نام پژوهشگر: جلیل صحرایی

بررسی شرایط سینوپتیک حاکم یر دوره های آلودگی هوا در شهر کرمانشاه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  فریاد شاقبادی   حسن ذوالفقاری

آلودگی هوا از جمله مسائلی است که بسیاری از شهرهای بزرگ ایران با آن دست به گریبان هستند، شهر کرمانشاه نیز از این قائده مستثنی نیست. هدف این پژوهش یافتن الگوهای سینوپتیکی دخیل در آلودگی هوای شهر کرمانشاه است. به همین خاطر با استفاده از داده های ساعتی و روزانه هفت عنصر آلاینده شامل مونو اکسید ازت، دی اکسید ازت، اکسید های ازت، مونو اکسیدکربن، دی اکسید گوگرد، ذرات معلق و اُزن مربوط به سال های 1385 و 1386 اقدام به تعیین دوره های آلوده هوایی و عوامل جوی موثر بر آنها شد. بررسی ها نشان داد که گازهای آلاینده مونو اکسید کربن و اکسید های ازت و ذرات معلق مسئول آلودگی هوا در شهر کرمانشاه هستند. برای تعیین وضعیت جوی در طول دوره های آلودگی از نقشه های سینوپتیکی سطح زمین و سطوح ژئوپتانسیل 850، 700 و 500 هکتوپاسکال و همچنین به منظور تعیین شدت وارونگی و پایداری هوا از نمودارهای ترمودینامیک (اسکیوتی) تهیه شده برای ساعت های آلوده مورد نظر استفاده شده است. بررسی های تکمیلی نشان داد که سه الگوی متفاوت در آلودگی هوای شهر کرمانشاه دخالت دارند. در الگوی a سامانه تاثیر گذار پرفشار اروپایی و در الگوی bسامانه عامل پرفشار حرارتی سیبری می باشد که سبب پایداری و وارونگی هوا در جو شهر شده و تجمع گازهای آلاینده را در هوا افزایش داده اند اما در الگوی c کم فشار های مهاجر و حرارتی منطقه ای سبب ناپایداری و انتقال ذرات به جو شهر کرمانشاه شده اند. به هنگام نزدیک شدن زبانه های پرفشار به سطح منطقه یا تقویت مرکز پرفشار موجود در منطقه و همچنین در پی تشکیل هسته های گرد و غبار بر روی بیابان های واقع در عراق، سوریه و ... می توان افزایش میزان آلودگی را پیش بینی نموده و اقدامات لازم را در زمینه کاهش اثرات مخرب آلودگی هوا بر سلامت شهروندان انجام داد.