. یکی از این اصول دانش در زمینه همه موارد تأثیر گذار بر طراحی و فرایند طراحی است. در فصل اول به صورت مختصر به تعریف و بازخوانی جنبه های از دانش و مفاهیم در باب طراحی و فرایند طراحی چون مبانی نظری طراحی- فرایند سنتی طراحی- نقشه های مسیر فرآیند طراحی- نمودارهای از فرایند طراحی - مسئله ها و راه حل ها- الگوی از مسئله های طراحی- مولد های مسئله طراحی- ماهیت و سودمندی مبانی نظری- محدودیت های بنیادین - محدودیت های عملی- محدودیت های شکلی- محدودیت های نمادین- نظریه اثباتی معماری و نظریه رویه ای می پردازیم. ماحصل این نتایج می تواند به درک عمیق تر ما از الگوها و جایگاه آن ها در فرآیند طراحی در فصل سوم بینجامد. - داشتن تصویر ذهنی از الگوهای طراحی ما را در استفاده هر چه بهتر وترکیب صحیح ترآنها با یکدیگر یاری می کند. در فصل دوم با توجه به قرار گیری محدوده مطالعاتی مورد نظر برای طراحی پارک ، در اقلیم سرد و کوهستانی حومه شهر؛ تعریفی از منظر کوهستانی، عوامل تأثیر گذار بر طراحی در منظر کوهستانی و یک سری اصول طراحی پارک در قالبی ساده و عمدتاً به همراه عکس ارائه خواهد شد . - با توجه به ادبیات نظری و دانش ارائه شده در فصل اول و اصول ارائه شده برای طراحی پارک در فصل دوم ؛ در ادامه در فصل سوم به معرفی الگو، انواع الگو و طراحی از طریق الگوها و مدل سازی الگوها برای استفاده از روش pakilda بر ای طراحی پارک در استفاده در فصول بعد در رأس کار قرار می گیرد. در این فصل نظریات آقای سالینگاروس در باب شبیه سازی الگوها با نظریه گراف ها توضیح داده خواهد شد. در انتهای این فصل مدلی ارائه خواهد شد که در آن با ترکیب الگوها و روش استدلال مبتنی بر مورد راهکاری را جهت استفاده از الگوها به صورت موردی و در قالب زبان الگوها ارائه می نماید. - در فصل چهارم با بهره گیری از الگو های مختلف و موفق طراحی منظر و و ترکیب آن ها با تعدادی از الگو های کریستوفر الکساندر در کتاب زبان الگو که در بسیاری از موارد می توانند بستری را برای کاربرد الگو های منظر در فضای شهری یا حومه شهری به وجود آورند، اقدام به جمع آوری الگو های به صورت سلسله مراتبی در چند لایه می کنیم. - فصل پنجم با عنوان "مکان یابی پناهگاه گردشگری بر اساس اصول و معیارهای منظر" با رویکردی نوین و ابتکاری بر آن است تا نقش و جایگاه معیارها و الگوها را در راستای انتخاب های مسئولانه ،این بار در مرحله انتخاب سایت طراحی از طریق ترکیب متدلوژی fgd وahp نشان دهد.داده ها و نتایج برآمده از فصل های سوم و چهارم ما را در نیل به این مقصود یاری می دهند. - فصل ششم ما شرح جامعی است از محدوده مورد مطالعاتی (حوزه تاریک دره ، دره عباس آباد و تپه حیدره) که شامل مطالعات پایه اکولوژیکی، اقلیم، بررسی ساختار اجتماعی و اقتصادی منطقه، تأسیسات زیر بنایی، ارزیابی منظر و بسیاری موارد دیگر که این شناخت ما را در تهیه زبان الگوی مناسبی برای طراحی سایت راهنمایی خواهد کرد. پژوهش حاضر از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش تحقیق مورد پژوهی با استفاده از راهکار های ترکیبی و ...در بستری از مطالعات میدانی ،کتابخانه ایست . ابزار تحقیق ما روش تحلیل سلسله مراتبی ahp و روش استدلال مبتنی بر مورد cbr است که با توجه به گستردگی محاسبات وبرای دقت در فرآیند طراحی از برنامه مطلب mat lab استفاده شده است. در تصویر کلی اهداف این پژوهش را می توان ارائه و تدوین اصول و معیار و الگوهای طراحی منظر در بافت کوهستانی با استفاده از فرآیند طراحی pakilda دانست ،از این رو ابتدا به شناخت علمی الگو های طراحی از منظر نظریه پردازان معاصر می پردازیم، سپس اصول و معیار های طراحی پارک را بررسی می کنیم، سپس از این بین دست به انتخاب می زنیم و الگو های مورد نظر برای مدل سازی و طراحی را بر اساس زبان الگوی کریستوفر الکساندر بر می گزینیم، الگوهای که به اعتقاد لا و سون غالباً از پژوهش عملیاتی یا روانشناسی رفتارگرا وام گرفته می شد.در فرایند شناخت نمونه موردی برای طراحی در جهت دست یابی به نقاط ضعف و قوت ، فرصت ها و تهدیدهای منطقه نخست به تحلیل و بررسی ویژگی های کالبدی، فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، اکولوژیکی و اقلیمی محدوده مورد مطالعه با توجه به اسناد مستدل از جمله عکس های هوایی ،نقشه ها و گزارشات موجود از منطقه مورد ارزیابی قرار گرفته است.

باغ ادیان (نگرشی بر عناصر معماری منظر در ادیان الهی)- اراضی عباس آباد تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1389
  اسما حجتی   محمد رضا بمانیان

هر یک از ادیان آسمانی در کنار آموزه های دینی و روانی با درون مایه های عمیق و نمادین خود تاثیر فراوانی بر مهارتها، شیوه زندگی و در نهایت معماری دوره های مختلف داشته اند. درحقیقت هدف این عالم این بوده که همه به خدا برسند. این حرکت تدریجی است و هرقدمی، مقدمه ی قدم بعدی، می باشد. هرراهی برای رسیدن به این نقطه بی مانع است. و نیز سلسله مراتب دارد. با تحلیل و بررسی مواردی از منظر طراحی شده ی فضاهای عبادی در جهان و با مراجعه به معماری پیشینیان و بررسی مفاهیم آیینی و نمادهای مذاهب؛ معماری مفهومی با پشتوانه معنایی خواهیم داشت. می توان فضایی طراحی کرد که درآن رویکردی متفاوت نسبت به دین های دیگر در فرد پدید آورد، فضایی که در آن پیروان ادیان مختلف از طریق آشنایی متقابل به فراگیری از یکدیگر ترغیب شوند تا در نتیجه چنین تعاملاتی روحیه تساهل ومدارای دینی و استقبال از دیدگاههای دینی(دیگری)گسترش یابد. اما این که چه اصولی به عنوان اصول طراحی فضاهای مذهبی در نظر گرفته شده است و چگونه میتوان از این اصول جهت طراحی باغ ادیان بهره گرفت سوال اصلی این پ‍ژوهش می باشد. درهمین راستایکی ازاهداف پایان نامه حاضر، دست یابی به اصول مشترک فضاسازی اماکن مذهبی و شاخص کردن آن در یک باغ عرفانی می باشد. برای رسیدن به این مهم از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بهره برده و این فرض که باغ در همه ادیان نمودی از بهشت می باشد درروند تحقیق تاثیر گذار بوده است. در طی بررسی های صورت گرفته این نتایج حاصل شد که برای ایجاد محیطی مذهبی با عنوان باغ ادیان، توجه به مواردی از جمله نمادهای عرفانی ادیان و عناصر طبیعی مقدس ودر نهایت چگونگی حضور آنها در بناهای مذهبی دارای اهمیت فراوانی خواهد بود. کلید واژه: هنر مقدس ؛ نمادهای مذهبی؛ باغ در ادیان؛ باغ بهشت

