چکیده: 4-آریل-1و4-دی هیدروپیریدین ها ، 4-آریل-h4-پیران ها و کرومن ها به علت بلوکه کنندگی کانال های کلسیم و خواص بیولوژیکی دیگر بسیار مورد توجه هستند. تاثیر ترکیبات دارای استخلاف آمین این نوع مواد بر روی سیستم عصبی انسان قبلا به اثبات رسیده است. بنابراین سعی شده است برای تهیه مشتقات مختلفی از این ترکیبات روشهایی با کارایی بیشتر ابداع شود. کارایی یک سنتز شیمیایی نه فقط با پارامترهایی از قبیل انتخابگری واکنش و راندمان محصولات تعیین می شود، بلکه عواملی از قبیل مواد خام واکنش، زمان، انرژی مورد نیاز، و همچنین سمیت و خطرات مواد شیمیایی را نیز شامل می شود. بنا بر این تعداد مراحل انجام یک واکنش، از مهمترین عوامل تعیین کننده کارایی یک سنتز می باشد که در شیمی سبز نیز بر آن تاکید شده است. در این راستا: i) مشتقات 6-آمینو- 5-سیانو-2-متیل-4-آریل-h4-پیران-3-کربوکسیلاتهای i، ii، iii، v و xiii طی یک واکنش تک ظرفی- دو مرحله ای با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونو نیتریل، اتیل استواستات و استات آمونیم در شرایط بدون حلال با استفاده از روش grinding تهیه شدند. ii) مشتقات i-xiii این ترکیبات طی یک واکنش سه جزئی، با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونو نیتریل، اتیل استواستات، در حضور استات آمونیم و ید ملکولی (%15 مولی، به عنوان کاتالیزور) در چند قطره اتانول در دمای محیط سنتز شدند. iii) مشتقات i-xiiiاین ترکیبات طی یک واکنش سه جزئی، با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونو نیتریل، اتیل استواستات، در حضور استات آمونیم و ید ملکولی (%15 مولی) در چند قطره اتانول در دمای محیط تحت امواج التر اسوند با راندمان بالا تهیه شدند. iv) مشتقات کرومن xiv و xv طی یک واکنش سه جزئی، با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونو نیتریل و دیمدون در حضور استات آمونیم به عنوان کاتالیزور در شرایط بدون حلال تحت grinding تهیه شدند. (vترکیب دی متیل 6-آمینو-5-سیانو-4-هیدرو-4-(3-متوکسی فنیل)-1-فنیل پیریدین-2و3-دی کربوکسیلات xvi طی یک واکنش چهار جزئی، با استفاده از 3-متوکسی بنزآلدهید، دی متیل استیلن دی کربوکسیلات، مالونونیتریل و آنیلین در حلال اتانول در دمای محیط تهیه شد. کلید واژه ها : 1و4- دی هیدرو پیریدین، h4-پیران، کرومن، الترا سوند، grinding

مهمترین وجه تمایز بشر از دیگر مخلوقات قدرت و شیوه تفکر اوست . زیرا تفکر شکل پیچیده رفتار انسان و عالی ترین شکل فعالیت عقلی و ذهنی است که در قالب یک فرایند شناختی به کمک نمادها مشخص می شود . تفکر زمانی ارزشمند است که عمیق ، مستدل و روشمند باشد ، این چیزی است که در تفکر انتقادی خلاصه می شود . به نظر می رسد مهمترین نقطه شروع آموزش تفکر انتقادی ، نظام آموزش و پرورش هر جامعه می باشد . بنابراین این پرسش مطرح می شود که آیا اصولا در نظام آموزش و پرورش جامعه ما آموزش مهارت تفکر انتقادی مورد توجه می باشد ؟ در پژوهش حاضر به منظور پاسخگویی به پژوهش فوق تحلیل محتوای کتابهای درسی و بررسی روش تدریس معلمین مورد توجه قرار گرفته است . با توجه به ماهیت محتوایی موضوعی علوم اجتماعی در پرورش نقد و تفکر ، کتابهای درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه رشته علوم انسانی و روش تدریس معلمین علوم اجتماعی دوره متوسطه تحلیل و بررسی شد . روش پژوهش توصیفی بوده است . داده ها با استفاده از تحلیل محتوای کتابهای درسی و مصاحبه معلمین جمع آوری گردید . لذا پژوهش از نوع کیفی می باشد . جامعه آماری، کتابهای درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه رشته علوم انسانی و معلمین علوم اجتماعی دوره متوسطه شهرستان بابلسر بوده است . با توجه به هدف پژوهش همه کتابهای درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه رشته علوم انسانی به عنوان نمونه پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند و همچنین با توجه به محدود بودن تعداد معلمین علوم اجتماعی دوره متوسطه شهرستان بابلسربا کل جامعه آماری مورد نظر به عنوان نمونه پزوهش مصاحبه صورت گرفت . تحلیل کتابهای درسی علوم اجتماعی بر اساس شاخص های تفکر انتقادی ( تحلیل ، استنباط و ارزشیابی ) نشان داد که توجه بسیار اندکی نسبت به پرورش تفکرانتقادی در کتاب ها صورت گرفته است و تحلیل یافته های حاصل از مصاحبه با معلمین نیز مشاهده شد اکثر معلمین از معنای تفکرانتقادی آگاه نیستند و روش تدریسشان پرورش دهنده تفکرانتقادی نمی باشد.