«طراحی ساختمانهای بلند با رویکرد مبتنی بر فرهنگ بومی (نمونه موردی: طراحی مجتمع مسکونی باغ گل- در محله ازگل تهران)»
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1390
  محمد مشایخی   محمد جواد مهدوی نژاد

بخشی از مشکلات و عدم تحقق پایداری در طرح ساخت مسکن بلندمرتبه به بازشناخت فرهنگ بومی و معیار‎های آن باز می‎گردد. توجه به معماری بومی در این پژوهش از دیدگاه هایی سرچشمه می گیرد که به پایداری اجتماعی بناها منجر می شود. همچنین پژوهش در میان رویکردهای پایداری‎اجتماعی به نگاه رفتار شناسانه می پردازد. بدین معنی که انسان را در رفتار‎هایش جستجو کرده و با شناخت رفتار‎های او، معیارهای آفریدن فضایی که با پایداری اجتماعی مطابقت داشته باشد پدید می آورد. از آنجایی که پژوهش به بومی سازی ساختمان‎های مسکونی بلند‎مرتبه شهری می پردازد، سوال پژوهش نخست این است که، آیا الگوهای موجود در این ساختمان‎ها پاسخگوی نیازهای امروزین ماست؟ و دوم اینکه، اصول و معیار های طراحی ساختمان های بلند با رویکرد مبتنی بر فرهنگ بومی چیست و چگونه می توان در طراحی ساختمان‎های بلند شهری مورد استفاده قرار گیرد؟ با بررسی های صورت گرفته معیارهای متنوعی در شکلگیری یک مجتمع مسکونی بلند مرتبه و پایدار با رویکرد رفتارشناسانه یافته شد که پژوهش به سه محور برجسته‎تر تمرکز یافت. این سه محور تحت عنوان «حریم»، «فضای باز»و «خود‎بسندگی» بررسی شدند که نتیجه بررسی ها به اجمال عبارتند از: حریم: حریم یا قلمرو به محدودیت سلسله مراتبی از دسترسی ارتباط افراد با یکدیگر گفته می شود و وظیفه اندام های معماری تنظیم این محدوده هاست تا حیطه قلمرو رفتاری به صورت شفاف آشکار شود. فضای باز: قلمرو خانواده ایرانی شامل یک فضای باز خصوصی است که در آن بخش مهمی از رفتارها و تعاملات خانواده شکل می‎گیرد. خود‎بسندگی: مجتمع مسکونی به جریانی از ارتباطات فعال نیازمند است که سطح دسترسی افراد با سلسله مراتب نزدیک شدن به فضای خصوصی خانه به تدریج محدود گردد. همچنین مجتمع مسکونی به مجموعه از فضاهای جانبی در سه گروه فرهنگی و مذهبی، خدماتی و تجاری، تفریحی و ورزشی نیازمند است. این پژوهش با استفاده از پارادایم آزادپژوهی و روش تحقیق تحلیلی- توصیفی در میان مجتمع‎های مسکونی سراسر جهان با توجه به فرهنگ بومی ایران انجام شده است. در طراحی مجتمع مسکونی باغ گل، بخشی از الگوهای شکلی و همچنین ارتباطی معمول در ساختمان های بلند مرتبه تغییر کرد و به نحوی ارتقاء یافت که با خواسته های نخستین پژوهش مبنی بر مطابقت آن با الگوهای فرهنگ بومی منطبق باشد. اما می توان گفت بومی سازی کیفیتی نیست که با یک الگوی کلی بتوان آن را بدست آورد بلکه نیازمند یک فرآیند پیوسته در هر پروژه می باشد. نتایج حاصل از این قسمت الگوهایی را تبیین کرد که براساس آن نمونه هایی از مجتمع های مسکونی در سراسر جهان بررسی شدند، در فصل سوم چکیده ای از بهترین نمونه های بررسی شده و نحوه پاسخگویی آنها به سه ویژگی مورد نظر پژوهش طرح شد و نتیجه این فصل ارائه الگوهای شکلی موفقی در زمینه ویژگی های مورد نظر شد. در نهایت با توجه به تجزیه و تحلیل ها انجام گرفته در شرایط پروژه، برنامه فیزیکی و پهنه مورد بررسی برخی از الگوهای شکلی برای تحقق اهداف انتخاب شدند و بر اساس فرآیند طراحی برنامه ریزی شده الگوی نهایی ارائه شد.

بازشناسی مفهوم هویت فرهنگی در معماری مسجد – مدرسه ایران ، (مورد مطالعه : دوره قاجار)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1390
  کورش مومنی دهقی   محمد رضا بمانیان

مسئله هویت از موضوعات بحث برانگیز علوم مختلف به خصوص در رشته های علوم سیاسی، روانشناسی، جامعه شناسی و معماری به شمار می آید. از اینرو در مورد هویت تعاریف و تحقیقات بسیاری در علوم مختلف صورت گرفته است. در حوزه معماری کشورمان نیز در حدود یک دهه مسئله هویت مطرح و مورد توجه قرار گرفته است. در این رساله ابتدا سوالی مطرح می شود که هویت به صورت عام و هویت فرهنگی به صورت خاص چیست؟ مولفه ها و لایه های فرهنگی هویت بخش معماری مسجد – مدرسه ها به عنوان یکی از الگوهای مدارس دوره قاجار چیست؟ روش تحقیق انتخابی، روش تفسیری- تاریخی می باشد و با مطالعات کتابخانه ای در عرصه معماری مسجد – مدرسه ها و تحولات فرهنگی دوره قاجار و مطالعات میدانی به صورت حضور در بنا و مشاهده مستقیم؛ تلاش بر این است تا ویژگی های معماری مسجد – مدرسه های دوره قاجار به عنوان دوره شروع تحولات در مدارس سنتی و دوره ظهور مدارس جدید در ایران، مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. بطور کلی هدف تحقیق، بازشناسی مفهوم هویت فرهنگی در معماری مسجد – مدرسه های دوره قاجار می باشد و استفاده از ویژگی های هویتی معماری آن در معماری مدارس امروز می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که تحولات فرهنگی دوره قاجار غالبا بر طرح کلی موجود در معماری مسجد - مدرسه های دوره قاجار تاثیری غیر مستقیم و بر عناصر معماری اینگونه بناها تاثیری هم مستقیم و هم غیر مستقیم و بر نقوش کاشی کاری و حجاری مسجد - مدرسه های دوره قاجار تاثیری مستقیم داشته اند. الگوی طراحی چندان نامشخص معماری، پیچیدگی و تنوع فضائی، گشایش و سبکی فضائی حیاط توسط فضای مهتابی و تحول در فضای گنبدخانه، نوگرائی غربی و موارد مشابه از جمله تاثیرات غیرمستقیم تحولات فرهنگی دوره قاجار بر معماری مسجد – مدرسه های دوره قاجار است. تعداد زیاد گلدسته ها، تحول در فرم و اجزاء مناره ها، کاربرد قوس های خفته و قاب های خالی در نما، تنوع طرح حجره، برج ساعت، تلفیق درون گرائی و برون گرائی و موارد مشابه همه نشانه هائی از تاثیرپذیری مستقیم و غیر مستقیم عناصر معماری اینگونه بناها است. همچنین کاهش نقوش اسلیمی و ختائی انتزاعی، ظرافت و ریزه کاری نقوش گلدانی، چرخش های بزرگ و شاخه هائی نسبتا ضخیم نقوش اسلیمی و ختائی، کاربرد انواع گل واقع گرا به خصوص گل سرخ و زنبق، منظره های معماری، میوه انگور، نقش پرندگان و کاسه بشقاب سازی، نقش دو گلدان روی هم، نقش گلدان یا شبیه گلدان به صورت ترکیبی با انواع نقوش و قاب بیضی شکل، نقش های جدیدی همچون شمعدان، تاج، کوپید، انسان لباس دار و موارد مشابه؛ همه نشانه هائی از تاثیرپذیری مستقیم تزیینات کاشی کاری و حجاری مسجد – مدرسه های دوره قاجار از تحولات فرهنگی و دانش های جدید دوره قاجار است.

طراحی باغ کودک با تأکید بر عناصر طبیعی منظر (منطقه بلوار ارم، همدان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1390
  حنانه سیدی نژاد   محمد رضا بمانیان

روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی، تحلیلی در بستری از مطالعات کتابخانه ای است که در آن هدف ارائه و تدوین اصول و معیارهای طراحی منظر با تأکید بر عناصر طبیعی برای کودکان، و بسط این معیارها در محدوده تعیین شده در شهر همدان می باشد. در فرآیند ارائه این اصول و در جهت دست یابی به نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و تهدیدهای منطقه، نخست به تحلیل و بررسی ویژگی های کالبدی، فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، اکولوژیکی و اقلیمی محدوده مورد مطالعه با توجه به اسناد مستدل پرداخته شده است. سپس تأثیر طبیعت بر کودکان و نیازها و علایق آن ها و چگونگی طراحی با عناصر طبیعت، مورد ارزیابی قرار گرفته است. در نهایت با تأکید بر یافته های به دست آمده و در نظر گرفتن ترجیحات و نیازهای کودکان شهر همدان، از طریق مشاهده و عکس برداری، پیشنهادات طراحی باغ کودک برای این منطقه ارائه شده است.

اصول و معیارهای طراحی ساماندهی رود دره های فصلی- نمونه موردی : رود – دره فصلی ورودی شهرستان کرج
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1387
  زهرا محقق دولت ابادی   محمد رضا بمانیان

رود - دره ها مهمترین عناصر طبیعی شهر به شمار می رود و به مثابه اندامهای شهری ، پیوند دهنده انسان – شهر - طبیعت بوده ، در ارتقاء کیفیت محیط شهری نقش ارزنده ای را ایفا می کنند. گسترش بی رویه شهرها این ثروت را مورد هجوم قرارداده و در یک سیر قهقرایی موجب ناشناخته ماندن ارزش آن در طرحهای شهری شده است. بعضاَ بستر رود-دره ها به جای آنکه به عنوان یک فضای شهری دلپذیر مورد استفاده قرار گیرد به عنوان یک فضای زاید ، غیر قابل استفاده ، خطرناک، نا امن ، متروکه و بازمانده شهری به حساب می آید به طوریکه با تبدیل شدن آنها به کانال بتنی، باعث افول چشم اندازها و ارزشهای بصری و ایجاد منظره شهری هولناک شده است . در گذشته فضاهای ورودی شهرها با دروازه و برج و باروی هماهنگ تعریف می شدند. اما در شهرهای امروزی بعضاَ ترکیبی از ساختمانهای زشت و فرسوده مسکونی، تعمیر کاریها، کاربریهای نظامی، انبار مصالح، تعویض روغنی و فضاهای متروکه و سامان نیافته در ورودی شهرها حالت دعوت کنندگی خود را از دست داده و هویت شهر را زیر سوال برده اند. رود-دره واقع در ورودی شهر کرج نیز از این آسیب دور نمانده است و علیرغم وجود آب در چند ماه از سال و موقعیت خاص قرارگیری خود - واقع شدن در ورودی شهر و نزدیکی به مسیر جاده چالوس—قابلیت تبدیل به فضایی مطلوب و مکانی دلنشین برای گردشگری و گذراندن اوقات فراغت را دارد. از این روی در این تحقیق به مطالع? وضع موجود و تجزیه و تحلیل رود فصلی کرج پرداخته و بر اساس پتانسیل ها و محدودیت ها، فرصت ها و تهدیدها به ساماندهی آن و تأثیرش بر ورودی شهر کرج می پردازیم.

بررسی کیفیت نوا و فضا در جهت تعامل بین معماری و موسیقی (مرکز گفتمان نوا، تهران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1389
  اشرف السادات نظام الدینی کچویی   داراب دیبا

زیبایی جاذبه ای است ازلی،که هنر،پل ارتباط بین آن و انسان است.همه هنرها فضایل خاص خود را دارند و باید دانست که این فضایل تا حدود زیادی مربوط به جذب حضور آنها است.اما در این میان معماری و موسیقی تنها هنرهایی هستند که ما را با همه موجودیت انسانی مان در بر می گیرند و افکار ما را تماماً به مفاهیمی ماورای خودشان متوجه می سازند.گویی رسالت آنها این است که یکی پیدایش جهان هستی را به ما یادآوری کند و دیگری هماهنگی و تعادل آن را.چنانچه به معماری و موسیقی به عنوان مقوله هایی بنگریم که معناها و اندیشه هایی که درونشان نهفته است، هم بر فضا و هم بر بازیافته ها و بر گرفته هایی مستقیم و غیر مستقیم از فضا موثر است،شناخت فضا،پیش از شناخت این دو هنر،اهمیت پیدا می کند.فضا از این دیدگاه،گستره ای است فراگیر چونی های گونا گون که همزاد و همراه با اندیشه ها و پندارهای آدمیان،در هر مکانی رنگ و حالی خاص پیدا می کند و دارای توان ارزشی متفاوتی می شود.فضاهای معماری با در بر گرفتن ارزش های متعالی،فرهنگ جدیدی در زندگی انسان ها به وجود می آورند. از این طریق معنایی که فضا و ویژگی های کالبدی آن به شخص القا می کند؛کیفیت حضور در فضا را تعیین می نماید.این کیفیت که همانا جوهره و هدف تحقیق پیش رو را تشکیل می دهد،از مفاهیمِ فرازمان و مکانِ برآمده از تعامل نوا و فضا برخواسته و از طریق نظم دهی خلاق فضا عاید گشته است و سبب یادآوری معانی واجد ارزش و دستیابی به هویت برای افراد می گردد.بی تردید در عصر حاضر،توجه معماران به کیفیت فضاها و محیط های ساخته شده،افزایش یافته و نقش طراحی به عنوان ابزاری برای پاسخگویی به نیازهای انسانی اهمیت بیشتری پیدا کرده است. از این رو باید فعالیت های تحقیقاتی به گونه ای هدایت شود تا بتوان از منظری دیگر به معماری و خلق فضا نظر کرد و وارد عرصه هایی نو در ادراک،دریافت و طراحی فضاهای معماری امروز شد.بررسی تعامل نوا و فضا،به همراه تحلیل هایی که از ابعاد فرازمان و مکانِ آن به عمل آمده،با هدف ارائه طرحی واجد عناصر معنایی،موازی با نیازهای انسان امروز و همنوا با جریان جهانی شدن انسان گام بر میدارد.پایان نامه حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی تعامل بین معماری و موسیقی پرداخته،کیفیت فضا را با رویکردی فرازمان و مکان در تعامل با نوا تحلیل می نماید.با ارائه نمونه های جهانی و طرح رویکردهای فراهویتِ برآمده از تعامل نوا و فضا،در آنها،اصول و معیارهای طراحی بیان می گردد که مشتمل بر سه مفهوم سوی،حضور و وحدت می باشد.این مفاهیم به همراه معانی مرتبط با خود،پایه و اساس طراحی را تشکیل می دهند و از نتایج حاصل در طراحی یک مرکز فرهنگی-یادمانی-موسیقایی(مرکزگفتمان نوا) سود می جوید.

تدوین اصول طراحی فضاهای مسکونی مبتنی بر مصرف حداقل انرژی (بافت تاریخی دزفول)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1392
  محسن تابان   محمد رضا پورجفعر

با افزایش توجه جهانی به کاهش فشار ناشی از مداخلات انسانی بر محیط زیست، توجه به رویکردهایی چون طراحی پایدار و سبز، استفاده از انرژی های تجدید پذیر و طراحی با حداقل انرژی رشد چشم گیری داشته است.طراحی محیط مصنوع با رویکرد استفاده از حداقل انرژی نیازمند تحلیل و ارزیابی گزینه های مختلف در مراحل مختلف طراحی با در نظر گرفتن استراتژی های مختلف بهبود آسایش حرارتی فضای داخلی ساختمان ها و محیط بیرونی است. هدف اصلی در چنین رویکردی، کاهش مصرف انرژی برای مصارف مختلف گرمایش، سرمایش و نورپردازی با مصرف حداقل انرژی است. اتخاذ چنین استراتژی هایی نیازمند ایجاد شناخت دقیق و کامل از شرایط محیطی است. در این رساله کوشش شده است تا عوامل مختلف و اجزای تأثیرگذار در عملکرد اقلیمی بافت تاریخی و ساختمان های مسکونی سنتی آن شناسایی شده و نحوه و میزان نقش هر یک در ایجاد شرایط آسایش حرارتی ارزیابی گردد. از روش علی، تجربی و توصیفی در مراحل مختلف این تحقیق استفاده شده است. جمع آوری اطلاعات جهت انجام تحقیق از طریق مطالعات و برداشت های میدانی در 12 نمونه از ساختمان های مسکونی سنتی دزفول صورت گرفته است. جهت مطالعه و بررسی فرآیند های مختلف طراحی در جهت افزایش کارآمدی انرژی در ساختمان از منابع و اسناد کتابخانه ای و اینترنتی استفاده شده است. رسیدن به راهکارها و اصول بومی در زمینه کنترل و تنظیم شرایط محیطی در داخل و خارج ساختمان گام نخست در این پژوهش است. تجزیه و تحلیل یافته ها و تدوین اصول و استراتژی ها جهت کاربرد یافته ها در معماری امروز مرحله دوم را تشکیل می دهد. با بهره گیری از استراتژی های غیرفعال طراحی در محدوده مطالعه می توان تا 53 درصد در مصرف انرژی صرفه جویی کرد. طبق برآورد های صورت گرفته هزینه های انجام شده در مرحله ساخت جهت افزایش کار آیی انرژی ساختمان، در بازه ای 7 تا 10 ساله از طریق صرفه جویی در مصرف انرژی قابل برگشت است. با بهینه سازی اجزای شوادان و ایجاد جریان تهویه مناسب می توان از آن در جهت گرمایش و سرمایش استفاده نمود و به ساختمان با مصرف انرژی بسیار کم دست یافت.

ساز و کار بهینه نورپردازی نمای ساختمان های معاصر واجد ارزش شهری نمونه موردی : طراحی سرای محله نیاوران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1392
  مایده پورفتح اله   محمد جواد مهدوی نژاد

تعریف مساله: الف- معماری نور در فضاهای شهری معماری نور موضوعی جدید است که به دلیل اهمیت خاص آن طی سال های اخیر توجه ویژه ای به آن شده است. امروزه بسیاری از فعالیتهای روزمره مردم تا شب ادامه پیدا می کند، زندگی شبانه در بسیاری از شهرهای جهان در جریان است و نورپردازی منظری جدید از شهر را در شب نمایش می دهد.شهر تهران نیز به مانند سایر شهرهای بزرگ جهان در شب شکل تازه ای می یابد. نورپردازی فضاهای مختلف شهر علاوه بر بیان شکل تازه تامین کننده امنیت و کیفیت فضاها برای استفاده شهروندان است. روشنایی عامل اساسی در تامین رفاه و امنیت در شهر و زیبایی منظره آن در شب و روز است. ب- کاربرد نورپردازی بهینه نما در طراحی ساختمانهای واجد ارزش شهری از آن جایی که ساختمان های مهم و پرکاربرد در شهر به نوعی هویت بخش شهر در شب و روز هستند،در نتیجه نورپردازی مناسب می تواند در نمایش ویژگی های این ساختمانها بسیار موثر باشد و علاوه بر آن این ساختمانها را در شب نیز به نوعی در عرصه شهر به نمایش بگذارد. نورپردازی ساختمانها در شب رنگها و فرم ها را به نمایش می گذارد و به پویایی فضاها در شب کمک می کند. از آنجایی که علاوه بر جنبه های یاد شده امروزه مسئله انرژی و مصرف سوخت بسیار اهمیت دارد،نورپردازی فضاها باید علاوه بر زیبایی با راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی در ارتباط باشد. ج- طراحی سرای محله به عنوان ساختمان واجد ارزش شهری سرای محله مکانی برای فعالیت ها و تعاملات فرهنگی و اجتماعی و مشارکت شهروندان است.این مکان یکی از فضاهای مهم و واجد ارزش شهری است که طی سالهای اخیر توجه ویژه ای به آن شده است.از آن جایی که امروزه بسیاری از فعالیت های روزمره مردم تا پاسی از شب ادامه پیدا می کند، لذا نورپردازی مناسب فضاهایی چون سرای محله می تواند به زندگی شبانه در شهر کمک کند و علاوه بر آن به عنوان یک بنای شاخص و مهم در محله در شب نیز از طریق نورپردازی نما به نمایش گذاشته شود. د- ضرورت بهینه سازی مصرف انرژی انرژی سرمایه ای ملی است که برای حفظ آن باید توجه ویژه ای را لحاظ کرد از این رو استفاده بهینه از آن در طراحی معماری امری اساسی است. منظور از بهینه سازی مصرف انرژی ، انتخاب الگوها و اتخاذ و بکارگیری روش ها و سیاست هایی در مصرف درست انرژی است. که از نقطه نظر اقتصاد ملی مطلوب باشد و استمرار وجود و دوام انرژی و ادامه حیات و حرکت را تضمین کند. در این میان انرژی برق به دلیل گران بودن در هزینه های تولید و انتقال بسیار ارزشمند است.امروزه تمامی کشورهای جهان به دنبال راهکارهایی برای کاهش مصرف برق در تمامی بخش ها هستند.از این رو توجه به این امر در معماری نور در نمای ساختمان ها بسیار حایز اهمیت است. اهداف 1- بازشناسی ویژگی های نورپردازی ساختمان های واجد ارزش شهری. 2- سنجش کارایی نورپردازی با توجه به در نظر گرفتن زیبایی و بهینه سازی مصرف سوخت. سوالات تحقیق بر اساس آنچه در بیان مسئله به آن اشاره شد سوال اصلی و پرسش های عملیاتی عبارت است از: ساز و کار بهینه نورپردازی ساختمانهای واجد ارزش شهری دارای چه مشخصاتی است و چگونه قابل تعمیم است؟ پرسش های عملیاتی 1-نورپردازی بهینه چه مشخصاتی دارد و چگونه قابل توضیح است؟ 2-چگونه ساز و کاری را برای پیشبرد مراحل عملیاتی الگوی نورپردازی بهینه می توان پیشنهاد داد؟ فرضیه ها از آن جایی که روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش اکتشافی(exploration research) است لذا فرضیه ندارد و پاسخ پرسش ها به صورت طراحی ارائه می شوند. مواد و روش انجام تحقیق روش تحقیق این پایان نامه بر مبنای روش تحقیق شبیه سازی و مدلسازی است.تحقیق شبیه سازی ،شامل همانند سازی کنترل شده شرایط یا رویدادهای زندگی واقعی ،برای مطالعه تعامل های پویا در محیط آن شرایط یا رویدادهاست.(گروت،1390،278) به دلیل این که تمام راهبردهای تحقیق به گونه ای با زندگی واقعی سرو کار دارند،شبیه سازی می تواند در راهبردهای گوناگون، تدبیر پژوهشی مفیدی باشد. در حوزه نورپردازی نرم افزارهایی نظیر dialux mental ray,inspirer,agi32,relux برای مدلسازی و شبیه سازی استفاده می شوند. برخی از این نرم افزارها قابلیت این را دارند که جدیدترین لامپ های تولید شده در جهان را روی مدل انتخابی بررسی کنند.

طراحی مجتمع مسکونی با نگاهی به نظریه باغ شهرها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده معماری و هنر 1392
  علی روشن   یوسف امیری

در دو قرن اخیر به دنبال رشد شتابنده جمعیت شهرنشین و همچنین جریانات اقتصادی نامناسب،الگوی تولید مسکن نیز در کشورهای مختلف به تدریج تغییر یافت.ایجاد مجتمع های آپارتمانی که به یک مسافرخانه و هتل بیشتر شبیه است تا یک واحد مسکونی، رونق فراوانی پیدا نمود.در ایران نیز همگام با تحولات جهانی،پرداختن صرف به تامین کمی مسکن و نادیده گرفتن جنبه های کیفی و فضاهای سبز و تراکم کم،به ایجاد مجتمع های آپارتمانی با تراکم بسیار بالا منجر شد.در تحقیق حاضر به بررسی دو الگوی مجموعه های مسکونی و آپارتمانی پرداخته شده است. بدین منظور از روش تحقیق توصیفی – تحلیلی استاده شده است. در فرایند این بررسی از نظرات ساکنان دو نمونه مورد مطالعه برای ارزیابی کمی استفاده شده است؛ و اطلاعات در قالب 1100 داده آماری جمع آوری و مورد تحلیل قرار داده شده است.نتایج بدست آمده نشان می دهد که بین عوامل و معیارهای معماری-کالبدی و اصول باغ شهرها رابطه ی تنگاتنگی وجود دارد و در مجتمع های مسکونی باغ شهری،میزان رضایت از عوامل و معیارهای معماری-کالبدی بسیار بیشتر از مجتمع های آپارتمانی است و ایده آل ترین مجموعه مسکونی از دید ساکنین است.

بررسی تاثیر فرم مجتمع های مسکونی بر نحوه عمل جریان هوای طبیعی با هدف بهره گیری بهینه از هوای پاک( نمونه طراحی: مجموعه مسکونی باران تهران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1393
  تیناسادات صدرالغروی   محمدجواد مهدوی نژاد

راهبرداین تحقیق تجربی وشبه تجربی بوده وروش تحقیق توصیفی-تحلیلی پایه‎گذاری شده است. برای به ثمررسیدن این روش، ابزارتحقیق نرم افزار رایانه ای انتخاب شده ونحوه جمع آوری اطلاعات مطالعات کتابخانه ای می باشد. پژوهش حاضر، عمدتاً برروش شبیه سازی استواراست. روش شبیه سازی رایانه ای بااستفاده ازنرم-افزاراقلیمی ، درمحدوده نمونه طراحی وهمچنین انتخاب گزینه پیشنهادی بهینه در محدوده طراحی بکاررفته است. امابه دلیل ماهیت چندبخشی پژوهش حاضر، ازچندین روش درفرایندپژوهش بهره گرفته شده است. دربخش مبانی نظری به منظوردستیابی به راهکارهای مناسب ارتقاءآسایش اقلیمی درفضای بازمجتمع های مسکونی، ابتدابه مطالعه اسنادی وکتابخانه ای درارتباط بااقلیم، عناصر اقلیمی، آسایش حرارتی وفاکتورهای موثردرآسایش اقلیمی انسان پرداخته، شاخص های آسایش حرارتی پرکاربرددرتحلیل شرایط آسایش ومبانی نظری موجود طراحی مجتمع های مسکونی درارتقاء آسایش حرارتی بررسی شده است ودرنهایت شبیه سازی بااستفاده ازنرم افزارenvi-metکه یک نرم افزار جهت تحلیل های اقلیمی می باشد، به بررسی وتحلیل رفتارباد دروضع موجود پرداخته است. درنهایت این پژوهش تلاش کرده تابااستفاده ازضوابط استخراج شده ازادبیات موضوع وهمچنین راهبردهای عملیاتی منتج ازتحلیل های نرم افزاری، به ارائه یک طرح بهینه برای مجتمع مسکونی درمحله قیطریه محدوده بلوارکاوه به عنوان نمونه بپردازد.

جایگاه گروه بحث در فرآیند خلاقانه طراحی در آموزش معماری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1392
  فرزانه احمدی   محمد رضا بمانیان

یکی از بحث برانگیز‎ترین مباحث در دنیای معماری امروز بحث در مورد چگونگی و کیفیت آموزش در این رشته می‎باشد. از یک سو در فرآیند طراحی معماری خلاقیت نقشی کلیدی بر عهده دارد و برای خلاقیت اغلب به توان ذهنی شخص طراح اتکا می‎شود؛ از سوی دیگر برای دست‎یابی به یک محصول معماری کارآمد طراح نیازمند ارتباط و بهره‎گیری از راهنمایی‎های دیگران است. بر اساس ادبیات تخصصی موضوع، استفاده از تجربه دیگر همکاران، و یا فراخوانی داشته‎های قبلی، می‎تواند با بهره‎گیری از نظریه تفکر انتقادی سامان یابد. مسئله اصلی اینجاست که بهره‎گیری از تجربه‎های دیگران چگونه و در چه هنگام بایستی صورت پذیرد؟ و ارتباط این تعامل با دیگر همکاران با خلاقیت در فرآیند طراحی معماری چگونه است؟ فرضیه اصلی در پژوهش حاضر این است که بهره‎مندی از روش گروه بحث در جریان طراحی معماری موجب قرار گیری خلاقیت در مسیر صحیح آن خواهد شد. برای پاسخ‎گویی به پرسش‎های پژوهش، از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. بر اساس ادبیات موضوع، جایگاه خلاقیت و نسبت آن با تفکر انتقادی تحلیل شده، نقاط حساس آن تبیین می‎شود. سپس با کمک مفاهیم بدست آمده، مدلی برای تلفیق تفکر انتقادی با رویکرد خلاقانه به فرآیند طراحی معماری پیشنهاد می‎شود. کلمات کلیدی گروه بحث، تفکر انتقادی، خلاقیت، فرآیند طراحی معماری، آموزش معماری

تبیین معیارهای فرآیند معاصرسازی بناهای مسکونی با ارزش تاریخی فرهنگی در ایران (نمونه موردی: بناهای با کارکرد قدیم مسکونی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1393
  محمدرضا لیلیان   محمد رضا بمانیان

شاید زمان زیادی از آغاز این دوران می¬گذرد و شاید تعداد زیادی راهکار برای نحوه برخورد با این گونه مسائل ارائه شده ‏است. اما آنچه که متخصصان درگیر موضوع، امروز در هنگام تصمیم گیری درباره شیوه¬ی اقدام در یک اثر با آن مواجه هستند، ‏نوعی سردرگمی درمیان بسیاری نظریه و قرارداد بین المللی می¬باشد که هرکدام راهی متفاوت را بیان داشته و هیچکدام در ‏حالت کلی اشتباه به نظر نمی¬رسند. در واقع مشکل اصلی، آن است که اکثر این نظریه¬ها کلی بوده و بدتر از آن این است که ‏بعد از مدتی با تجربیاتی که در مرمت¬های مختلف به دست می¬آید بسیاری تغییر یافته و به کلی عوض می¬شوند. این امر ‏باعث می¬گردد که در بسیاری موارد که مرمت گر در شرایط اضطراری قرار گرفته و مجبور به انجام عملی جهت حفظ اثر شده ‏است، یا بسیار در حفظ اثر افراط کرده و با عدم مداخله باعث تخریب اثر گشته و یا برعکس، با زیاده روی در مداخله، ماهیت ‏اثر را تغییر داده و اثر را مخدوش ساخته است. در این میان آثار تاریخی و نسل های آینده که میراث بران این آثار می¬باشند ‏بیشترین صدمه را دریافت کرده و متضرر می¬گردند. یا آثار تاریخی قبل از آنکه به آیندگان برسند تخریب شده و از میان ‏می¬روند و یا اینکه اطلاعات نادرستی را به آیندگان منتقل می¬سازند. این وضعیتی است که در حال حاضر در جمع کسانی که ‏در این حوزه فعالیت دارند حاکم است. بر این اساس رساله حاضر، در جهت رفع این نقیصه تلاش نموده است تا با نگاه ‏رویکرد محور و گذر از جزییات موضوع، با تبیین و ارائه یک فرایند که بر مبنای تغییرات ارزش در بناهای با ارزش و نیز ‏اهمیت مفهومی و واقعی هر کدام از مولفه ها و شاخص های این ارزش ها، شکل گرفته است، به نقشه راهی برای سازمان ‏میراث فرهنگی به عنوان متولی اصلی و قانونی موضوع از یک طرف و اشخاص درگیر در موضوع مانند مرمتگران، مالکین، ‏سرمایه گذاران و نظریه پردازان از طرف دیگر، تبدیل شده و بر این اساس اقدامات صورت پذیرفته در این حوزه را سامان ‏ببخشد. ‏ رویکرد تحقیق در رساله حاضر از نوع کیفی- کمی بوده و هم در نگاه سنتی، و هم در نگاه سامانه ای، استراتژی تحقیق، ‏استراتژی مطالعه موردی می باشد، توضیح آنکه در نگاه سنتی، با توجه به هدف مطالعات که مطالعه اکتشافی بوده است، این ‏رویکرد (مطالعه موردی) نمایان شده است و در نگاه سامانه ای، نیز توجه به نکاتی چون میزان شکل یافتگی (اکتشافی)، ‏روش جمع آوری داده ها (پرسش- ارتباط)، میزان کنترل متغیر (ندارد) هدف تحقیق (توصیفی)، زمان (تکرارپذیر)، موضوع ‏تحقیق (موردی و عمیق)، محیط تحقیق (شرایط محیطی واقعی)؛ نیز استراتژی تحقیق، مطالعه موردی می نماید. در ضمن ‏این موضوع نیز مزید بر علت است که روش های به کار رفته در مطالعات اکتشافی، بیشتر جنبه کیفی دارند. مانند مصاحبه، ‏مشاهده. راهبرد مورد پژوهی که در رساله حاضر به کار گرفته شده است، با راهکارهای ترکیبی آن است که از روی موردها، ‏قانون کلی تدوین می شود؛ مانند تحقیق: شناسایی خصوصیات معماری خانه ایرانی؛ که پژوهشگر چند اثر معماری خانه ‏ایرانی موجود را مورد مطالعه قرار داده، با خوانش دقیق آن ها خصوصیات مورد نظر را استخراج می کند. در این شرایط روش ‏تحقیق: تدبر موضوعی با تکنیک مشاهده عمیق است. نتایج نشان می دهد که در ارتباط با فرایند معاصرسازی در ایران، می ‏بایست برخورد و مداخله ای در سطح متوسط صورت بگیرد تا هم کالبد در درازمدت حفظ شود و هم این عمل در زندگی ‏امروز مردم هم بیشترین تاثیرات مثبت را داشته باشد. لکن به دلیل اثبات اهمیت کارکرد اقتصادی به عنوان مهم ترین موضوع ‏در این ارتباط، می بایست برنامه ریزی مدونی برای هر مورد در این ارتباط صورت گیرد. همچنین نتایج نشان می دهد که این ‏عمل (معاصرسازی) در هر سطح از برخورد و با هر میزان موفقیت در دسترسی به اهداف، به لحاظ اقتصادی مثبت بوده و ‏باعث بالا رفتن ارزش های اقتصادی بنا نیز شده است. ‏

بررسی معیارها و عوامل موثر بر موفقیت روش مشارکت (بخش عمومی و خصوصی) در پروژه های ساخت ابنیه شهری ایران
پایان نامه دانشگاه پیام نور مرکز بین الملل قشم - دانشکده هنر و معماری 1393
  حسن پرهیزکار   وحید افشین مهر

مشارکت عمومی- خصوصی، در دهه اخیر به عنوان رویکردی جدید در سیستم های اجرای پروژه، پای به عرصه وجود نهاده و بعنوان راهکاری برای نجات پروژه های ساخت شهری از فرو رفتن در مجادلات فنی، مالی و حقوقی مطرح گردیده است. در تحقیق حاضر، معیارها و عوامل موثر بر موفقیت مشارکت عمومی- خصوصی در پروژه های ساخت ابنیه شهری با تکیه بر روش مرکب (توصیفی- تحلیلی و همبستگی) مورد بررسی قرار گرفت. در روش مذکور، بر پایه مطالعات اسنادی و کتابخانه ای و متعاقب آن، با بهره گیری از مطالعات میدانی (بررسی نمونه موردی، مصاحبه با خبرگان و توزیع پرسشنامه) تلاش گردید تا ضمن کشف متغیر های تحقیق، روابط بین آنها نیز مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا به کمک آمارهای توصیفی و استنباطی (پارامتریک و ناپارامتریک) و تحلیل های "همبستگی عاملی" و" پارتو"، فرضیه های تحقیق از طریق نرم افزار "اس پی اس اس" مورد آزمون قرار گرفته و تحلیل گردیدند. در مجموع، 48 عامل از مطالعات کتابخانه ای و پیمایش میدانی مستخرج گردیدند اما بدلیل محدودیت های پیمایشی (زمان، هزینه و کیفیت پیمایش) با نظر خبرگان، 17 عامل بعنوان عوامل برتر موثر بر موفقیت مشارکت عمومی- خصوصی انتخاب گردیده و در تحلیل آماری قرار گرفتند. عوامل 17 گانه بر مبنای آزمون های توصیفی، استنباطی و پارتو تجزیه و تحلیل گشته و منجر به رتبه بندی عوامل و شناسایی عوامل بحرانی (پارتو) گردید. بر این اساس، عامل های "تسهیم وتوزیع عادلانه ریسکهای پروژه بین شرکای پروژه"، "ایجاد روحیه پیروزی و حس برد- برد در بین اعضای تیم مشارکت"، "ایجاد همکاری و اتحاد دراز مدت بین شرکاء" و "انتخاب سیستم مناسب تامین مالی و اجرای پروژه" بعنوان عوامل پارتو تعیین گردیدند. در ادامه معیارهای موثر بر موفقیت مشارکت عمومی- خصوصی با تکیه بر تحلیل همبستگی عاملی و پارتو مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. بر این اساس عوامل 17 گانه در قالب 4 معیار: "ریسک"، "سازمانی"، "فرایندی" و "قراردادی" دسته بندی گردیده و با نگاشت آنان در تحلیل پارتو، معیارهای"ریسک" و "قراردادی" بعنوان معیارهای اساسی (پارتو) موثر بر موفقیت مشارکت عمومی- خصوصی تعیین گردیدند.

تبیین اصول و معیارهای طراحی ایرانی اسلامی در مجتمع مسکونی با رویکرد امنیت (مطالعه موردی: شهر جدید گلبهار)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1393
  منصوره کمالی زاده   محمد رضا بمانیان

فقدان الگوی بومی در طراحی و معماری مجتمع های مسکونی آنها را به محیط¬های زیستی بالقوه آسیب¬ زا مبدل می¬کند. سبک زندگی آپارتمانی که بی تردید پیامد مدرنیته غربی است چنانچه از اسلوب و اصول معماری ایرانی، اسلامی تبعیت نکرده و به تقلید صرف از الگوهای غربی اکتفا کند، بالقوه بستر مناسبی برای آنواع آسیب های اجتماعی خواهد بود که می¬تواند سلامت مجتمع و به طبع آن امنیت شهری را با تهدیدهای جدی مواجه سازد. بدون تردید معماری مناسب سکونتگاههای زیستی و بویژه مجتمع¬های مسکونی می¬تواند بر تعامل و پیوند اجتماعی ساکنین و به طبع آن اعتماد اجتماعی میان آنها تاثیر گذاشته و علاوه بر کاهش آسیب¬ها و تهدیدها و جرائم اجتماعی، منجر به ایجاد محلی امن با آرامش، آسایش و سکینه برای ساکنان آن خواهد شد. محقق با درک ضرورت و اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر را با هدف تبیین اصول و معیارهای طراحی ایرانی اسلامی در مجتمع های مسکونی با رویکرد امنیت انجام داده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در پژوهش حاضر کیفی و مبتنی بر تحلیل منابع و مستندات کتابخانه¬ای و تکنیک اعتبارسنجی خبرگی بوده است. محقق پس ازتحلیل مولفه های موثر در مجتمع مسکونی امن در منابع نظری، دینی و مصادیق عملی، اقدام به اعتبار سنجی خبرگی مولفه های به دست آمده نموده و به مدل مفهومی بیان اصول طراحی ایرانی اسلامی در مجتمع مسکونی امن با الگوگیری از مدل canter پرداخته است. دو اصل اصلی کرامت و محرمیت و اصول فرعی، قناعت، شفافیت، طبیعت، سیر از کثرت بر وحدت، رده بندی و سلسله مراتب فضایی و همسایگی نتایج منتج شده از تحقیق است. ودر خاتمه بر اساس اصول به دست آمده راهکارهای معماری ای درجهت طراحی مجتمع مسکونی در سایت شهر جدید گلبهار پیشنهاد شده است.

سبک شناسی معماری برج های آرامگاهی مازندران در دوره اسلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1394
  علی اصغر کلانتر   غلام علی حاتم

در این پایان نامه به بررسی سبک های معماری و سبک شناسی معماری پرداخته شده است و برج مقبره های مازندران بعنوان یک بخش قابل توجه در معماری ایران بطور تطبیقی و تحلیلی با خود و دیگر مناطق مورد مطالعه قرار گرفته اند.

اصول یادمانی طراحی مسجد در معماری معاصر ایران ( نمونه موردی: طراحی مسجد مجموعه سعدآباد)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1393
  منیره بهرامی هزاوه   محمد جواد مهدوی نژاد

در این پژوهش سعی شده است با استفاده از روش های علمی و دقیق تحلیل آثار معماری ، میزان یادمانی بودن مساجد معاصر ایران مورد بررسی قرار گیرد و همچنین عواملی که در افزایش میزان یادمانی بودن مساجد نقش دارن ، شناسایی و معرفی شوند . با توجه به رویکرد علمی_پژوهشی تحقیق حاضر ، از روش تحلیل کالبدی_محتوایی بهره گرفته شد . جهت بررسی میزان "یادمانی بودن" مساجد ، مجموعه ای از واژگان کلیدی و تحلیل کالبدی بر مبنای ادبیات خاص موضوع گردآوری شد . در نهایت با بررسی کلید واژه های معرفی شده رابطه بین هریک از کلید واژه ها با "یادمانی بودن" مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

برهم کنش ارزش های فرهنگی- اجتماعی و ساختار کالبدی معماری منظر شهری ایران (مورد مطالعه: محور چهارباغ دوره صفوی [اصفهان]و معاصر)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1393
  شهاب علیدوست   مجتبی انصاری

چکیده: پیدایش فضای سبز در کالبد فضاهای شهری در ایران را می توان به دو گونه تقسیم نمود؛ نوع اول طبیعی و ارگانیک و نوع دوم طراحی شده و مصنوع است که مردم در شکل گیری و گسترش آن نقش اساسی دارند. خیابان چهارباغ اصفهان در دوره صفوی نمونه خوبی از دست? دوم به شمار می رود که به عنوان عامل اساسی در منظر شهری اصفهان صفوی، بستری برای شکل گیری بسیاری از فعالیت های فرهنگی-اجتماعی دوران معاصر خود همچون رساندن اخبار و فرامین حکومتی ، مراسم عزاداری مذهبی ، فعالیت های تجاری، برگزاری مسابقاتی همچون اسب سواری، چوگان بازی، قپق اندازی و گاوبازی و همچنین مراسم سنتی- فرهنگی نظیر مراسم چراغان، آب پاشان، گلریزان، نقالی و شاهنامه خوانی بوده است.در حقیقت در اصفهان دوره صفوی، ساختار معماری منظر شهری، متناسب با فعالیت های فرهنگی- اجتماعی مردم شکل گرفته و توانسته به درستی پاسخگوی نیازها و احتیاجات مردم آن دوران باشد که در دوره های بعد به خصوص از دور? قاجاریه به بعد به دلیل گرته برداری نامناسب از مکاتب غربی در شهر سازی این نقش حیاتی کمرنگ گردید. با توجه به روال طرح شده فوق و همچنین نیم نگاهی به نیازهای کنونی جوامع ایرانی در دوران معاصر، این سوال مطرح می شود که ساختار کالبدی معماری منظر شهری در ایران می باید واجد چه خصوصیاتی باشد تا بتواند علاوه بر پاسخگویی به نیازهای متنوع سنتی و مدرن جوامع امروزی، موکد بر ارزش های فرهنگی-اجتماعی غنی ایرانی و اسلامی باشد؟ در حقیقت پاسخگویی به این سوال که محور اصلی شکل گیری این تحقیق می باشد، سبب دستیابی به راهکارهای مناسبی جهت هویت بخشی به معماری منظر شهری در ایران- به عنوان بستری که در گذشته آبستن شکل گیری فعالیت های فرهنگی-اجتماعی غنی ایرانی بوده- می گردد. در این راستا با استفاده از رویکردی تاریخی، تطبیقی و توصیفی ابتدا به جمع آوری اطلاعات تاریخی از طریق منابع و کتب معتبر در زمینه خصوصیات مختلف خیابان چهارباغ صفوی پرداخته می شود و در ادامه با بررسی وضعیت موجود و قیاس آن با گذشته سعی خواهد شد که ویژگیهایی قابل تعمیم از این قیاس حاصل گردد تا بتوان با کمک آنها راهکارهایی برای ارتقا و توسعه ابعاد فرهنگی- اجتماعی معماری منظر در محورهای شهری ایران با توجه به نقش? راهنمای موجود که همان خصوصیات خیابان چهارباغ است، ارائه گردد. در نهایت؛ نتیجه این رسال? تحقیقی، در قالب یک مدل پیشنهادی با نام " مدل ابعاد هویت فرهنگی در منظر شهری " معرفی می گردد که بر اساس این مدل ،هر چهار مولف? کالبد، فعالیت، تصورات و زیست محیط به عنوان مولفه های اصلی یک مکان پایدار در یک بستر فرهنگی ارائه و راهکار های پیشنهادی با تمرکز بر مقوله "فرهنگ" ارزیابی می گردند. کلمات کلیدی: معماری منظر شهری ، چهارباغ، ابعاد فرهنگی - اجتماعی، هویت ایرانی-اسلامی ، ساختار کالبد

طراحی مجموعه اقامتی- خدماتی در راستای جذب گردشگر ورزشی( نمونه موردی: توسعه مجموعه ورزشی گاوازنگ زنجان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1394
  سیامک نجفی   محمد رضا بمانیان

تاریخچه ارائه خدمات اقامتی به دوران باستان برمی گردد.خدمات اقامتی قدیمی ترین کسب وکار تجاری جهان است .اتاق مهمان ها بخشی از خانه های شخصی بودند،سپس کاروانسراها ومهمانسراها درصومعه ها رایج شد.امروزه اقامت بخش عمده ای از اقتصاد را شکل می دهد ویکی از بخش های ضروری صنعت گردشگری و به خصوص گردشگری ورزشی می باشد.دراین پایان نامه با بررسی هتل های جذاب، به خصوص هتل های همجوار با فضاهای ورزشی و احصاء شاخص های جذاب آن، و استفاده از این شاخصه ها در طراحی مجموعه اقامتی و خدماتی گاوازنگ زنجان ، سعی شده تا قابلیت گردشگری مجموعه ارتقاءیابد. . همچنین قابلیت گردشگری ورزشی مجموعه بوسیله ماتریس سوآت مورد ارزیابی قرار گرفته است .

کاربرد سازه های مدرن در طراحی فضاهای نمایشگاهی ( نمونه موردی: موزه- نمایشگاه هنرهای مدرن 2012 جزیره کیش)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1387
  صفورا عیسی زاده   افسانه زرکش

موزه- نمایشگاه هنر های مدرن سال 2012 جزیره کیش، محلی برای ارائه و نمایش هنرهای مدرن درزمینه های مختلف شامل مجسمه سازی، معماری، نقاشی، فیلم، گرافیک، عکاسی و موسیقی می باشد .نمایشگاه یک فضای استثنایی و ویژه است که درطول تاریخ تکنولوژی ساختمان، قابلیت مناسبی برای بکارگیری و معرفی سازه های نو داشته است. هدف اصلی یک سازه، محصور کردن و مشخص نمودن یک فضا است و نمایشگاه ها در عصر صنعت با کاربرد سازه های مدرن مفهوم جدیدی از همین فضای محصور به نحوی زیبا ارئه دادند؛ بطوریکه سبب رشد و توسعه سازه های مدرن در نمایشگاه های دوره ی معاصر و شکل گیری دیدگاه جدیدی در کاربرد سازه شد؛ این دیدگاه اساس شکل گیری ساختمان ها را، اولویت و اهمیت سیستم باربر درطراحی بنا و بدست گرفتن بیان معماری توسط سازه قرار می دهد. در عصرجدید، که بشر به برای پاسخگویی به سوالات مبهم در مورد خود ،احتیاج به محلی دارد که دارای خصوصیات زمان حاضر–شفافیت، حرکت و حسی بودن، باشد وهدف هنر مدرن آماده کردن چنین محیطی است؛ موزه – نمایشگاه هنر های مدرن بهترین محلی است که می تواند در راستای تحقق هدف هنر مدرن در پاسخگویی به انسان عصر حاضرگام بردارد. بدنبال تأثیرات سازه های مدرن بر فضاهای نمایشی وتحولات جدید هنری قرن بیستم همزمان با دوره ی تحول نگاه به موزه ها نوع جدیدی از موزه ها به نام موزه – نمایشگاه بوجود آمد که در آن سازه های مدرن بصورت آشکار به بیان معمارانه فضا می پردازد. در این رساله با عنوان موزه- نمایشگاه هنر های مدرن 2012 در جزیره توریستی کیش با هدف کلی دستیابی به چگونگی کاربرد سازه های مدرن درطراحی یک فضای مدرن در 5 سال آینده که ضمن تامین نیازهای فضای معماری، خود نمایشی از سازه های مدرن نیز باشد و موجب صرفه جویی اقتصادی در هزینه های مصالح و اجرا شود ،به بررسی چگونگی کاربرد سازه های مدرن در دوره ی معاصر پرداخته می شود و سرانجام این نتیجه حاصل می گردد که استفاده از سازه های مشبک فضایی برای ساختن یک بنای دائمی مانند موزه- نمایشگاه هنر های مدرن با توجه به نوع مصالح، پایداری، مقاومت، سبکی، هندسه منظم، شبکه مدولار، سهولت نصب و توسعه آتی گزینه مناسبی است؛ همچنین با توجه به موقعیت توریستی جزیره کیش در آمدزایی اقتصادی کشور و قابلیت پذیرش ساختمانهای مدرن، موزه- نمایشگاه هنرهای مدرن برای سال 2012 با استفاده از سازه های مشبک فضایی، در این منطقه در نظر گرفته شده است.